Wednesday 27 March 2019

THIH NGAM LU PU TEN HMALAM AN PAN. BUNG -15 NA

THIH NGAM LU PU TEN HMALAM AN PAN. BUNG -15 NA.

Ngawpui dur khup leh vawt raih kara mihrang valrual-te thu rel chu a rorum in a lo dawngsawng tur khua te tan chuan dawnsawn chak awm tak a va ni dawn lo rua em.


Laiveta chuan Hualngam, chtiang khawpa Lawitlang te ningkhawng hria chuan kal hel dan kawngte in dap lo em ni? An Lalpa Hendova hian ṭha taka min lo dawnsawn i ring lo va maw? An tan hnawksaka kan awm loh a liam ah! An khaw paltlang tura rammu te dang ngawt thu va awm suh an ti a.

Thangzika chuan aw dam dap leh a mit meng aṭanga zamna hmuh tur awm miah lo chuan, min lo dawnsawn dan a zira chet kan thawh a ngai a nih chu, hlauhna pianpui hnam Lusei fa kan ni em ni? Mahni khaw tan leh mahni sahim nan a ke pen ṭhin Lusei ho hi zam-a, hnungtawlh tur kan ni lo ve.


Thlamuang taka mahni Lusei pui te awmtir thei lo, mahni Lalna hmuna mawng hung rem thiam lo, an chheh vel khua te do leh nek nei lo va awm thei lo, mawnga hawlh sek Sailo ho hian an duhamna leh chungnun an duhna lak a ta hi paihbo sak thuai a ni ka duh ni an ti dam dap a.


Thangzika nau te zinga mi Zakhama chuan, kei zawng, a nih nih ni turin ka in peih sa thlap mai ka ti, U Laivet, ni a vanlaizawl e, tia a rilru a hmanhmawhna lo lang chu a ṭawngka chhuak atang chuan an lo hrethiam vat a.


Ti chuan Hualngama chuan chu ti chu khawlam pan vat i la a ṭha ang nge tih leh kal an han rual nghal a. Leithum khaw kawt chhuah an han thleng chuan Hualngama chuan a kut zungpui chu an zai thi zauh a, a thisen chuan Teizang Lalpa hnen aṭanga a silai hawn, a chengah chuan thisen chu tat in vanlam hawi chuan ti hian an chham a.


Chengrang zam lo, sa ting sa tang zawltu,
Thlangkawnu in a chawi che.
Thlangkawrpa in a chawi che.
Tunah keiin ka chawi che.
Aw' ka tih chuan ka rik rualin ri ve nang che.


An ti vang vanga vanlam hawi chuan an kap puak dur mai zawng, khaw mipui silai ri hriaa beng lo tun hra te chuan chu Silai hlado chham tupa chu a aw aṭang chuan tu nge a nih? Tih in zawh buai a ngai lo chiang kher mai le. Nu nau upa leh chenin a thei thei chuan an Pasalṭha te rammu a, Ṭiau lui kan ta te lo haw hmuak tur chuan kawtchhuah lam bak lengin an pan nghsl sang sang a.


Lal leihkapui vuana Lal fanu duhawm zet, pian in khaithli zaih mai, nau hnun bu phir pawng lah chuan a hmel a hlim tak tih hriat ngawih ngawih in kawtchhuah lam a lo thlir ve dauh dauh a.


Lal Hualzasela chuan a khawnbawl upa Ṭhaṭhiaua hnenah chuan Uai, Chawithangi pa, Hualngama awrawl chhuak chuan engtak min sih hmuh ang maw? A ral kaina a hla deuh mai pawh a, ral lu vun tal te chuan ka Lalin chhung mawi tak maw tiin an khi hui a.


Ṭhaṭhiaua chuan, Lalpa a ni zawng hlawhchham hma bei duh mi a nihna hian min tihlawm rual rual hian pialral kawngka ti zautu nihna a kengtel tlata hriatna kan neih chu ( tia, Sailo ho khua nena an boruak rit ru tak, engtik nge a hun leh ni a lo thleng ang nga? In suatna rapthlak a lo thlen ang? Sailo Lal Saithawmvunga Pasalṭha Lianlula, Chungnunga, Thanmanga te hlauhawmzia chrechiangtu a nihna chuan a Pasalṭha chhuanvawr Hualngama chu a nunna a derthawng theih zia an sawi chhuak tel zauh a.)


Lalpa chuan, Chawithangi pa nge nge thil lah i dawn thui narawh mang teh e. Tumruhna hian nawmsakna min thlen a, a chang erawh vanduaina kawngka a zau chawk reng a nia ka dem lo a che i thinlung ngaihtuahna kal vak vel kha, lu hai chhawlha Rap chung sanga bel lian pui chhunga, kam liam hnawpa a khurpui kan luhchilh duhna thinlungpu mi chu a tlai dawn zu nia, khaw nge an lo hnai tawh reng ang nge, kan hmel hmai an hmuh loh chuan an ngaih lam lam a lo ṭha lo ang nge tih leh thawh uaih pah chuan Leikapui lam an pan a.


Khaw mipuiho chuan an vangkhuaa mikhual hmel, en reng reng pawh a, pasalṭha hmelpu leh a ṭhen naupang tak tak hmel pu a, an hmela zamna hmuh tur awm eih lo hmel an han hmu leh zel te chuan zawhna mitmeng nen Lalpa kam chhuak nghsk chuan Lal tual an lo pan khawm nguah nguah a.



An Pasalṭha Hualngama kianga Khamsang Pasalṭha Thangzika, sang thlarh, a hmel hmaia chungnung bikna awm eih lo leh a mitmeng nelaqm ru tak, thau lam aia cher tia sawi tur tel si lo, taksa in phut mawi tawk tak, sang thlah, hnarngul sang vah chuan Leithum khaw mi te mit a la hle.


Chu tah Thangzika karchehtu, Zakhama, a hmel en aia a pumrua lian pui, kut hrawl zet leh mitmeng zim san, hlauhna pianpui ve ni awm pawh a lang lo leh, Piandenga, hmaifang ṭha zet, hawiher zang vah, a naupan aia dehkhirh hmel pu lek lek, taksa pian nalh tak te chuan mipuiho mit a la hle mai nghe nghe a.



Rallu lah khai si lo, an hmela lungngaihna aia hlimna chhiartur tam zawk lawi si, pheikhai zang vah a Lal tual lam pan mek te chu Hualzasela Lalpa chuan rindan a lo neithiam nghsl zat a. A mikhual zinga, Kawlhnam hnungpuak tlangval tuaitir chuan a mit a la hle nghe nghe a ni.


Lalpa chuan Hualngama hui zauh pah chuan, ring leng lawng hian Leithum khaw mipuite u ka pasalṭhate rammu chu dam leh thih kar a ta an lo kir e, a sawiduh neihte sawiturin i lo sawm ang an tih chuan mipuiho chu hlim takin an han haw haw hluah hluah hlawm a.


Hualngama'n thu an sawi zawh chuan mipuiho chuan Khamsang mihrang valrualte chu ngaisang tih hriat tak mai hian an melh vawng vawng hlawm a,,Lalin kawngka aṭanga thlir bik nei tih hriat ngawih ngawih, Lal fanu chuan Lal tual-a mahni inrin tawkna hlauh hauh lo va ding ngawi reng, a khat tawka khi leh sak ṭhin Khamsang pasalṭha Thangzika chu an melh ding ngar ngar a.


Zanriah ei rel hun awm vel a ni a, Leithum khaw pana Sailo Lal Saithawmvunga Pasalṭha, Halkha Pasalṭha Sanro lukhaitu  Thanmanga leh a nau panga te chuan Leithum khawram chin an lo lut ve mek bawk a.


Leithum Lalpa chuan ka khualṭha te u, kei Leithum Lalpa Hualzasela hian ka lo lawm a che u. tlangaupa, ka thlathum bel kha lo chawi chhuak la, an kam liam khawpin han leh chhawk zak zak teh khai, ka khualṭha te lawmnan naktuk hian awmni khamin ka sial leh vawk ka talh sak ang tiin a Khawnbawl upamin chu an thlek zauh a.

Khawnbawl upamin chuan phur tak chungin keipawn ka sial ka thawh e an tih ve meuh chuan khaw mipuiho chu lawmin Lalpa damreng rawh se tiin an han au rual dual dual a.

Duhtawk ang.

6 comments: