Sunday 8 December 2019

PÛMAH MI LU. BUNG 24- NA.

.
PÛMAH MI LU.

BUNG 24- NA.


THU HMA

Daifim Plastic Tuizem Mizopa kutchhuak hi lo hmelhriat in lo hmang ve chhin teh le. Sintex Company nen a material in ang anih a vang hian kan ringtawk teh mai a nia. Ramhlun South Baptist BiakIn bul ah hian Showroom kan nei e. 7005220417 / 9862377430 ah te hian call theih reng kan ni bawk e.




Vanzau khua, lal Zadawla khua leh tuia chengte chuan khual pasalṭha tih hriat ngawih ngawih panga leh nula hmelṭha tak, a ti tuai nalh tak aṭanga khawkhat awmthei fa tih hriat ngawih ngawih an khaw tuala lalin lam pana kal mek te chu rinhlelh hmel tak leh phawk hra chungin an kaiṭen aṭang chuan an thil tihlai chawl meuh in an lo thlir dauh dauh hlawm a.



Lalin lam pana an kal lai chuan Thangkunga chuan lal fanu hnenah chuan i awmdan kha tih danglam a ṭul lem lo vang. He khua Vanzau khua leh tuiah hian kan leng halh a ni tih hi lo hria ang che an ti a. Lal fanu chuan chhan zai reng a rel thei lo. A khat tawkin a mittui chu a far leh fap ṭhin a.


Lalin an han thlen chuan lalpa chuan thiam taka lo lawm in an chet dan chanchin vel chu an lo zawt thuai thuai a, chutah Thangkunga chuan hei lalpa kan kal chauin kan nula chhawm hian hahdam a mamawh hle mai, zanin na na na chu min lo mikhual mai kan ngai dawn a ni an ti zawm nghal zat a.


Lalpa chuan ni tuk e le. Khualthang pasalṭha in min ngen te chuan khawia va hnial awm suh. In duh chen chen in cham thei ang. Chutih rual erawh chuan hei ruah a tui hul chu a ni ta der mai a. Hmunhlui pasalṭhate pawh an lo lang leh ṭep tawhin a ni ka rin tiin a mitmeng hlim sarh chu an hniam nghal ruih a.



Sawia chuan a mak mang teh tak e aw, an tana ṭangkaina awm miah loh ah tha leh zung zu seng peih phiana hriatna kan neih chu le. Chutih rual erawh chuan in chheh vel khuaa pasalṭha rual han ep ve tawh pawh a chakawm lam lam chu a ni e an ti a.


Lalnu chu rawn in rawlh thuai in an sal man lal fanu chu biak tlangnel tum tak hian a bana kaiin khumpui lamah an luh pui nghal daih mai a. Chutah lo chhuak leh in lalnu chuan ti hian thu a rawn sawi a.


Hringmi zingah hian mi pa te hi khuanu vohbik ni turin khuanu hian a duang cheu a. Chutih rual erawh chuan rambawh vang mai maia leido siam duh an awm chu thuhran, kei ka ni inti chin tana ṭawng kau vawikhat chhak chhuah pawh buaina irh chhoh ṭanna a nih ngai chuan keizawng hmeichhe thisen pal tura ka lo piang hi vannei ka in ti hle mai.



Chutih rual erawh chuan pasalṭhate chungnun zia hi ka hmuh hmaih hauh bik lova, khaw khata pasalṭha kut zung thliah tham awm khuaa lal leh a upa te hawi san tur zia pawh ka mitthla ve thiam e. Hei leh chen hi muang leiin mawng kan lo hung ve tawh a. Rhawk leh khata heitia buaina lian tham kan han hmachhawn hi hriatthiam har chu ka ti, khuanu duansaah pasalṭha tam tak chuan in ruat ngei ang le an ti siam siam a.



Thangkunga chuan lalnu," hla inphuah el siak vang ringawt pawh khan fam kalta te kha han chhut la, pawisawi lo khan nunna an chan hnem zia te kha. Mahnia khaw chhan nan theih tawp kan chhuah a, kan bei a, kan sual a, a thim leh eng pawh pawisa lovin, khaw mipui a cheng nu nau leh tar chak lo thlengin ral kan beih lai in kan mitthla a, harsa taka in leh lo kan din awlsam takin kan in hal sak a. Chhak ral Pawi leh Ṭiau ral pawi leh Paite te kan tana an hnawksak em em laiin kan chak lohna laiah tak min rawn chhu zui vei nen. Chuta karah kan Luseipuite nen chikhur it vang leh ro hlu it vang te, khaw khat nula hmelṭha avang te, ram bawh it vangte in pasalṭhate lal duham pamhamin hmatheh ah a hmang a, Lusei ho hi dik taka sawi chuan kan tenawm asin an ti chang fak a.



Lalpa chuan, in thu leh hla te beng dawh meuha ngaihthlak a nuam na rawh e. In nula chhawm hi eng tianga han tih zel nge in tum le an ti a. Thangkunga chuan kan pasalṭha Saihmingliana hliam zangnadawmna tur a nih hi. Ka keite kutah hian a awm e tiin Saizingliana chu an melh ralh a.



Lalpa chuan an thu a rum em avang chuan zawh zawm zel chiah paeh ruat lovin thu dangah an pakai nghal a.


Lentlang lalinah ve thung chuan lalpa leh a upa te leh pasalṭha rual te chu ṭhu farin ka fanu la let turin leh ka fapa laka phuba la turin zanin hian Thantlang khua in pan nghal tur a ni. Tin lamkala ka tirhte hian Murlen khua an thleng tawh ngei ang nga, Mualnuam khua pawh an thleng tawh ang. Murlen lalinah ro in rel mai tur a ni. Thantlang khua saw vawite khatmah ding leh ngai tawh lo turin in hal dawn nia tiin rorel an ti tawp a.



Murlen lalinah pawh chuan Mualnuam pasalṭha rual leh Murlen pasalṭha rualte chuan ro rel nghal in Murlen lalpa chuan kan hlawhtling a nih ngat chuan ro thil hlu leh ran lu kimin zat leh zat ṭheuhin kan in sem ang nga. Ka ding leh veia min hual tu nangni Mualnuam khua leh Lentlang khua te hian Ṭiau lui kam thlengin in rawn dai luh ka remti bawk e. Chutih rual erawh chuan ka phar mau erawh khu chu min zah sak dawn nia an tih chuan Mualnuam pasalṭhate chu an lu an bu nghat nghat a.



Murlen lalpa chuan ti hian Lentlang pasalṭha rual kan lo nghak ang nga. An lo thlen aṭanga nikhat liamah Thantlang khua saw ding leh ngai tawh lo turin ke in pen chhuak ang an ti a, an thihna tur lam an pan dawn tih reng hre lovin dinchan duhna chuan bual â in phurna men lovin an phur tlang hlawm a.



Thantlang khua leh tuia cheng erawh an nun kalsiam dang hauh lovin naupang chenin an mahni tawkah an hlim ru em em a, an chhiatna duhtu ten an rawn pan dawn a ni tih reng an hre bik si lo. Hringnun kalsiam herdanglam tura zawldawhna nun nei tura hmalakna chuan pawisawi lo nun chan nain a thlak dawn a ni tih reng an mang pha mawlh si lo.



Duham chin lem nei lo hringfa te kalzai rel chuan hlina lui tui luang ri her her chu thisen in a khat zawk dawn si. Hringnun kalsiam a dang lo ve. Ro thil hlu it avanga Lusei khua in ep na chuan rah ṭha chhuah tur reng a nei si lo, a aiah anchhia in an lu chungah kal zai a rel a, hei hi em ni hringnun nunrawng an tih chu?




Hlim nui ri chu lungngaihna mittui in a thlak thleng a, sakawl in khua a vel chu mikawl in khua a vel thung. Tuktin par ang hian mawiin tlo za ṭheuh ni se la chuan he buaina leh in beihna rapthlak tak lo thleng tur te hi hlimna varṭianin a rawn thlak thleng ngei ang le.



Saihmingliana pawh a taksa sil leh hliam te pawh dam fel ve tawh in tukṭhuan eikham chuan leihkapuiah a silai chu savawm hriakin an hru hnum hlarh a. A nu chuan melh ran chung hian Saite," nizan lamah mangchhia ka mang tlat mai," lo hnai teh tiin a hrinloh fa nimahse hmangaihna dik tak a pek chu an ko a.



Saia chuan a nu chu melh kal chung hian ka nu hlauthawng duh reng reng suh. Ka pa te pawh an lo thleng hnai tawh ang. Rilru nuam tak khan awm rawh an ti thla rawk a. A nu chuan thutak fe mai hian Saite," he mang hi ka mang ngun khawp asin," ka nulat lai a ta tawh a ni a, ka mang hi a thleng sual ngai zen zen lo, daihnai bak hi pel suh ang che. Nangmah mai in tla fal lo la, fimkhurna kha hloh ngsi hauh suh ang che. Kan khua hian chhiatna a tawk mai thei a ni. Chu lo rengah ka pa pawh hian ka dam ṭhat leh ṭhat loh thu leh a malsawmna dawn tur hian hun eng chiah nge min la rial tir dawn le an ti vawng vawng a.



Saia pawh chuan a nu chu a khawngaih ve hle mai, tiang em em a a engkim danglam khawpa a thinlung sawinghingtu chu ngaihthah chiah ruat lovin an leihkapui lam chu a pan san leh ta a.



A kawlhnam chu hriam taka a tah lai chuan Irlaik sava an khaw lama rawn hram kak kak ri chuan a beng a luh hle mai le. A kawlhnam tah lai chu dah sawk sawk in ka nu lalin lam ka han pan rawih teh ang. Tih leh a nu chhanna pawh nghak hman lo chuan lalin lam an pan ding nghal a.



Lalin a han thlen chuan lalpa chuan e heu ka pasalṭha lah ni reng chuan lo hnai teh eng thlichhia in nge ka lalinah rawn chhem lut che a tiin a lo be sawk sawk a. Saia chuan lalpa," ngaihṭhat lohna in min man tlat mai ka ti an ti chhuak phawng mai a. Lalpa chuan zep i kha awm hauh lovin han sawi ta che, ka pasalṭha meuh zuitu anchhia chu rah beh in han awm teh se an ti a.



Saia chuan, lalpa," a chhan ka hre bik lo, Sapui em maw ral emaw an hnai tlat a hriatna ka nei a ni an ti a, lalpa chuan a ni tak maw pasalṭha nge nge hi chu in danglam teh tak e a, eng emaw lo thleng tur hi in lo pai lawk tlat ṭhin zu nia, ti hian ruahmanna i han siam teh ang aw.



I ralthuam famkim nen dai lo zu vel la, tlangaupa in khaw mipuite ti ral khel lo turin tlangvalte lo hrilh se. Nangin i ṭhiante lo zu sawm la, raldankawn leh bung kung aṭanga dinglam helna kua kha in bih uluk zual dawn nia. Tumah feh chhuak lo turin ka lo au tir dawn nia tiin a tir liam nghal a.



Saia chu inah lut leh in ralthuam famkim nen dai vel an hrut turin a chhuak a, a ṭhiante pathum Zathanga, Lianhrima, Biakchhawna chu sawn kualin an zingah tlangval phawk Biakbuka chuan a zui ve bawk a. Chutia uluk taka dai vel an hrut lai chuan Lianhrima chuan sathang rim na tak, thli beng zawnga a hnar lo luh leh hak ṭhin chu hria in Saia tukkhuma ben lawlh pah hian i rim hi chhuah ziah suh an ti tawl mai a. Midangho chu an lo ṭhen ṭhaw a.


Saia chuan thutak fe mai hian ka sawitur hi ngun takin lo ngaithla ang che u. Kan khua hian chhiatna kan tawk mai thei a ni. Tin he rim sapui rim hi ka naupan tet a ta tawh ka hriat ṭhan a ni a ngaiahah ka neih tawh an ti a. An khaw tlangval phawk leh fiamthu duh tak mai Biakbuka chuan thutak fe mai hian, Saia," khuanu hian a hual him che a nih chu. Ka pu hi pasalṭha huaisen tak a ni ṭhin a vanglai hun a liam hma kha chuan, a ni pawh khan tiang hi a tawng ve fo ṭhin asin.



Sa a la thei in zan sawm dawn riaka a chhuah te hian a tla tur faisa a keng ngai hauh lo. Ka pu kha mak tak a ni. Lasi zawl ti ten an chhuah ru fo ṭhin a, an tih chuan Saia chuan Biakbuk," lasi zawl hi ka duh hauh lova," chutih rual erawh chuan he thil hi fiah ngei ka duh a ni. Eng em a thleng lo turah ngai ila, min lo han hawsan teh u tiin an sawi a.



Biakbuka chuan kan pasalṭhain a tih te chuan ni mai ang hmiang tiin an pali chuan khawlam an pan ta a. Saia chu kawruam thleng thla in a silai chu a cheng kausa a dah in a rim hriat chu a na telh telh mai a. Chutah le, a piah ṭulpik kar aṭang chuan Keipui hrawl tak chu inthazo tak mai hian a rawn zuang chhuak ta nawlh mai le.



Saia kalna tur takah chuan ding tau hian sahrang leh mihrang chu inen zam tum tak mai hian an in melh tawn dun ran a, Saia chuan a silaia tin ran chung hian ram pasalṭha kiang mai rawh, ka ngenmu tuarin i fam hlauh dah ang nge , i lu kha malchaw ka pe ang nga, diriam takin khaw mipuite hmuh turin phanpui kungah ka tar ang an ti chang fak a.



Chu Keipui lah chu kalsawn tum ai chuan a rawn pan hnai ta ang deuh deuh a. Chutah Saia chu tawlh hnung dawr dawrin a hnunga lungpui chu nghengchhan in lo hnai suh tiin a silai chu a hmet puak teuh tawh kher mai le.



Chu Keipui chuan mitkhap fuk fuk chung chuan Saia chu melh chung chuan a lu te chu an thin khum vak vak a. Chutah Saia chuan a pa thusawite chu hrechhuak in Keipui hian a nazawngin mihringhi an bei ngai hauh lova, khuanu hual bik hringmi zingah hian tlemte an awm a, eng emaw kawng zawng tak hian ṭangkaina an nei ṭhin. Min beih tum hauh lova kan hmaa an rawn in lan hi chuan ṭhianṭha takah pawh an chhuah theih asin a tih te chu an chhui kir leh a.



Duh tawk phawt ang.

Saturday 7 December 2019

PÛMAH MI LU. BUNG 23- NA.

.
PÛMAH MI LU.

BUNG 23- NA.


Meichher eng a lo hnai zel a. Lentlang lal fapa Ralthangkhuma inhrosa kuk kuk thawm leh a khua pawh hmu lo tih hriat tak maia a hmaa awm a piang a kawlhnam sei reng ruanga vaihma phei miah miah mai chu ding chawt in an awmna aṭanga hlam sawmhnih awm vela sawntlung pawng chunga zawlbuk pawh a la kai lo vang-a tih hmelpu,an mahni lam mitkhap hauh lova lo thlir rengtu rawlthar pian duhawm zet chu melh kul chung hian tu nge i nih an ti khawk rum rum mai a.


Chu tlangval, mitkhap lek lova an mahni lo thlir rengtu chuan in lo kalna lamah khan kir leh rawh u. Chuti lo chu he hmunah hian thisen tam tak a luang ang an ti chang fak a. Lentlang pasalṭha Rithanga chuan naua," kan lal fapa zawhna chu chhang mai rawh. Luhlul i chhuah chuan i dinna aṭanga tho leh tur i awm lo palh ang nge an ti let salh a.



Saizingliana chuan," pu a, nang chu lo inrawlh suh," in lal fapa nen khan sawifel tur kan nei e. Naupang hriam lek hi puitling hriam lek nen a hriam dan a thuhmun reng e tia a sawilai chuan Thangkunga chuan lal fapa laktlak loh, i farnu la let tu te pawh hmaizahna nei lova i pa laka phut let nei ang hrimin i chhuah a chu chu i tuar dawn ta a ni an ti a.


Thangkunga chuan sawizawm leh in Rithang," kha leh chen a sur a sa hnauaiah kan lo thawk tlang tawh e. Khaw khat pasalṭha ve meuh, ngaihtuahna seng tlem ang hrimin a meizang hlaptu tu nge ni ang tih pawh dawn hmasa lovin bual ât in i awm a, thiam tak maiin Murlen lal makpa ṭawngkaah i awk a, tunah hian kan lam hawiin i hriam i la lek kawh cheu dawn em an ti sap a.



Rithanga chuan, mahni khua leh tui phatsan duh khawp a leh lama awrdum leh lama awrsen mi ka ni ve lo ve. Hun kal tawh chu ni in khawthlang lamah a liam pui tawh e. Thangkung," tuna i rilru sukthlek kha mang lamah pawh vawikhat te pawh ka la mang chhin lo ve. Kan lal fanu kha him dam takin rawn dah kir ula ti chuan he hmunah hian thisen a luang lo vang an ti let sak a.



