Thursday 10 October 2019

HNEHTU NGAWICHAWI. BUNG 32- NA.

HNEHTU NGAWICHAWI.


BUNG 32- NA.


Pasalṭha Zacheua chuan," kal ang u le, nau zanlai harh thawmah khan in beng chhi ngun hle ula," tiin mahni ṭanna mual lam ṭheuh an han pan ṭhem ṭhem mai chu Khamsang khuaa pasalṭha ho chuan engtin tak lo dan tum ang maw?



Khamsang lalin chhunga Pawi samzial pahnih leh leh Khamsang khaw tlangval pahnih te chuan Murlen lal fanu chu veng in a chang leh an han ṭhu muthlu lawp lawp a.


Zawlbuk lamah ve thung chuan Sawia te chuan Zawlbuk tuala meipui an chheh la thi chiah lo thli in meisi a chhem leng de leh va va ṭhin chu hel in Zawlbuk bawhbel lam chu an han pan ṭhâm ṭhâm a. Tuaka chuan zawi sap hian Sawia," Zawlbukah hian an riak vek dawn hauh lova," eng nge ruahmanna te i nei em? Tiin an zawt a. Sawia chuan," an ralthuam hi khawm i la ti chuan engkim a awlsam ang. Fimkhur tak a kan chet a ngai a ni. Kan thawmah an harh hlauh chuan kan chan hian maian chan pawh a iang pha hauh lovang tiin bawhbel lam chu an pan a.



Sawia chuan a kawlhnam chu phawi chhuak zal zal in zawi sap hian kan khaw tan leh ka chhungte tan tiin bawhbel chu an bawh liam nghal a. Midangho pawh chuan Sawia tih ang chuan rawn chhunzawm ve nghalin kil tinah chuan inring takin an han ding far hlawm a.



Chu tah le! Zawlbuk a ralthuam awm ho chu an han thiar chhuak nghauh nghauh mai a, an fawmkim hle tihah chuan Sawia chuan an silai ho chu zawlbuk tualah chuan dah khawm tir in a mu an han thun leh te te a. Sawia chuan," Zawlbuk hi hual ula keiin meichher ka lo chhi kai ang. A che chhuak hmasa a piang kha timna awm eih lo khan in thal hmiah hmiah mai dawn nia. Lalin lam chu kan pasalṭha te kut dah ang u hmiang in in ring em an tih chuan midangho chuan inring takin an lu an han bu tliar tliar a.



Sawia chuan," meichhe chu chhi kaiin ," a alh a en zual hnu chuan Zawlbuk chhunga tui taka tlangval riak ho chu ngun takin an enkual dan dan a. Zawlbuk bawhbel kil lama mu Pawi samzial pasalṭha tih hriat ngawih ngawih chuan a mit a la hle mai. Zawi sap hian Dozarem," nang i ni maw," pialral kai turin lo inring mawlh ang che an ti sap a.



A nauteho chu an mit mei a, an bulah silai kau sa an han tung leh bawk nen an ngaih chu a ṭha vang vang tlang hle mai le. Sawia chuan," Khamsang valrualte thawh in hai e," tiin a meichher ken chu an vai pawp pawp mai chu meisi in a va tlak te chu eihah tiin an mit nuai chawt chawt in an han ṭhu chhuak a. Chu ve leh bawhbel bula pasalṭha meichher chhia lo ding to chu phawk tak leh ka ho hian an en a, chu ve leh ral ral tiin an han ṭe teng tung a.



Sawia chuan in nunna hlu tak kha in la ui ve ngai te a nih chuan thawm bengchheng chhuah hauh suh ang che u. Hual beh vek in ni tawh. Bulthang," meichher pakhat kha han chhi kai teh le". Thu an awih dawn hauh lo mai, Zawlbuk dithifarfem kha dep kai la, nau te u," a che che chu tho leh ngai tawh lo turin aw an ti chang fak a.



Khamsang lal tupa Zadenga chuan," in kuang lo in nawr a ni," tiin zawlbuk a kiltin chu melh kualin an ralthuam pakhatmah hmuh tur a awm lo chu a thinrim hle mai le.



Sawia chuan nang kha zawhna ka zawh hma che chuan lo ngawi chip cham mai rawh tiin Dozarem chu thip zet in an melh kal a. Sawia chuan," Dozarem," kan intaqn leh hun hi mak i ti em? I eng pawi nge Murlen khua hian a sawi a? Khamsang tlangvalte kha a hu ho khan dinglam sirah awm rawh u an ti vin ṭhat a.


Chutah, Khamsang lal tupa chuan Pawi samzial ho chu dinhliah in an ni nena buaina in neih chu thuhran ni se an buaina chu kan buaina an tih chuan Pawi khual ho chu Khamsang tlangvalte chuan an rawn din hliah sap sap a. Sawia ngaihdan a pel ta. Saw saw lal tupa a nih saw a malpuiah i kap dawn nia tiin Thlahtea chu an hrilhru sap a.



Sawia chuan a nih a hnu tih leh Zawlbuka a meichher ken chu vawm luh rualin a silai chu an hmet puak thawr mai zawng, midangho chuan an silai chu hmet puak in an bul lawka Khamsang zawlbuka silai kausaa an dah chu la nghal vat in an han kap puak leh tak tak mai zawng, Zawlbuk chhung chu natuar ṭe ri in rawn luahkhat nghat zat in a dam awmchhun te chu ṭhingṭhi in an han in pe sap sap a.


Dozarem pawh chu nunna nei tawh lo tih hriat ngawih ngawih in Zawlbuk chhuat ah chuan a mu zangthal huang mai a. Nun hlutna hriaa mi pariat in pe te chuan sang takah an ban pharin an nun zuah turin an han dil ṭawk ṭawk a, chung zingah chuan pawi samzial pakhat hi a lo awm ve ni in rang taka zuamg lut zawk in Thlahtea chuan ka chhungte tan tiin a lu an chhawk sak hmawk mai a.



Khamsang khuaa silai ri hriaa nunau thlaphang mangang in aṭanga lo tho chhuak te chuan lal tual an pankhawm sap sap hlawm a. Zadenga chuan a malpuia silaimu luhna chu hup ṭat ṭat chung hian in la hre khawp ang tiin Thlahtea chu an melh tur khaia, Thlahtea chuan ka duh chuan i lu burah khan kap thei ka nia sin, i unapa thu vang chauha i malpuia kap ka nih kha, i duh em ni tih leh pan an rual chheu chheu a.



Zadenga chuan, i duh leh ka lu hi la ta che, pialralah dik takin kan in hmachhawn ang tiin rum al hian a lo melh tur khai a. Sawia chuan a tawk rih e. Zawlbuk hi kan hal dawn a, nunna hlut chuan in chhuahsan thei ang an tih chuan laldam awmchhunte chuan an chhuahsan phak phak hlawm a. Zadenga chuan ka chhuak lo ang tia a ṭan tlatna chuan pialral a kai phah dawn ta.



Sawia chuan a nih a hnu, buangthang hal hnan rawh an ti chang fawk mai a, ti chuan le zawlbuk chu a kang ta hluah hluah mai le. Sawia chuan a unaupa an hal hnan chu pawi tihna reng a nei lo, a nunah harsatna tam tak fahrah taka a lo paltlangna chuan pawisak a nei hlawl lo a ni.



Lalin lamah in khalh chho in lal tuala silai kenga lo ding kawh vang pasalṭha tih hriat ngawih ngawih chuan ka pa kha chhuah rawh u an ti chang fak a. Zacheua chuan tum duh ting suh, mahni luseipui ṭanpui aia luseite khua suat mang ṭhak duhtu Pawi i hum hi i pa lalna tlang hrang hrang chang i luseipui te hian kan ensan dawn che tih lo hria ang che.



Lal fanu an lo khawihna che em an tih chuan Murlen lal fanu hmelṭha Chamreii chuan," ti na lo ve an nun a rawng mah mah a ni, in tlai ṭhelh a ni tiin khur deuh dar dar chuan an sawi chhuak thei hram a. Zawlbuk lam aṭang chuan silai vawithum rawn puak in Sawia chuan ring leng lawn hian kha, khati laia tlawm duh hlek lo kha tu nge i nih a? Murlen pasalṭha te kawngdaltu hian thihna a hmachhawn thin asin an ti chang rat a.



Piandenga chuan a kaw tawp thleng in ka ṭang ral raih ang an tih chuan, kil tin aṭang chuan meichher an han chhi kaia lal tual pawh a eng ṭha at at tawh kher mai le.


Sawia chuan pu a he lamah aw Murlen pasalṭha Sawiluaia ka ni e an tih chiah chuan Piandenga chuan hawi let vat in, vala i kuang lo i nawr a ni an ti chang fak a. Sawia chuan Tuaka i hmangaih khi han ngaihven rawh le an ti sap a. Sawia chuan kan pasalṭha thusawi khan i beng a luh ang chu maw? Mahni hnampui te er ru a mahni hnampuite suat mang duhtu i lo hum hi chu i tisual a ni.



Nang hi a ni lawm ni fahrahnun bul minṭantirtu chu, Sawiveli ka nu kha phatsanin kei hi i fa atan min pawm duh lo a, hrehawm tam tak min tawth tir hnuah i lo hum te Pawi ho hian ka nupui leh ka nu chu an that asin. I fa nihna hming put pawh hi ka zak e. Tunah chuan i fapa, kei aia i dah chungnun pawn pialral a kai tawh e an tih meuh chuan Piandenga chuan thinrim takin ka fapa phuba la tur hian ka hmaah tu nge lo ding dawn tiin a silai chu dah thla in a kawlhnam chu an lek kawh va a.



Thlahtea chuan i fapa chu ka ngenmu tuara pialral kai a ni a, keima hi ka lo ding e, Murlen khaw pawisawi pawi zia hi in lo la hre ve na nge. Hei hi ka chhungte tan a ni tiin a kawlhnam chu an phawi dawk zawk a. Sawia chuan," chingfel thuai teh. Hrantlinga leh Taikulha hi khawnge an bik bo hman tiin lal leihka sang lam chu an pan ding nghal a.


Piandenga chuan a hmaa la naupang tsk chu chik zeta melh pah hian, naupang i lu kha phanpuikungah ka tar ang tih leh bawh an rual a, a kawlhnam chu Thlahtea lama vai hpei puat in a rang em a ni, a truh ther ther teh e. Thlahtea chalvun chu a hlawi khem hlawk mai a. Thlahtea chuan kha aw keimah Thlahtea zam ngai lo tiin an bawh phei ve zet zawng,,a rang tihpiah lam a ni. Piandenga banpuam kak hlawih kar aṭang chuan thisen a lo chhuak nguai nguai a.



Chu ve leh Piandenga chuan bawh phei ve in a nghawng chhawk hmawk an tum chu a tisual ta, lo kun zauhin leiah in bin in Piandenga kaihza tha chu an chhat sak zauh a, Piandenga chuan hnungchhawn zawnga ding in a lehhawi chiah chu a lu leh taksa a hrangta nalh mai le. Mipuiho chu lo ṭe ṭhawt in a nupui Khamliani chuan ui ka duh thei lo tia ṭe ruai chung chuan Thlahtea chu an bawh pawp pawp mai a, Thlahtea chuan tum duh ting suh, i nun hi la laksak ang che hmeichhia an ti chang khawl a.



Khamliani chuan thisawn rawh i taksa te hi ramsa kawlh ten tlan rawh se tiin anchhia alawh mawlh mawlh a. Thlahtea chuan ring tak hian duhtawk rawh an ti ṭhawt mai chu Khamliani chu ding nghal chawt in chu aw ring leh rapthlak zet chuan a tiphu chiang kher mai. Thlahtea chuan, ka chan sawm vek mai tur che a nia tiin a kalsan nghal a.


Hrantlinga leh Taikulha awmna an lalpa chu Sawia chuan an zawt a, lalpa chuan khuaah an awm lo a ni. Zanin la la khan khua hi an chhuahsan a, Dozarem kutah engkim an dah a ni an tih chuan, Sawia chuan i thil tih pawizia hi i hria em? Kei hi i duh lova i hnawl Sawiveli fapa kha ka nih hi, tunah chuan engkim a danglam tawh. He'ng ka thil tih ah hian inchhirna ka nei lova, ka nupui leh ka nu pialrala thawn liamtute hi kan umzui dawn a, i khaw tlangvalte hi tunah hian thu pe rawh. I pe lo a nih chuan a nung chungin Murlen thleng ka hnuk haw ang che.



Min puitute hi i hria em? Lentlang pasalṭha rual te an nih hi. Engvanga Pawi lo hum a keini min do nge in nih an tih chuan lalpa chuan an ral lak rohlu aṭanga a zahve min pek an tiam vang a ni an tih chuan Sawia chuan mahni luseipui phatsantu maw i nih? Lal thisenkai hi ka zah hle asin kha le tih pah chuan Khamsang lalpa lu chu an chhawk nghal hmiah mai chu, lalnu chu lo thidang nghal in, Sawia chuan a ni kha chu thu zawh fiah duh ka la nei. Khalai pawi kha engvanga la zuah nge in nih tiin Tlangthanga chu an melh kal a.



