Wednesday 30 October 2019

PÛMAH MI LU. BUNG 1- NA.

PÛMAH MI LU

BUNG 1- NA.


Biakchhawn," a sa huatah i ngenmu khan a fu lo tlat mai," hei en mah teh a thi pawh a far thla nual mai tih pah chuan Saihmingliana (Saitea) chuan nghalmal hliam hnu chu a liam thlakna lam pan chuan a ṭhiantei chhanna pawh nghak hman lo chuan an liam thla nghal a.



Lianhrima chuan kan mit finga hi zawng hmakhalh hman a ni leh pek lo ti teh kun du du lo khan liam thla nghal teh ang tih pah chuan a ke zungpui chuan Biakchhawna mawngah chuan an pir kan det a.  Biakchhawna chuan Lianhrim," i ke zungpui lian deuh kha len viau lo teh," Saihmingliana lah khu a kun leh da da tawh khu tih leh leiṭhila vawm an rual nghal a.




Thingse mual pel fel der tawh in thinghnah thelh hun te chuan tho mit chhaih leh thosi a ti tamin a ti dam dup mai a. Nakinah chuan lengkir hel in Nghalmal hliam chuan khiang mual a lut tlat mai le. Saia chuan kan nghalmal hnu hian hmar lam a pan tlat mai le, fimkhur taka kan chhui a ngai ngei ang tia a sawi lai chuan an piah ruamah chuan silai puak ri dur leh a chiang ngang mai tih thawm chuan a rawn zui nghal a.



Silai puahna lamah chuan fimkhur tak mai hian an veh phei ṭhem ṭhem a. Mualnuam nena an khaw inri na chin chiah chiah ah chuan an nghal mal hliam hnu an chhui chu Mualnuam pasalṭha ramchhuak pali te chuan an lo kap chu ni in. Saihmingliana thinrim lutuk chuan, a silai cheng kau ri rap chung hian che tawh suh u. Kha nghalmal in lo kah thluk kha kan sa hnu chhui mek a nih kha, tiin an pan chheu chheu a.



Mualnuam pasalṭha ral hrat khawkheng, Leizo khuaah na na na chuan a hming chher ber a ni hial awm e. Tlangpianga chuan ngaipawimawh lo tih hriat tak mai hian, naute u ka rinai daih in a lian ṭha e. Sa thet hlo dang chu ni dangah kan khek mai dawn nia, Murlen ramvalh chin ka mit hian a hmuh phak chhung chu ka awm a ti nuam lo ve, hawh teh u a awih tlan lo lai deuh i chuh ang u hmiang tiin a naute chu an bia a.



A naute chuan mikhual tlangval la naupang tak pathum silai cheng kau sa a an mahni lam tim na eih nei lo a rawn tin tu te lam chu an melh leh hrek hrek hlawm a.



Chutia Mualnuam khaw pasalṭha chezia an han hmuh leh lek phei chuan Saihmingliana leh a ṭhiante thin chu a rim tlang hle mai le. Saihmingliana chuan," pu a, ka sawi kha a la ngai reng, kha nghalmal kha ka ngenmu tuara hliam a nih kha," i ngam chuan i kut khan han hnuk sawn leh vaih teh, i lu kha ka kap darh vek ang an ti leh chheu chheu a.



Tlangpianga chuan a eng nge maw khatia kan laka i thinrim em em mai chu le? I ngam a hnu lo la ta mai la, chutih rual erawh chuan kei Mualnuam khaw daingul hi min gneh chhuh a ngai ngei ang. Nangni Murlen khaw tui tlan ho hian in kuang lo in nawr tam ta mah mah e tiin a kawlhnam chu an phawi dawk chhuak zawk a.



Saihmingliana chuan Mualnuam tlangval te chu melh ding leh ngar chung hian, in hotupa kha hlat ula, kha nghlamal pawh kha i kut hmawr khan tawk suh u. Ka thu in hniala in tilui a nih ngat chuan pialralah in liam nghal ang. Saihmingliana chuan ṭhiante u a fawng chelhtu kan nih hi. Tawlh hnung tir ula an hotupa saw kan sawifel pui law law ang nge, min lo veng ang che u. Chutih rual erawh chuan an ni lam saw en ula chet tbawh ngam hmelpu pawh an awm loh saw. Nghalmal saw a vaiin kan hawn ngei tur a ni an ti sap a.


Tlangpianga chuan naupang," mi i hmachhawn ngam tak tak na nge? Lo kal ta che tiin a kut hlai ṭha hlep hlawp chuan a hmaa tlangval la naupang tak, pian inkhai thli zaih mai leh hmel fai veng vawng lamah chuan a mitmu lian kel kul chu an len phei a.



Saihmingliana chuan in hotupa kha hlat rawh u ka ti a ni lawm ni tih leh silai kahpuah an rual nghal a. Tlangpianga nau hruaite zinga mi chu ṭe nghal ṭhawt in a malpuia ngenmu luhma kaw deuh phat leh thisen tharlam tak lo put chhuak zawih zawih chu hup ṭat ṭat chung hian a na lutuk zawng chhe pa tiin a rum deuh ham ham a.



Chu ve leh Tlangpianga naute zinga mi pahnih chuan an sa kah hlum chu hnaih ngam tawh hek lo le an piah hlam li awm bawr velah hian an tawlh hnung nghal dawr dawr a. Tlangpianga chuan naupang, buaina chu i ṭan chhuak ta a maw an ti chang rat a. Saihmingliana chuan in lalin chhung aṭang tawh khan buaina chu a in ṭan daih tawh a lawm. Ṭhiante u. A che che chu pialralah in thawnliam dawn nia an ti khur dar dar a.



Saihmingliana chuan pu a," mahni sahliam hup bet ngam lo khawpa dawizep ka ni lo ve," tiin a hnungpuak a kawlhnam chu an phawi chhuak zal zal a. Lianhrima leh Biakchhawna chuan an ṭhianpa chu acruk tak chuan an hlauthawnpui ve kher mai le.



Tlangpianga chuan hlauhna tel hauh lova a lam lo pan mek tu tlangval la naupang tak mai chu melh ding ngar chung hian a ke ler aṭang chuan bih chho zel in a pian in vuah fuh zet mai te chu hmuh hmaih hauh lovin a ke in a lei deh chu a rem leh rem loh an melh leh zauh zauh bawk a.



Chutah Tlangpianga nena an inkar hlam thum vel a awl ang tihah chuan ding dat in pu a," che ta che le," mahni sa pawh humhim zo lo khawpa dawihzep ka ni lo a nia, Murlen khaw ramvalh chin rawn dai luh hi sim tih ni in nei dawn lo ve, lo in ring rawh aw tih leh kawi,zawk zawk chung chuan Tlangpianga nghawng zawnah chuan a kawlhnam chu an vai tle phei puat mai a.



Tlangpianga chu lo tawlh hnung dawrh in a rawn khi chhuak heu a, naua i rang ve phian tih zawng a sawi hman, Saihmingliana chuan bawh leh nghal zat in Tlangpiana lo in her tur a ke veilam a sawn tur chhiah chu a ke chuan Tlangpianga ke chu a tha tawp chuan an va thai zauh mai zawng, Tlangpianga lo rin loh leh beisei loh takin thil a thleng ta. Leiah chuan a bek hem chawrh in a kawlhhnam chu a per ta nawlh mai le.



Chu ve leh Saihmingliana chuan hunṭha pek chu sawi loh, rang mangkhengin Tlangpianga lamah chuan dawk chhuak leh zawkin Tlangpiangan a kawlhnam a ban dawn lai tak chu va nangchinin Tlangpianga kut chu Saihmingliana chuan a ke chuan na mangkhengin an ṭum sak zet zawng, Tlangpianga chu a rak ring teh e.



Saihmingliana chuan a kawlhnama Tlangpianga nghawnga tin chilh tawp pah chuan pu a," i hun a tawp dawn," chet thawh rawh suh. Murlen tlangval tuai lakah i nunna a awm e. Ṭhiante u kan sa hi rawn la rawh u le, an tih zawm nghal zat a.



Tlangpianga chuan naua," ka lu hi la rawh le," i che ka khan lo a ni lova, ka chesual hlek chauh a ni e. Pialralah ka lo nghak ang che an ti sap a. Saihmingliana chuan," chuti a nih a hnu le kha le, Murlen tlangval kawlhnam hi a hriam a ṭha a nia tih leh Tlangpianga nghawng chu thisen per chuai khawp in an chhawk zawk a. A thisen per chuan Saihminglianga taksa leh a puan venah te chuan per sen chuaih in Tlangpianga chuan a ke chu khawng deuh dat dat in a zal ta raih raih a.



Saihmingliana chuan a naute lam chu pan hnaiin," in hotupa lu hi Pûmah ka dah ang nga mal chaw ka pe ang. Ti khan in khaw lam pan ula, in lalpa hnenah kan pasalṭha chu Murlen tlangval lak ah a thamral ta in lo ti dawn nia. Heng in khua leh kan khaw inkara buaina chhuak te hi in lalpa rorel dik loh vang a ni e. In nun la zuah cheu hi lawm hle ang che u.



Kan khaw ram china in lu in rawn rawlh lawr leh a nih ngat chuan, thawt lawkna hun a awm tawh ngai lovang, ngenmu tuarin pialral kawngkaah in pen lut tawh ang tih pah chuan a malpuia a kah hliampa chu thip zet a melh pah chuan, " thuawih tak khan awm mai ta la i him ni mai tur. Sernung dai tawh ngai lo tur ka hnutchhiah che a nih kha, tiin an in her nghal hmak a.



Chutah ding leh dat chung hian, Mualnuam tlangval pathumte chu melh leh ralh pah hian, Saihmingliana hi in nun aṭangin a bo tawh ngai lovang, a tawp nan, kan ramvalh chinah hian in vaibel khu pawh a cham tur a ni lo. In hotupa ruang pawh hi senghawi a ngai lovang, ti hian ram pasalṭhate chaw ah hnutchhiah ang che u.



Tiin Tlangpiang lu a sahmim ipte a thifar thluah thluah chu melh ralh pah hian kal ang u le, tiin an khaw lam an panding nghal a. 


Kalkawngah te chuan Biakchhawna chuan, kawngdang a awm lo tlat a tin ni. Ṭhianpa Sai," ral lu lam ang aw tiin phur fahran hian khaw chhung an pan ding nghal a.



An khaw lungdawh an thlen chuan an ni tlangval tuaitir, zawlbuk kaithar te in ral lu leh salu nena an khua an lawi lut tur chu an hlim tlang hle mai le. Kawt chhuaha chuan Saihmingliana chuan bawhhla chham vang vangin


A zuam sual e, tuk ramdai ah
Au ri re e, thlapa chawl lova rallu an khuan a na e. Kei chu e, sakhming thang ṭan e, rinawmpa Murlen ka thluan e.


An ti vang vang a,



Lalpa chuan che hei le, tu nge ka pasalṭha rawlrala che chhuak le tiin an melh ralh ralh hlawm a, chutah zet zawng Tuaka chuan lalpa," i khuaah mihrangval a rawn chhuak dawn e," an ti sap a.



Lalpa chuan tlangau pa, va tlan vat la, khuanu in zah ngai se, tunah la la hian ka khaw lei lung hi rawn dai lut teh se. Ka saluphan hi rawn mawi se. Chhungtinin artui lo chhum bawk se, Pûm-a dah zawhah ka tualah malchaw kan pe ang. Tiin phur tak mai hian a khi hui reng mai a.



Ti chuan leh, Tlangaupa chuan intin ten artui chhum ṭheuh tur tiin an au lauh lauh mai a, nula te lah lo phur in an lawmpa te mit tlung tak nih tumin arkeziak te nen an lo in buatsaih nghal sawk sawk a.



Unau hmelhai vela khaw mipuiten meichher chhit la hun chiah lo mahsw chhi kai fur chunga lal tual rihulh hulh paha an lo pan chu lalpa chuan ka nuna hun pawimawh ber a la ni tak ang a. Chemtei nu ka tupa kha khawmaw keiman ka lo pawm ang nge. Kan Saihmingliana hian a pa zia a phawk fuh in a la khum dawn e. Ral hmaa chetla tur khan ka pasalṭha Thlahtea nen an in rual deuh thaw thanga kan rin tlat chu an ti nuap nuap a.



Sawiluaia te chhungkua pawn an fapa chu chhuang tak hian mipui kar aṭang chuan an lo melh ve vawng vawng a, ti chuan le Mualnuam pasalṭha ralhrat Tlangpianga lu chu Seluphanah chuan tar in Lalpa chuan thusawina hun te a neih zawh chuan Pûm ah ral lu chu an dah a, a tuka ranlu kim nena ai tur chuan chhungtin te chu an in buatsaih ta a.



Lalpa chuan Saihmingliana leh a ṭhiante leh a khaw daingulte chu ko kim takin a lalin chhung an mawi a han hmuh chuan a hlimin an in beihdan zawng zawngte chu Lianhrima chu an sawitir a, an sawi zawh meuh chuan lalpa chuan pasalṭha nihna pek che hi kei chuan ka remti a, chu tih rual erawh chuan i pa hi i ti thangtlawm ang tih erawh ka hlau hlel lo ve.



Zawlbuk lam pawn an lo ngaichang ang che'u, zu kal tawh u khai, tiin a laia nopui chu an tlak leh pap a.


Murlen khaw nula te runsangah chuan ti ti dang reng a leng lo. Saihmingliana chet ran zia leh insual thiam zia leh huaisen thu chu a khaw khah in a khat a ni.



Chutih rual erawh chuan Mualnuam lalin ah ve thung chuan Mualnuam lalpa chuan Tlangpianga naute chu rum taka melh pah hian mi dawihzep ho, in hmel hi ka hmu peih lo ve. Ka pasalṭha lu chu lu nga in a hen tur a ni. Chawilian," Thla bial zan ah che chhuak turin lo in peih la, Thla bul dinglama Arsi lan hun erawh nghak ang che Tlangpiang chhungte lusun hnem turin khawnge kal zai i zu rel ang u hmiang tiin a upa te nen chuan Tlangpianga te in lam chu an pan ding nghal a.


Duh tawk phawt ang.



17 comments:

  1. Ṭha dawn riau mai. I hawrawp hi chu naupan lai aṭang tawh a chhia an ti.😂

    ReplyDelete
  2. A ngaihnawm. Chhiar zel a chakawm.

    ReplyDelete
  3. A ngaihnawm. Chhiar zel a chakawm.

    ReplyDelete
  4. I hmanhmawh nge, ka chhiar hmanhmawh zawk le? A kal deuh puat puat a ka hriat chu! Han chhunzawm zel phawt teh. A zia leh viau dawnin a lang.

    ReplyDelete
  5. Hnehtu ngawichawi a sawiluaia fapa ni awm tak a nih hi male🤣😂🤣😂,a ngaihnawm dawn bawk e.

    ReplyDelete
  6. A ngaihnawm hmel viau, chhiar zel phawt ang

    ReplyDelete