Thangkunga chuan tlangvalho chu melh kual leh dan dan in, ka hriam tawh duh lo ho kha chuan Lentlang khua in pan thei ang. Hual beh vek in ni tawh. At so tur khawpa rilru seng tlem in nih ka ring lo. In lal fanu nge in duh in lal fapa dawt phuahchawp ching kha an ti chang fak a. Rualthankhuma chuan," ka pa khan i nawmsak loh hlauin kha leh chen a lo tuam hlawm che a, tunah i phatsana, khuanu pawn lo hual che pawh ni sela, i damchhungin hrehawm tinreng i hmachhawn tawh ang. Ka farnu lak let nakawnga mindaltu chu pialralah ka thawn zel ang an ti ram hmak a.



Saizingliana chuan , sawi chu awl tak, hlen erawh har tak. I ngenmu tuara hliampui tawk ka u Saihmingliana khan i engpawi mah a sawi lo ve. I lu kha ka duh a ni an ti chang fak a. Rualthankhuma chuan a tawk e. Ka pa khua leh tuia tlangval huaisen te u i ralthuam kha leiah dah thla ula, sawlai nauoang nen sawn infiamna thianghlim kan nei dawn e. U Rithang meichher kha a alh kan ti pawr deuh teh u tiin Zinga lamah chuan pen li a rawn pen chhuak chhak a.



Saizingliana pawh chuan Rualthankhuma lama rawn pen in lal fapa," hei hi ka u tana ke ka rawnpenna hmasaber a nih vangin chetsual ka tum hauh lova, fimkhur takin che ang che aw. An ti thawp sat a. Rualthankhuma chuan naupang," ka lakah hian alawm fimkhurna pai reng ngai zawk chu tiin a rawn bawh phei thut a.



Rualthankhuma chu a rangin khawkhat pasalṭha a nihna chuan a thinlungah huaisenna tuh in rawlthar chhuak hlim hlawl Saizingliana chu a kawlhnam chuan tawh fuh tum takin rang tak takin a rawn vilik phei puat puat a. Zinga chuan tawlh hnun pah hian khati buan buan te chuan i chau hma lutuk ang nge tih leh a tawlh hnunna a ta ding thut in veilam sira rang taka in her pah chuan Rualthankhuma kawlhnam lek kang, a zak kau chho laitak chu nangchinin a nak nemah chuan Zinga chuan a va tlawh sak bur mai a. A nakruh auh ri ṭhak ri chuan rawn zui in a thlang awihah chuan a hlawm thla tawl mai a.



Rualthankhuma chuan chu rawlthar chetranzia a hmuh chuan fimkhur a ngai hle a ni tih hriain a taksaa hnahthei ṭawih leh lei hnawng kai luai chung hian a rawn tho chhuak leh ṭham ṭham a. A kut dinglama a kawlhnam hum leh pah chuan dinchhuah an tum thlarawk a. A nak ruh auh ṭhawt chuan engkim a ti danglam ta.



Rithanga va melh zauh pah chuan a hmaa rawlthar chu veh leh pawh tum tawh lo chuan a kut veilam chuan a nak chu an dawm ta chat mai a. Zinga chuan pasalṭha taksa pawh a la lum hman hleinem le. Ka u tan ka beidawn a fimkhur rawh tia ka sawi kha i beng leh lam aṭangin a va chhuak hma ve. Kha aw. Ka u Saihmingliana tan aw tiin tlankawi zawk in Rualthankhuma chuan a tawp nan ti ni awm takin Zinga nghawng zawnah chuan a lo vai phe ve zawk a. Mahse a tum a ṭhelh chiang hle mai.



Zinga chu kun zauh chung hian leia inbin in a kaiza tha an chah sak zauh a, Rualthankhuma kaihza aṭang chuan thisen tharlam tak lo luang chhuakin Zinga chuan awlsamtea buaina chinfel theih reng si in dawt hmangin mi i cho tuaha a tawp a tawpah i tuar zaw lel a nih hi. Ṭiau lui tui kang ngai lo bula remna saui tan i pa Luseipuite ṭawngka chhuak pawh zah zo lovin an inkarah hem i thlak a tunah chuan i tuhrah i seng ta a ni e tiin a kaiza leh lamah chuan tlawh thlep hnawk in a nghawng chu a kawlhnam chuan an chuk tuah ran a.



Rithanga lam chu hawi phei in tuna ka thil tihlaiah hian min dan tumna rilru in nei lian em an ti sak a. Rithanga chuan tlawm tawh hnu nun an chhah sak ngai lo ve. Malsawmna i dawng ngai lo vang. Naua," duhtawk rawh. Nunna hi tuma pek theih a ni lo ve an ti sak a.



Saizingliana chuan malsawmna te chu khuanu hnen aṭangin dawng lo mah ila ka nu leh pa hnen aṭangin ka dawng tho zu nia. Nunna hi tuma pek theih a nih loh zia chu tun kan hai hauh lo. Ralṭi reng renga min siamtu chu he in lal fapa hi a ni. Tunah hian ka rilru ka thlak e. A ni hian mang chhia keimah vangin a mang ang nga, a damchhungin kei min hriat rengna a ta hi a taksa peng tinah a cham tawh ang. Ti hian haw u la, in lal fapa nunna hi ka kut ah a awm reng a ni tih hi in lo hre reng dawn nia.



Hei hi a dam chhunga min hriat rengna tur a nih hi tih leh an lal fapa beng dinglam chanve hmawk chu an hlep tla hlawk mai chu midangho chu an lo chek tlak tlak hlawm a.



Zinga chuan an lal fapa chu a bana la lawkin Rithanga te lamah chuan an theh phei vawk mai a. Rithanga chuan a siruk la meuhin kan rawn thawk chhuak ang. Naua dam lo hauh la, ka rawn zawng hmasaber ang che an ti thawp sat a. Thangkunga chuan nisawm chhunga in lalpa thu leh hla kan hriat loh chuan in lal fanu hian sal chhinchhiahna a pu ang an ti ram hmak a.



Rithanga chuan Thangkung," nang an huat theih ber nan che kan tlangvalte rilru sukthlek ka lo kuai her ang. Tin hei hi ka duh bawk e. Kan lal fanu kha a hrisel in eitur ṭha in lo hlui tur a ni. A hmeichhiatna ti chingpen zawnga in khawsak vaih chuan in chan tur khan maian chan pawh a iang hauh lo vang le tiin khaw lam an pan ding nghal a.



Thangkunga chuan keini pawh helai hmuna riahrun han remna chi a ni lo ve. Kawr ruamah tui hna awmnaah riahbuk kan sual ang nga. Zingte," Lentlang lal fanu hi i kutah ka dah e an ti a. Ti chuan riahbuk sualna remchang dap pah chuan kal zai an rel ta a.




Zan a ni a zan reh tak a ni. Riahbuk an sualna hmun chu sih ruam a ni a, tui tlan tur a ṭha bawk a, boruak erawh a vawt raih raih hle mai. Ranhrui chuan Lentlang lal fanu chu a kut phuar bet in Zinga chuan a hrui lehlam chu a ngalah ṭawnin a veng ran a. Favang awllen lai rawn in ṭan chho in vanlamah Arsi te chuan an mawina tizual tur in an phe sap sap hlawm bawk a. Meihnungpuak hlawmin ti ti an vawrh sap sap hlawm a.




Tibuaitu em em tawng lo chuan chu zan khaw vawt ru tak chu hmachhawn zo in zing nichhuak engmawi tak chuan rawn thlak thlengin tukṭhuan tur an buatsaih malh malh hlawm a.  Lentlang lal fanu chu a â em maw tihmai tur khawpin ṭawngzai reng a rel duh lo.



Khaw kar kawnga zanthum lai an riah leh hnu chuan Vanzau khua chu an lut ve ta hlawl a. Thangkunga chuan ti hian Vanzau khua hi kan lut ang nga zankhat kan riak ang nga a tukah Thantlang khua kan lawi lut ang. Lentlang lal fanu kan kawl avang hian khawmi leh sa te rilru sukthlek kan lakah a dang mai thei a chu avang tak chuan fimkhurna englai pawn kan pai dawn nia tiin lalin lam pan ding nghal chu an rual a.



Ka mit hi tunlai chu a ṭha lo lutuk a. Min lo hrethiam hram hram teh u.









Thursday 5 December 2019

PÛMAH MI LU. BUNG 22- NA.

.
PÛMAH MI LU.

BUNG 22- NA.



Daifim Plastic Tuizem Mizopa kutchhuak hi lo hmelhriat in lo hmang ve chhin teh le. Sintex Company nen a material in ang anih a vang hian kan ringtawk teh mai a nia. Ramhlun South Baptist BiakIn bul ah hian Showroom kan nei e. 7005220417 / 9862377430 ah te hian call theih reng kan ni bawk e.




Vanzau khua chuan ruhtui a duh bik em maw tih mai tur hian ruah chuan han tih reng a nei lo. A tla reng mai a. Khawtuala naupang chiau thawm reng hriat tur a awm loh lai in a khat tawk erawh chuan kri ka ni in ti awm fahran hian Arpa hluisen chuan a aw an chhuak al al a.



Zanriah kil a lo hun chuan Thantlang pasalṭhate chuan lal in chu la mawi kim ṭhap in Sawia tan bik chuan Zo artui leh sa tuihang a ma eia in tur bik lalnu chuan a rawn chhawp sak a. Sarep tuihnai tak nen chu zanriah tlai chu puar takin an tling tla a.



Ruahsur karah chuan a upa te leh tlangaupate chu lo lawi lut in ti ti hrang hrang an han vawrh laih laih a. Upa Dozinga chuan lalpa," kan thudang a lai chuan, favang awllen hun hei kan lo hnaih ta hle mai le." Khuanu hian kan lak ah zah a ngai vr chek ang nga Luanghmun lam ram saw keizawng khawthar sah nan olka lo it hle mai ka ti tih pah chuan an chhak ral a an Luseipui pasalṭha ralhrat hruanghrauna zet zet nek a awm reng chu a pumpelhna kawng awmchhun a niu vangin lalpa chu an thawi zauh a.



Lalpa chuan a vaibel pak khuk laih laih pah hian Dothangi pa," i ngaihtuahna fim tak aṭanga thil thlir zau mi i nih ka hai lo ve. Chutih rual erawh chuan mahni lusei puite hlauh vanga sir sawn erawh thih hreh in ka hreh tlat zu nia. Khawkhat lal ve meuh lal dang vaukhanna pai ngam lo khawpa dawihzep ka nih meuh hunah chuan ka khua leh tuia chengte dem ka hlawh dawn lutuk asin an ti sap a.



Dozinga chuan," lalpa a ni khawp mai," zep thu a cheng lo ve, pasalṭha kut thliah tham kawl ve ngat i la chuan an mi nekna pawh a ziaawm deuh mahna le. Mah se, lalpa," han chhut chiang la," pasalṭhate hmachhuana duham chin lem nei lo khaw khat lal te hian an duhzawngah chuan mahni mihringpuite hmaizah chu sawi loh, nu nau tar chak lo thlenga vai hma duhna thinlung an py tlat hi keini dan phak rual a ni lo ve.



Lalpa," ka hlauh vang ni hauh lovin han chhut chiang ve mah teh. Hmunhlui pasalṭha ho ralhrat khawkheng zia leh pawisak an neih loh zia te pawh a tun kan hai lo. Zaphira leh an lal fapa nunrawng zet Sirina pawh an rawn lang leh ṭep tawh ang. An ni pahnih ringawt pawh keini in za leh sawmnga buaipuitham an nih zia chuh an ti sap a.



Lalpa chuan hei khual thang pasalṭhate beng a ning hlauh dah ang nge khalam kha chu duhtawk rih i la, Pasalṭha Thangkung," engtianga hma han lak zel nge in tum le? Keia lalna khuaa in cham duh hi thinlung takin lawmthu ka hrilh cheu a, he kan buainaa rinluh cheu hi ka duh hauh lo. Ka thinlunga thuawm kan sawitlang tawp mai ang nga. Ka khua leh tuia nunaute mangang thlabara an awm ai chuan in lalpa hian a khua leh tuiah min lo pawm duh mial a ngem le? Tiin a thinlung chhunga beidawn rukna lo lang chu puah chhuah puiin Thangkunga chu an ngen nghal tawp mai a.




Tap lama ṭhu ngawi reng Sawia chuan, lalpa," i dinhmun chhiat zia leh hlauhawm zia in ṭawngka aṭangin kan hai lo ve. Hun liam tawh chu hun in liam pui mai se, tun hun hi a pawimawh zia kan hriat thar fo a ngai reng a ni. Lal fing leh huaisen tak i ni. Tawlh hun a awm a bawh hun a awm ngai e.




Tuna i sawi zawh chiah khan i dawihzep vang lam a kawk lova, i khua leh tui te thinlung taka hmangaihnaa i en vang zawk a ṭawng chhuak chauh i nia sin. Kan lalpa sawn pawm duh loh a nei lo ve. I tan etawh a thangtlawm thlak mah mah mai thei. Chutih rual erawh chuan naktip mai hian kan tumram kan pan dawn a, tluak taka kan lo let leh ngai te a nih chuan i lakah hian bat kan nei a chumi rulh let nan chuan Hmunhlui pasalṭhate chu dan kan lo tum ang an ti sap a.



Lalpa chuan hei buainaa lo tel ve tur cheu hian ka duh hauh lo cheu a, ka lakah engmah bat in nei hek lo. Ka khua leh tui a in ke in rawn penlut ringawt pawh hi ka hahdampui sawng sawng zawk a ni . Kan piahral Hmunhlui khuate saw an mahni mai an ni dawn hauh lova, Fanai Pawi lal Lengkhara pasalṭhate nen sawn inremna saui tanin kawng engkimah an in hmu ṭha hle a ni. Nangni leh zelina leido in neihbelh natur kawng ka hawnsak cheu chuan ka dam hun chhung hian ka in thiam thei ngai lovang an ti let a.




Thangkunga chuan an kutah in lo awm ta a nih pawn hma rawn sawn phei zelin a tuartute tur tho kan ni a tunah hian an nemna lai zawn kan dap hi a finthlak zaw lel e an tih chuan zawite te hian Zinga leh lal fanu chu in hmu fo tawh ang mai hian an lo phun sep sep a. Lalpa chuan khik vur vur pah chuan lalnu nena an vanglai hun te an dawnkir ve leh hnuhnawh a.



Nithum ngawt an liam lrh hnu chuan ruahtui bawhawk pawn ziaawm lam panin khawchhak aṭang chuan ni a rawn lang phe ve iar iar a. Lalpa chuan damtakin in rawn let leh dawn nia, chin hriat va nih chu tih leh sarep tam tawk fun leh kalkawnga an mamawh tur chu an pe hlawm a. Lalpa hnenah lawmthusawinate an neih zawh chuan mihrangval rualte chuan phuba la turin hmalam an pan ta a.



Khawkar kawngah zan ruk lai an han riah leh chuan tlai nitlak hmain Lentlang rambalh chin an dailut ta der mai le. Sawia chuan Tunhmaa thlamuangtaka an lo in kalpawhna hmun vel an han dai leh chiah chu timna chuan rawn man in Thangkunga chuan pasalṭha," i huntawn mek hi ka hrethiam che. Tunah zet chuan mahni tana chakaikhawrh kan ni ta mai sia tumah dim lovah kan ti a niang chu an ti sap a. Sawia chuan a lu a lo bu zauh a.



Fimkhur taka kal zelin an hnu pawh a chiar ṭha duh hle mai le. Khawṭha lawma chungleng sava te leh khaukhuap te, Phengphehlep chenin an mahni tawkah an lawm ve ni ngei tur a ni an thlawk kual sek hlawm a .


Lo mawnglam aṭanga fimkhur taka hrut chho in kawngṭum chu an zawh chho zel a. Thangkunga chuan hei le ṭek denkawn kan thleng dawn hnai tawh a, tu mai pawh fimkhur takin hmalam kan pan tlang dawn nia. Tluang taka kan kal chuan dai hnaiah puk thuhruk ah kan tana hnawk thei thil kan hnutchhiah ang nga, kan chet a zangkhai zawk nang ti hian hma kan hruai zel ang nge tih leh hmalampan an rual a.



Unau hmelhai velah chuan khawdai chu an han thleng a. Thangkunga chuan tuikhur muallam helin lalin kan chhuk thlen ang. Lain chhak lamhi lal chhungkaw dailenna panna ber a nih vangin lal chhungkua tu em maw ber kan awk mahna le. Kan tum kan thlawhtling hlauh a nih chuan kan chep pawh a awlsam zaw phian ang.




Ti khan he puk ah hian awmhmun lo khuar ula lal chhungkua thlithlai turin tuikhur mual lam aṭangin ka veh chho ang nga, silai a puah hma zawng ka chet a kaltluangah in ngai mai dawn nia tih leh kal an rual nghal a.



Thangkunga chu kal zelin tuikhur mual lamah chho in lalin pawh chiang takin a hmuhtheih ta. Hel chho leh in lalin chhak thingkung dingkhup lam chu panin Khiang thing lian ṭha zet phenah chuan a ṭhu ta khar mai a.



Tuibur hmuamda awm velah chuan lal fanu chu daileng turin Thangkunga lam chu a rawn pan ta ṭhem ṭhem mai le. Chutah lal fanu chuan a duhtawk a ngah hnu a kal leh mai tuma a insiamrem lai tak chuan Thangkunga chuan che tawh suh. Thawm i chhuah chuan i lu hi ka la nghal ang an ti chang fak mai a. Lal fanu hlau lutuk chuan khurh zawih zawih pah hian Thangkunga chu tu nge a nih fiah tumin an a lu her an tum a. Thangkunga chuan i pa pasalṭha huaisen Thangkhuma ka ni e. Ngawi hle hle la kal rawh le an tih chuan lal fanu chu thuawih takin a kal ve mai a.



Thangkunga chuan i nuṭapa rorel dan dik lo pawh siamṭhat tum a hnekin in chhungkua in ngawih in chuh a, in tuhrah chu in seng ve khawp ang. Tiin a hmui hup chung chuan a kalpui ta zar zar mai a. Lal fanu chu tawlh thlu palh ang deuh in an ṭhu hniam thuta chu tah Thangkungan a hmui a hupna ata chu tal pit thut in an au ngheng mai chu. Vengmawng lam aṭang chuan hmeichhe thlaphang au rawl lo chhuak chu an hre hman ta tlat mai le.



Thangkunga chuan mai mai che chuan tih leh pen thluk tawp rualin a pu lawk a puk lam an panpui ta vang vang mai le. Puk a zu thlen rual chuan an chhak hla ve deuh aṭang chuan tlangval inhrosa thawm leh meichher eng chuan a rawn zui nghal zat a.



Thangkunga chuan kawngdang a awm thlawt lo a ni. Reiloteah kan awmna lai hi an rawn pawh dawn a, chu avang tak chuan lal fanu tlaktlailo kan kawl chhung chuan kan him ang tiin lal fanu chu thip zet in an melh khui khui a. An chhak aṭang chuan lal fanu nuṭapa Tualthankhuma chuan zawngsen ho khaw nge ka farnu in hruaiman chu in hmu khawp ang tiin ring taka au in a rawn in hrosa thla bawrh bawrh mai a.



Puk bul lawka sawntlunpawngah chuan Saizingliana chu ding al chung hian lal fanu kan kawl chhung chuan a pawng a puiin min rawn bawh ngam dawn lova, keiin tu em maw ber in mal beihah ka cho chhuak ang nga chu chu kan himna awmchhun tur a ni mai. Tiin hlauhawm awmzia pawh hre map lo chuan meichher chu an chhi kai nghal a.




Ti chuan leh a meichher ken chu alh zau zelin a dinna chhak aṭanga an lam pana meichher eng emaw zat lo phe thla nguah nguah chu chik taka thlir chungin a lo nghak ran mai a.



Ka meng thei thlawt lo. Min hrethiam teh u.

Monday 2 December 2019

PÛMAH MI LU. BUNG 21- NA.

.
PÛMAH MI LU

BUNG 21- NA.

Saizingliana chuan lalpa chu melh kal chung hian, lalpa," i khua hi kan vawikhat lo lawi luhna a ni a, kan tan kawngdang a awm hlawl lo a ni. Lal ngilnei leh lal fing tak i ni tih ka hria e. Kan chunga i chet danah hian lungawi lohna kan nei hauh lo, buaina liantak kan khuain kan tawk a, chu buaina chinfel tuma feh chhuak kan ni a, lalpa i mi ngaihdamna sangber ka dil nghal e an ti a.



Kawlphai pasalṭha lungawilo a Lusei lal bela pem ta tuma Vanzau khua leh tui ni ta Mangkipa chu lalin a rawn luh pah in mitmeng nelawmna reng nei lo hian nangni naupang hian kan lalpa dawt in han hrilh ngam a maw tih leh danhman rual loh hian Zinga ṭhianpa chu a beng hawisawk a.



Saizingliana chuan ka pu," kawngdang a awm a lo a ni," hei in lalpa hnenah ngaihdam kan dil mek a ni, khawngaihin zahngai an ti leh hram a, mahse Saizingliana mitmeng thip ru zet leh a hmel dur ta khaih chu lalpa chuan a hmuh hmaih hauh lo.



Lalpa chuan ka pasalṭha," an thu leh hla ngaithla phawt ang hmiang insum hun a awm ngai e," an tih chuan Mangkipa chu a in sum ve leh mai bawk a. Lalpa chuan Thantlang khua aṭanga ka khaw leilung rawn rap te chuan in tihturte chu a pawimawh tawk ang chu maw? Awllrn lai pawh nghak hman lek lova in lalpa rilru kaptu chu ka hriatve ṭulna lai a awm tlata kan hriat chu le an ti sap a.



Zinga chuan, lalpa," kan tawrhna zawng zawngte rul let turin rammu in kan rawn chhuak a ni. Ti hian kan pasalṭha hiam ziaawm lam pan se Lentlang khua chimih ṭhak turin kan pan ang an tih chuan lalin chhunga awmho chu an in melh hrek hrek hlawm a. Lalpa chuan nuih hak pah hian nangni tlangval tuaitir leh mitlemte hian Lentlang khua chimih ṭhak in tum a maw?



Vut laka vawih ang lek zu nia tiin an nui leh huah huah a. Lalpa chuan tlangval mahni luzuar mai in nia sin, an pasalṭha Rithanga, Ralthankhuma leh pem pasalṭha Thangkunga kaihhruaina hnuaia tlangvalte huaisen zia tlangthang zia te hi in hre ve chek ang chu maw? Chu lo rengah Murlen pasalṭha Sawiluaia, Tuaka leh Sawia kianga englai mai pawha ding Thlahtea leh Sawiluaia fapa Saihmingliana hlauhawmzia an sawi huai huai te hi in hre ve ang chu maw? An ni ṭangkawp, khawtual tlangval tello pawh sawn khaw sarih in hawrkhawm pawh an chimih thei ang chu maw le an ti chhuak a.




Pasalṭha Mangkipa chuan naua leh i thluak a chawl te a ni zawk lo maw?an ni khawhnih ṭangkawp laka ram han mut meuh chu leh, thihna a nia sin an ti chhuak ve leh a. Zinga chuan lalpa," Thantlang pasalṭhate hi zama hnungtawlh mai mai tura ke lo pen chhuak kan ni lo asin , an ni khawhnih ṭandun mai mai laka zam chhe tur kan ni lo e an ti sap a.



Chutia ti ti an vawrh lai chuan Sawia chu hlang chunga mu in ruahtui a dawn lohnan changel hnah in khawchhungah an rawn zawn lut a. Lalin an rawn thlen chuan lalpa chuan khual pasalṭha ho chu chik zet in a lo melh kual dan dan a, chutah leh, Lentlang pasalṭha ni ṭhin Thangkunga an hmuzet chu lalpa chuan e heu leh nang i ni maw pasalṭha Thangkung an ti chhuak phawng a.



Thangkunga chuan lalpa," kan in hmuh lohna a rei ta hle mai. Lentlang khuaa i lo zin lai ang reng hmel i pu mai ka ti," an tih chuan Sawia," nikhaw hre lova a lalin chhuata mu reng tap lama meilumin a en phak china an han zalh chu thlek zawkin hri hi tu nge le an ti sap a. Thangkunga chuan Murlen pasalṭha ni ṭhin Sawiluaia ṭiau ral pawi pasalṭha mangtu a ni a, tuna i hmaa ding hi a fapa pang zawk Saizingliana a ni an tih chuan lalin chhunga awmho chu an ka ho ringawt mai a.



Lalpa chuan chuti chu khawngei Saihmingliana an ti leh hu a, Thangkunga chuan Lentlang lal fapa ngenmu tuarin a silawng deuh a kan kiangah hun a hmang ve thei rih lo a nih hi, a aiawh turin hei a nau in hmalam a pan thung e tih leh Saizingliana hmel la lawm lo a sira Pawi pasalṭha(pem pasalṭha) ding chu Zinga chuan thip zet in an melh leh khai ṭhin a hmuh chuan Thangkunga chuan Zingte," buaina dang in hmachhawn em ni," an ti nem duai a,  Zinga chuan Pakung," hmachhawn lem lo e," tiin buaina dangin a tlakbuak hlau tak chuan a ṭhianpa in kut a tawrh dan chu a zep rih tlat a.




Lalpa chuan ti hian hmundang pan lovin ka mikhual ang che u. Ka khawtlangval tlawmngai leh mihuaisente u, mahni taksa ti lumin in lam pan ula, khual duhawm kan thlen thu erawh in thup dawn rih dawn nia, tiin a ṭintir ta a.



Lal fanu chuan a hmaa pasalṭha tih hriat ngawih ngawih, nikhaw hre lova rum ri deuh dar dar chu tuilum chuan a a lu vel leh a ban vel te chu an deh sak a, lalpa chuan khawnge kan khualthang pasalṭha chu tih leh Sawia lama tawlh chu an rual nghal a.A fanu che vel chu ngun taka chik zet chung hian chemte," i nu reng reng pawh hi a va thangrei ve maw le. I nu thangi hian tiang em em hian nau a lo harsat tih reng reng ka hre law, khawnge ni tlangaupa mawi lo lamah lo ngai lo se, khualṭha kan neih thu leh buaipuingai kan neih thu zu thlen mai ta che. Thangzingi zawngin pialral a hlat em mai a ṭha lam kawnga buaipui ngai a ni hlauh zawk a, an dinhmun aṭangin i rawn tur hmanhmawh deuh dawn nia tiin a tir liam nghal a.



Tuibur hmuamda awm velah chuan lalnu chu lalin rawn lut in chutia khual pasalṭha hruanghrau zet zet an hmu chu a meng phawk hra a. A mitmei chuan tu te khua leh tui nge an nih thu chu lalpa chu an zawt a. Lalpa chuan engti em em nge le? Tlan tau an sawi ang maia thehmeh ianga i reh tak vung vung ni an ti a lalnu chuan, Thangi nau han harzia thu chu sawiin khawilam khualṭha nge an nih thu chu tlangaupa hnen aṭangin hre tawh mahse an zawt nawn leh kher a.



Lalpa chuan Thantlang lal khua leh tuia khawsa Pasalṭha khualkaite an ni e. Tih pah chuan Sawia chu a fapa Saizinglianan a vil chawt chu an melh leh zawk a. Zinga chuan a pa chu a ko awl lova, a pa lah chuan chhang ta nge tihzai reng a rel thei lo, a rum chhuak leh hak ṭhin a.



Zanriah kil hun a lo nih chuan Sawia chuan ka tui a hal tiin vawihnih an lam nawn leh chuan Zinga chu tho vatin mauthei chuan a pa chu tui tlem a zawng an in tir leh a. Ti chuan Sawia pawh chu a khawsik chuan ziaawm lam pan chho in a khawhmuhte chu rawn chiang ṭanin a awmdan vel chu an chhuikir leh a.



Sawia chu muangchangin Zinga chuan an tung tho a, Sawia chuan Zingte," a va zahthlak ngai ve le, engchena rei nge tianga ka awm le an ti a, Zinga chuan ka pa," hahdam rawh," tuibur hmuamda chhung lek a ni e an tih chuan lalpa chuan zanriah chu a kil peih leh peih loh an zawh chuan Sawia chuan lalpa chu ngun takin an melh a, chutah lalpa," ka lawm e," kawruak lutuk tur ven nan tlem a zawng chu ka bar lui thei mahna le an tih chuan lal fanu chuan ka pu," meilum bulah khan ei mai ta che tih leh chaw rawn pek chu rualin sakhi sarep tuihang leh chi kawh tur nen an rawn chhawp sak a. Sawia chuan ka lawm e lal fanu i ni ang maw an tih chuan lal fanu chuan aw ni e. Ka hming chu Zakungi a ni e an ti sap a. Sawia chuan hming chhuanawm tak a nih rualin nula hmelṭha tak i ni e an tih chuan Zakunhi chu zakin a sen ap ap a.



Chutia Sawia a rawn ṭhatchhuah leh takah chuan Thantlang mihrangvalrualte chu an lawm hlawm hle mai a. Zinga lah chu a che vel a phur thar sawt tih hriat reng reng hian a hma aimah chuan a hmel chu lal fanu chuan ṭha ti zual sawt in a hmu nghe nghe a. Zakungi chuan Zinga chu a va melh leh ralh ṭhin, Zinga chuan a va melh ve lai tak ni in an mit leh mit chu in tawng siah in an in haw lo hle tih pawh an in melh tawn dan aṭang chuan hai rual a ni lo ve.


(Ngei ngei tlangah Saizingliana hian kalpui ta se lal fanu hi a ṭang ve a ngem? Nge ṭanna chang pawh hre lovin Zinga khawih ang ang hian a awm tawp ang?)




Vanzau lalpa chuan hei le kan khualthang pasalṭha pawn ziaawm lam a rawn pan leh ta bawk a in thu leh hla te pawh ngaihtlak a chakawm tawh alawm maw le. Tu ka aṭang ber hian nge ka beng hian a dawnsawn dawn le? Tiin an melh kual dan dan a




Thangkunga chuan a bul aṭanga a tawp thlengin zep i he lovin an sawi chhuak ta dap a. Lalpa chu chek tlak tlak in a ni dawn maw," khawkhat lal nih pawh hi a tam zawk tan hi chuan phurrit thlentu leh pasalṭha hnawtṭiautu chan kan chang zaw chek a nih tak hi. Eng a pawh chu ni se, in tumram tluang takin thleng ula khuanun veng zel cheu rawh se. Mahni Luseipui leido neih hrehawmzia hi chu aw, an ti chhuak vawng vawng a.



Thangkunga chuan lalpa hmel danglam ta riau leh a thinlunga vei ruk nei tih hriat tak chu hmuh hmaih hauh lovin a lo chik hle a.



Thangkunga chuan lalpa pawipangte kan sawi em turah ngai lo i la, nang ang lal ṭha leh fel te chuan leido nei lo turah ka lo rin lut hmiah mai che a ka rin sual erawh chuan i ka ngei aṭangin hriat ka duh ve tlat mai ka ti an ti a.



Lalpa chuan, Thangkunga chu melh ran chung hian hei kumin kan thlawhhma te zauh zel in Khiangmual lamah buh leh tlai thar a ṭhat beiseiin kan han bawh a, ka perh tarna bula chikhur saw a hma zawnga kan ta ni ṭhin kha chuhpuitu kan Luseipui khua in zahnih nufa inchhal kan nei ta tlat mai a, awl lovin palai an lal Lengdaia hian a rawn tir tlut tlut mai leh ta nghal a, keini a khawte zawk hian rilru bulfuk siampui thei lovin chhuanlam fahrah nen kan lo la hnar zel a nih zawng hi.



Pasalṭha huaisen kutthliah tham ka neih lohna lai hi ka chak lohna lai chu a ni mai a, he ka chak lohna lai hi rawn manthiamin ka fanu thleng hian vau khanna ka dawng tam vei ta e. Rulmuk fuankhawm ang maia kan laka rilru kha sawn min la umchhuak nge nge ang le an ti chuai raih a.



Thangkunga chuan a nih chu maw le, tiin a ṭhiante chu an melh kuala midangho chuan an lu buk khumin lalpa lam an hawi leh chuan Thangkunga chuan lalpa," i buainaah chuan min rin lut ve mai ta che", i harsatna sukiang turin kan in peih e. Ka keite hian i tlangvalte chu an thinlungah huaisenna tuh ta mai se, tin a kianga ding tlat turin Saihmingliana leh Thlahtea hian an karcheh ang an ti chhuak sap a.Lalpa hmela lawmna chhiat tur awm leh hnukulh ṭeuh chu hmu tlangin Thangkunga chuan lalpa ngawi tlat chu bia in lalpa," i ril rem zawng a nih loh chuan ka thu ka sut leh ni se an ti a.



Lalpa chuan khaih khaih khaih, ka beng hriat a chu ṭawngka chhuak chu ka tan lawmna dang a awm chuang lo ve. Ka laka in phut tur awm ang zawng zawng chu sawi tlang vek ta ula dar leh ṭhi se nufa thlengin an ti chhuak chhak a. Thangkunga chuan i fanu hi mo atan ka it riau mai ka ti. Ti chuan inremna saui kan tan nihmiang an tih chuan Vanzau lal fanu chu a mengbial kawk mai a, khual pasalṭha chuan tu tak chu maw a pasal atan a a lo ri ruat chu hriat a chak rualin a haw ru hle mai a. A kianga ṭhu ngawi reng Saizingliana chu mitsir zauh pah hian Zinga chu ni se hi a ti ru hle mai a.




Lalpa chuan a fanu pasal atana a duh chu tu tak ni ang maw tiin an meng deuh ruai ruai a. Lalpa chuan engpawh ni se ka fanu pasal nrih thu leh hlaah chuan a mah duhthlanna hi ni se tiin rilru ka lo siam fel a an ti dek dek a. Thangkunga chu nuih chhuah hak pah hian, lalpa, " i fanu chungchangah chuan keini hian thuneihna kan nei lo ve. Hunin a hril ang chu tih pah chuan Zinga chu an mitsir zauh a.


Duh tawk phawt ang.

PÛMAH MI LU. BUNG 20- NA.

.
PÛMAH MI LU.

BUNG 20- NA.


Nngawi rengin a u tianghawl chunga a kal vel an hmuh chuan Saizingliana thinlung chu a na in a nunah tumruhna chuan hmun changlian zelin Lentlang lal fapa chu a rilruah riak tlat in huatna thinlung chuan a rilru pawh a tibuai thei hle mai a.


Vawk hniah zawn thla a ni a, ruah lah chuan kianzai reng rel lovin he leia hringmite nan zawr tum ang hrimin a tlak lai reng chawl lovin banzai lah a rel thei hek lo. Thantlang intin maiah chuan hnawng rim leh ran rim chuan khawchhung fanin ran rual ngah a piangte run chu ran rim thang chuan a luah hnek bik hle mai le.



Lalpa chuan, hei kumin ruahtui tla zet chu namen lovin a naa, buh leh balah kan phang i he lo turah ngai ila, ka pasalṭhate chet chhuah hun tak nidawn dawna hriatna kan pai tlat chu le. Chutih rual erawh chuan an chet lakna kawnga daltu hi chunglam malsawmna a ni thei tlat zu nia. A engpawh chu ni se an mahni duhthlanna zah sak ila an huam a hnu khawnge tlangaupa nang tlawmngaiin ka upa te leh ka pasalṭhate kha ko khawm la, an thu leh hla leh ngaihdan te rual takin ka lo khaikhawm mai ta lo'ng tiin an tir liam nghal zat a.



Lalin pasalṭha rualin an han kilbial laih hnu chuan lalpa chuan tun hun hi in tan hunṭha a ni a, chutih rual erawh chuan kumin ruahtui tla hian in chet a ti ṭhuamawp thei tlat bawk a in ngaihdan la hmasa lova thu han tih tluk ka duh loh vanga ko khawm che u ka ni.



Engtianga chet lak nge in duh le? Tunah la la a chet chhuah nge in duh Favang awllen lai thla dinglama Arsi lan hun nghah? An ti a.


Sawia chuan lalpa," Favang awllen lai kan nghah chhungin eng harsatna in nge min tlakbuak dawn tih tun va hre suh." Tun hun hi an rilru nen lai tak a nih hlauh chuan kan tan belchhunga sa ang hrimim kan rin lut dawn zu nia an ti a. Lalpa chuan a lu buk nghat nghat pah chuan in thu thu ah in nghatse, Lentlang lal fapa lu kha ka duh tih hi in thinlungah khan pai tlat ang che u.


Thangkunga chuan lalpa," rawlrala che chhuak tur kan ni a, engpawh ral rama tawk thei kan ni. Khawchhungmite laka fimkhur chhuah turin tumai pawh hi hriattir ni se. Ka duhthusam ngatah phei chuan kan chhetchhuahna hnuhma leh a rim a ra pawh hi khawchhungmite hian hre lo zawk se. Kan kalbo hlana Thantlang chhiatna vawrtawp duhtu an lo awm palh thil thuah fimkhur tluk a awm lo ve, an ti a .



Lalpa chuan ka pasalṭha te nge nge in thuak a chawl lo ve. Ngaihtuahna fing tak a ni e. Ka sawi tawh,angkhan nang leh Sawia hian tlangval in duhzawng in thlang thei ang, naktuk varṭian hma leilung a rawn lan hmain chhuak ula, rawlrala che chhuak chhungkua te kan lo thli thali ru reng dawn nia. Tiin thu an han pawtchat nghal a.



Zingkhua a lo var, dithlifarfema ruahtui dir chuan pasalṭha ralhrat khawkhengte chet a ti fum hauh lo. Zalenna dar khawngri tura a suala sual chhuah ngaihna chuan an thinlungah hmunsang pai ṭheuh in dai ngai loh ram dai tur chuan an in buatsaih mawlh mawlh hlawm a.



Saizingliana chuan a nu rawn tho chhuak ve chu a lawm lo tih hriat tak mai hian ka nu," leilung em pawn lan chhuah a la tum lo ve, i malsawmna min hlan dawn te a nih ngawt loh chuan mutmu va tuah leh rawh an ti a. A nu chuan zak rawh, naupang, khati khan nu te an chhang ngai lo ve tiin a tukkhumah chuan an nem bu lawp a.



Puankawp kara lo melh kartu Saia chuan a nau che vel chu ngun takin a lo bih kar bawk a. A nu chuan Zingte," ka ngaihtuah che a ni," kal lo mai la ṭha ka va ti em, thinthi a awm hi keizawng ka harsat bik a ni e an ti sap a. Sawia chuan a kawlhnam tah hlauh hlauh pah chuan Saia nu," i rilru hi a no lam mah mah a ni e. " a eng zawnga thil thlir te hi ngaiah nei ve turin fapa tlangval pahnih i nei tawh a tihlai chuan Saia chuan Zinga," ka kawlhnam kha keng la rilru fimtak pu ang che. " an ti sap a. Zinga chuan a u chu melh zawk pah hian ka u," ka hria e, damtakin le tiin ruah tla cherh cherh pawh ngaipawimawh lek lo chuan an in chu an chhuahsan nghal a.



Sawia chuan zui ve nghalin katchhuah lam chu an pafa chuan an han pan dun nghal a. Kawtchhuah an han thlen chuan Thangkunga leh pasalṭha Zazawna leh an khaw tlangval luhlul leh huaisen ve tak  Neihlaia chuan an lo nghak ṭhap a. Engtiang chiaha rei nge hun an hman dawn tih lah hriat va ni suh. An sahmim ipte ah pawh a puar ṭha hlawm hle mai le. Thangkunga chuan hei leilung a rawn lang hnai dawn dawn tawh a, khawmite hian min hmu hlauh dah ang nge kalzai i rel ang u tiin kalzai an rel ta a .




Kal tiharsa tawk lek in ruah lah chu a tla siar siar reng a, kawng nal nen an han tawlhthlu lek nawk ṭhin. An huh chiaupur mai a. Thangkunga chuan mei han nun thei zia zang kan ni dawn hauh lova Lentlang aṭanga nihnih kal vel khua kan chhak ralah khian Vanzawl khua a awm a, khaw lian an ni lem lo bawk a, pasalṭha kutzung thliah tham an kawl lo nen kan kaw ruak lutuk lo tur vennan kan pur mai dawn nia.  Zingte," chhel takin aw an ti zauh a. Saizingliana chuan a lu buk nghat pah hian a ba pui lianṭha tel tawl a thukphum chu hrechhuakin bapui lianṭha tawk ka ak khiau alawm an ti chuan an nui chhuak dar dar hlawm a.



Ti chuan a karah an eitur neih ang angte zanhnih ngawt an han tin hnu chuan an kaw puarna tur an phang ti tih tawh mai si. Mei han nunna turin thingro takngial pawh hmuh tur a awm lo, ruah lah chuan mauro te, thingro te lah chu a nan huh vek mai si. Thangkunga sawi ang chuan Vanzau khua chu an pan ta tawp mai a.



Nikhat an han hmanral leh chuan an chau tlang tawhin an kua a ruak tlang tawh bawk a, mahse, chhelna pai tlat tura mibik an nihna chuan chakna la pe ve hram hram in ka tum nge ruh saruh tih chu an thupui pai a ni tawp mai a ni. Buaina dangin a rawn tlakbuak, Sawia chu namen lovin khawsikin a rawn man, Zazawna chuan Sawia," khua pawh kan thleng hnai tawh in ka ring," chhel takin aw, an tih chuan Sawia chuan khur hlak hlak chung hiam Zawna ka ngaihtuahawm loh e, ka ṭha leh mai ang tiin an chhang a, pasalṭha zai diktak lo lang chhuak kar aṭanga a mitmeng dul raih leh a hmel hmai dawldang tak chu a fapa chuan a hmuh hmaih lo chiang hle mai le.




Saizingliana chuan ka pa Zawn," tiang ringawt chuan a dik dawn lo," ka pa hi khua kan thlenpui vat vat a ngai a ni tia a sawilai chuan Sawia chu a ke sai hlak hlak chung chuan ngawi lawk teh u, tiin a silai chu leiah tungin an rinchhan ang ren rawn a, a va zahthlak ngai ve le. Kum ka chhirliam tam ve ta a ni ang nge tiin kal a harsat zia chu a ṭawngka chhuak ah a lo lang nghal a.




Thangkunga chuan Zingte," Neihlaia nen khan kawng hi hmanhmawh takin zawh zel ula khua thlen vat in tum dawn nia," khua in thlen hunah pehhel kual lovin ṭanpui kan ngaihthu an lal hnenah thlen ula, engti tura tunang angah te an khaw dai lut nge in nih tih an zawh cheu chuan khawkhat pasalṭha ramchhuak ve meuh bo thu va awm suh, kan lal fanu rukbo a nih thu leh an hnu kan chhui dan kha thiam takin a beng hriatah in sawi mai dawn a nia tiin an tir liam nghal a.




Thangkunga chuan lo kal malek tur hi a nia, ka engkim mai hi a sawngte vek dawn alawm maw le tiin an nui chhuak hak a. Sawia chuan lo hnai teh u, ka awmdan hi ka duh hauh lo mai ka ti. Khua pawh ka thlengzo ngut dawn em ni le, ka lu te lah hi mitkhap kar dana lunga chhut ang mai zu nia, thingbul ngheng hian min han ṭhut tir lawk mai teh u an ti khur hlak hlak a.



Zazawna chuan khualkai pasalṭha, ka beng hriatah hiam a hnual zawngin ṭawng kau chhak chhuah hauh suh. I ho in rallu Pûmah kan tlar ang chu le. Fur ruahtui ngam lo khawpa der dep i ni lo ve an ti a, mah se, a mitmeng leh chezia aṭang chuan pasalṭha pahnihte chuan beisei an nei chau tawh hle mai le. Thangkunga chuan mautheia a chawṭhing phoro chu ruahin a rawn tlak hnan thingkung aṭanga ruahtui rawn farthla, a zar penga dir chu dawhin tuibur hmuamda vel an chiahpuam a.



Mautheia chawṭhing phoro chu rawn puam ṭanin Thangkunga chuan Sawia chu pe in hei hian i kawruak a tiziaawm ang an tih chuan Sawia chuan ka chak lo ve, nangni hian chakna thahrui in neih a ngai zawk e an ti sap a. Zazawna chuan luhlul chhuah suh, buaipui ngaia i awm reng chuan keini pawh hian buaina kan hmachhawn tam mai mai, tlawmah la lo la, bar mai teh an tih tak hnu chuan Sawia chuan an bar a.



Khawpui ri leh ṭek ri te chuan tlangval tuaitir pahnih hmalam panna kawng an dal lo hle mai, an hmachhawp chu hlen tum takin an pal miah miah mai a. Ti chuan Vanzau khaw kawtchhuah chu chuangkaiin an han thawdun huai a. Zinga chuan U Neihlai," i chawl khawmuang lo mai teh ang." Tiin khawchhung lam pan mawp mawp nghal in kalzai an rel leh ta a.



Chutia fur ruahtui sur tluk tluk kara tlangval la naupang tak pahnih hmanhmawh taka kal te chu khaw mipuiho chuan kawngkapui aṭang chuan an lo hmu duh hle mai a. Engtiang chiahin nge buaina leh harsatna an tawh dan chu an lo ri ruat kual vel ta mai mai a.



Lalin pawh luj dil buai lem lo chuan lalin leihkapui chu an han thleng nghal rawk a. Vanzau lal chhungkua te chuan chutia khual tlangval pahnih an han hmuh thut chuan an lo phawk hra a. Zinga chuan lalpa i puihna kan mamawh a ni. Thantlang khua leh tui te kan ni a, kawng lakah kan pasalṭha khawsik sang takin a man thut mai a, lalpa i puihna kan mamawh a ni an ti tawl mai a.



Lalpa chuan chu tlangval chu ngun tak thlek vang vangin a hmel aṭang chuan dawt a sawi lo tih hriat tak mai hian lalpa chuan, a nih tak chu maw le, tlangaupa ka pasalṭha Zaithanga leh tlangval sawm pawr velin ka lalin rawn pan se, i ngamtlak tlangval inah kal mauh mai la, rang taka lal thupek hi bawhzui a ngaih thu i rawn thlen vat dawn nia.



Tin," chawfun ken ni bawk se. Kawng a nal a, zawlbuka hlang siamsa leh meichher lo ken tel bawk se, chutih rualin an tana a hnawksak theih takin silai fawnghnih bak ken a ṭul lem lo vang. Hmanhmawhin aw tih leh tir liam a rual nghal a.



Lalpa chuan vala te u mei saw va hnungpuak ru, chemte an eitur buatsaih sak nghal ang che. Tin Zanriah chaw thlak belh bawk la, Zinga lam hawi pah chuan mi engzah nge in nih le an ti a, Zinga chuan lalpa," pang nga kan ni e tiin an chhang thuaia, an taksa vawt lutuk tawh chu tia meihnung puaka an han ṭhut hnu chuan an taksa te chu rawn pangngai chho leh in an ṭawngka chhuak pawn ngai a,rawn awh ṭan a.




Lalin chhung chu tlangval sawm leh pahnihte chuan rawn thlengin an khaw lei lung rawn rap te chu chik zet in an han melh kar hlawm a. Lalpa chuan hei le Thantlang pasalṭha khawsik sang takin a man palh hlauh mai a, hlang nena hmanhmawh taka in liam a ngai ang. An kua a ruak dawn hle a, mahni Luseipui lakah ṭhat in zu chhuah dawn nia. Valate u in hnu ka pasalṭhate hian an chhui zui theih nan mausep in vit phun ang chu maw an tih chuan Zinga chuan lalpa vit phun zel e. Hei keini hian kan  zui ve ang chu kan lo tia an tih chuan lalpa chu chek tlak tlak in ni lo ve. In hnu mausep a in vih phunte chuan in kal a ngai lo ve. Ti hian ka pasalṭhate hian an zu zawn mai dawn alawm an tih chuan hnial chiah ngai lovin ngawih an chuh ta zawk a.




Vanzau lal fanu chu melh pawh an lo la melh hman meuh lo a chutia an ei tur chaw an han peihfel a ei theih e an tih chuan Zingate ṭhiandun in Vanzau lal fanu an han hmu meuh chu an in melh tawp mai a, hmelṭha an tiin a mawng pauh tarh te leh a chawn in vuah fuh tak mai te a pain inkhaithli zaih mai te chuan Zingate pahnih mit chu a la hle mai le.



Lalpa chuan lo manthiam nghalin an nui sak a. Lalpa chuan puar tak khan han bar ula in hnen aṭangin tam tak hriat ka duh a ni an ti a. Zingate pahnih pawh chuan an pum ruah zia chu hre thar ni awm tak hian an han ri dun tak tak mai chu kilkhat aṭang hian lal fanu chuan mit la sawn lek lo hian a lo melh kiau mai a.



Zinga hmel chu hmuhnawm ti takin an thlir dauh dauh a, a hmel pa tak leh ṭha tak te, a hmel ngaihtuah aia a pian dik thlap te chu chik takin a lo zing chiang ve mek bawk a. Lalpa lah bang bik lo. Tun ang huna Thantlang khua aṭanga a lalin rawn thleng pahnih tlangval la naupang tak te chu melh kar chung hian a rilru te te chuan an hmel en ngawt aia an dehkhirh dan tur te leh an chhel dan tur te chu a lo chhut kim hman vek a.



Lalpa chuan in khaw pasalṭha Zazawna leh Bengkhaia ho a lo kal in ni ang maw an ti a, Zinga chuan a bul chul hauh hauh pah chuan lalpa," Pasalṭha Zazawna ho a lo kal kan ni e an ti a. Lalpa chuan engti tura lo kal nge in nih le an tih chuan Zinga chuan lalpa," kan lal fanu a bo a, ni nga lai kan zawnna a ni ta, an ti chhuak phawng a, lalpa chuan a nih tak chu maw le a va pawi ve aw, tu khua leh tuite nge han rinzawn deuh te in nei mial em tih pah chuan Zinga mitmeng chu uluk takin an en a.



Zinga chuan, lalpa," han rin zawn pawh kan hre lo a ni an tih chuan lalpa chuan a hmel aṭanga dawtsawi a nih zia a hrechiang ta hle mai le. An khaw lo tih ṭhan dan angin leido nei an nih vangin an fimkhur hle ni tur a ni. Lalin hnuaia khawtual tlangval silai humte hriat tur chuan a ke chu vawithum an per a, chutah le, lalin hnuai aṭang chuan tlangval pangnga lai chu silai cheng kausa in lalin chhung chu rang takin an rawn lut nghal a.




Lalpa chuan at so hlek suh ang che u. Tlangval," Zinga lam hawi pah chuan," khawkhat lal ve meuh hmaah dawt i sawi ngam hi i ât vang em ni le an ti chang fak a. Zinga chuan manthiam nghal in lalpa," kawngdang a awm hlawl lo a ni min ngaidam dawn nia an ti sak a. Lalpa chuan lamkala kal te ka koh kir leh hma hian thudik i ka aṭangin min hrilh rawh. Thlasik i la hmachhawn tlem lua a ni i hmel hmaia i ka aṭanga dawt ka man theih ni an ti chhuak chhak a.



Duh tawk phawt ang.