Tlangthanga chuan," thu zawh fiah tur atana kan ralthuam la hmachhawn lo mai chauh a ni e an tih chuan Sawia chuan, U Zacheu," ruahmanna dang i nei em tiin an zawt a," Zacheua chuan," in lal fanu nen kan ni nuaih dawn a," thu a saisa nuaih dawn nen in khaw tana rawn thawkchhuak ve mai kan ni e i kutah awm rawh se an ti a.



Sawia chuan, chuti a nih chuan tiin lal leihkasanga ding chun chuan ring tak hian, Murlen khua kan awm loh hlana lo run in kan nupui fanau te leh kan chhung leh khatte ṭek khamphei dawntir in nunna hlu tak neitu lakah pawh timna eih nei lovin an chungah hriam an lek a, an hnu hi kan lo chhui thleng ta a ni.



In lalpa hian lo hum in an ral lak rohlute chu a zah ve in lalpa hnenah pek tiam in mahni luseipuite phatsan in thiam takin in hnenah anka a chhak chhuak a, tunah chuan a pawizia in hre ta. Mahni lusei pui do zawnga ke pen duh in la awm em tiin an enkual dan dan hlawm a. Mipui thinrim chuan chutia an lalpa in ro thil it vanga an khuain an tawrhnaah chuan thinrim thar leh thut in lalnu chu chil hlum an han tum mai zawng, Sawia chuan lo dangin a ban an phar leh a.



Nunna hi a hlu asin, loh theih lohna in min nangchin avanga tianga che hi kan ni. In la hriatbelh duh cheu chuan kan sawi ang nge. Ka nu min hringtunu ngei leh ka nupui chu that in ka ṭhiante chhungte pawh an thah mangsak vek a, chu tah ka fapa kumhnih mi lek nunna zuah in an kalsan a ti chuan in khuaah kan lal fanu hnutchhiah in nangni ho hian in lo hum a, mahni khaw chhan nan hian Murlen mihrangval leh Lentlang mihtangvalte hian hruikhat vuanin an hnu hi kan lo chhui lut ta a ni.



Tunah chuan lal pawh in nei ta lo ve. Ti khan lal tur in thlang ve tawh mai dawn nia. Keini chuan umzui tur kan la nei e. Kan lal fanu hi in kutah a him ngei tur a ni. Kan lo let leh thuai ang tiin an kalkawnga an mamawh tur chu intinah khawn khawm in Taikulha  te hnu chu chhui tur chuan an in buatsaih leh ta a.


Lal fanu chamreii chuan Tuaka," fimkhur takin aw tiin a kutah an hmer vawng vawng a," Tuaka chuan ka lo let leh thuai ang. Lo dam ang che. Tiin a bula ding Zacheua hnenah chuan U Cheu," nang u ber changah khua hi lo awp mai ta che, kan lal fanu hi a him lo hlauh dah ang nge an tih chuan Putar pakhat hi lo hnai in Chamreii hnenah chuan Chemte ko hnai teh, " Murlen lal fanu maw i nih a," i hmel,ha hle mai ka ti, i pa hnenah khan Thlahlova a la dam ve ṭek ṭek thu i rawn sawi dawn nia, in lal fanu hi ka kutah dah rawh u. Ka vanglaia ka aihnahphahpui fanu a nih hi an tih takah chuan, Tuaka chuan ka lawm e tih sap pah chuan lal fanu kut chu an hmer vawng vawng a.



Zacheua chuan," a tir kan ṭan tawh a a tawp thlengin le tiin mihrangval sawm leh pathum te chuan silai fung hnih ṭheuh nen chuan Taikulha te hnu chu an chhui leh ta rep rep mai le.  Thlahtea chuan  U Sawi," Laikunga te chhungkaw  hmel reng reng ka hmu hauh lo mai an tih chuan," Sawia chuan pem tur an nia kal hmasaa ah an ṭang tihna a nih chu an lo tisam et a.


An miman pa hnenah chuan, Sawia chuan dim baksak lo hian Pawi pa," kal hmasa ho chu engzah nge an nih an tih chuan pasarih an ni, ka pu khawngaihin ka nun hi min zuah rawh hram rawh u an tih chuan Sawia chuan kan pasalṭha U Zacheua thu thu a ni e an ti sam et a.

12 comments: