HNEHTU NGAWICHAWI. BUNG 36- NA.

HNEHTU NGAWICHAWI

BUNG 36- NA.


Murlen khua chu tunah zet chuan a himin a mi chengte tlem hle mahse an khaw mipuitr chu an in lungrual em em a. Sal nula ho lah chu tihduhdah a hnekin an kawmngeih em em tlang vek a. Tiangah hian lal fing leh fing lo kar a zau hle ṭhin a ni.



Tuaka te pawh an rilru r thawl halh halh tawh hle mai. A chhan pawh sal nula inlama che tur panga lai an nrih tawh vang a ni. Saihlingliana pawh a ma tawk ah a lian reuh in thlasik vawithum lai an hmachhawn ve takah chuan a leikang chakin naupang pawnto ho hnung chu a zui ve dat dat a.


Chutia a fapa hlim hmel tak Sawia'n an hmuh chuan a hnuk te pawh a ulh thri hial a ni. Sal nula te pawh chuan Saihmingliana chu an duatin an lawm em em a, a mah hi naupang hmaifang ṭha zet, nuih duh tak leh ze zawi lampang a lo ni nen, lawm a hlawh in an pawm awl lo chu a ni e.



Chutia an khaw pasalṭha leh an khawdaingul rual inkhata an han khawsa ta chu an mahni zawk chuan awmdan pawh thiam har an ti hle mai a,,an thinlungah chuan an chhungte pialral kai ta te ngaih chang a awm lo thei si lo. Zanriah eikham chuan Sawia chuan a nupui thlana kal a duh vangin chhuanlam siamin ka fapa hi khawnge kan len khawthawngpui teh ang tih pah chuan an pawm chhuak nghal a.



Ti chuan Saihmingliana(Saihminga) tiin kan ziak zel tawh ang." Chuan , Pa khawnge kan kal dawn an tih chuan Sawia chuan, Saite," i nu kiangah kan kal dawn an tih chuan Saihminga chuan," a nu te chu inah an awm kha tiin awlsam zet chuan an chhang et a. Sawia chuan," a meichher ken chu leiah nawrin an ti eng zual sauh a.



Chutah, Saite," i hlau em an tih chuan Saihminga chuan a chhan lawk loh avang chuan a fapa a pawm chu an en a a ni lo muhil ni in. Thlan an han thlen chuan Sawia chuan a diar chu hnim chungah phah in zawite hian a fapa chu an mut riai riai a.



Ti chuan a nupui thlan bula ṭhingṭhit pah chuan a mit aṭanga mittui lo hnam chhuak chu an hru sak a.



Sawia chuan," a nupui thlan, lung pawng chu vuan in , Tah lai ni Kâwl kûng, zamual a liam thei lo, nghilhni reng i awm dawn lo. I sulhnu han chhui leh meuh zawng, hrehawm ṭawngkam pawh hian a hrilhfiah phak lo'ng nge. I vullaini a tuai lua, en teh i hraiduh leng hian a la mamawh che asin.


Pialral aṭanga i kalsan tak te che tla chu thlirin min ngai ve maw?  I kiangah ṭhuthmun rem ni ila zawng, i kalsan tak te nen i hlim nui ri leh i sakhmel mawi tawngin kan hrai duh leng hi chawnbanah vuanin vang khawpui tual kan fang mai tur.


Tunah zet chuan i hlimthla chauh mai hi maw kan chan tawk, buaina chhumpui piah lam ram ngaiin ral leh sapui hmaah fam ka chan hma loh zawng, i hring a hran hi ka chawi lian ngei ang le. Duhthlanna lamtluang chhui a ka hniak hnung a rawn zui zel theihnan pialral aṭang khan lo thlir reng ang che ti vawng vawngin a fapa chu a mrlh ngawih ngawih a.



Talvawn lalin chhung chu a reh hian a reh ṭhiap a. Lal tual a mihring kal te chuan lalpa thinrim ang thawm chu hria in an ring an han fan iak iak hlawm a. Lalpa chuan a fanu ruak lo chu melh khui khui chung hian, Tinchhawn," mahni fanu te mualphona tur pawh hum zo lo khawpa tlaktlai lo maw i lo nih? Tunah chuan a nih tur ang ang a ni zo tawh e. Tia a sawilai chuan Lungmawi khaw pasalṭha leh tlangval pali te chuan lalin luh an rawn dil ve mek a.



Lalpa chuan Tlangaupa chu melh rulh pah hian," lo luh tir ta che." An ti hmuk a. Chutah leh a lalinchhunga a rawn pen lut pasalṭha chu a hre nameuh mai le. Lalpa chuan uai, kan piah ral pasalṭha Kawlngenga lah ni reng che chuan," eng thlichhia in nge ka khua leh tuiah hian rawn chhem lut che'u a? Khawnge i ṭhian te tiin phur hmel tak hian an lo zawt thuai a.




Kawlngenga chuan lalpa," i hnampui ten beih an tawh lai hian ti hian i tlangvalte i khuaah an vawk lal len mai mai ang maw? Mualsei khua chu tunah chuan meivapah a changzo tawh asin an tih chuan lalpa chu ding kang awk chung hian," eng a ni? Mualsei khua meivapah a chang a maw? A ni thei lo. Mualsei pasalṭha te hneh tur chuan tiin an ngawi vang vang a.



Kawlngenga chuan lalpa," thudik a ni e," Ṭiau lui dunga khaw hrang hrang awp khua te hian buaina kan la hmachhawn dawn chauh. Mualsei khaw beitute hi Lusei hnam Murlen khaw pasalṭhate an ni. An ni kan chimih nakawnga a awlsam zawk nan i tlangvalte hian kan hnung an zui min phalsak la kan lalpa chu a lawm viau ang.



Murlen pasalṭha te hian kan hnampeng nula te chu salah hruaiin tunah hian Lusei ho tih duh dahna hnuaiah an khawsa mek asin, chutah i pasalṭha kut an thlak hnuah pawh ngawih i la chuh hi keizawng mak ka tih zawng tak a ni an ti sap a.



Lalpa chuan, Kawlngeng," tianga i lungawilo hmel mih hmuh tur hian em ni ka khaw lei lung i lo rah le? Ramhuala ka siam che hnu ah in lalpa in min rawn ṭahawh vangin Lungmawi khuaah min pemsan ta kha a nia, min pemsan aṭanga ka rilru awmdan tur hi i chhut pha ve em?



Ramṭangrual i lo nih chhoh aṭangin ka fapa ang chiah in ka en che a. Ka fanu pawn ngen che a a ṭah lawm lawm lai te kha ka mitthlaah a la cham reng asin. Ui tak chunga kawtchhuaha  ka vailiam ni che kha kei chuan ka la hre reng. Vawk hniak zawn thla, ka khaw lei lung ni in a tlak liampui rual deuh thaw a ṭek khampheiin phanpui zar a den tliah tlai kha a nia sin. Kha ta ṭang khan nang ka hmangaih zia che hi ka in hre chhuak a, ka khaw thleng te hi a ngui hian a ngui ruih  mai a. Nau chumchiap awrawl pawh hriat tur awm loh tlai kha a nia. khang zawng zawng ni te kha ka la vawng reng asin.




Tunah ve lem," Lungmawi khaw pasalṭha i nih tak avanga ka laka lungawilo hmel min han hmuh tak mai chu le. Ka lung hi a va dam lo ve maw le. In lalpa chuan i laka ka ṭhatna nghilh ṭhak khawp tur in engtiang chiah in nge an khaw nula ho a lem tir che a? An ti chang fak a.



Kawlngenga chuan lalpa," ka laka i ṭhatna zawng zawngte kha theihnghilh turin min ring em ni? Daikil kara mi chuang ṭangkaina nei lo min tuam hlawm a, ka hnam chhan nan i lakah ka kâ ka ang ve lem a, i hmel kan hmuh hian ka thinlung tawt ru tak te hi thawk leh khata bo zo vek ni hial hian ka hre ṭhin. Khaw nge ka nau ka fanu i chu khumpui lamah lunglen a hawt ṭiau nge, mula lungfing kawngzawh tumin a suangtuahna khawvel ah a cheng zawk le? An ti a.



Chu ve leh khumpui lam aṭang hian K'u Ngeng," i va ngaihawm ve tiin a rawn pen chhuak ve mek a. Lalpa chuan chik zeta a fanu an melh chuan a fanu hmelah chuan lungngaihna vawrtawp leh beidawnna a hmuhsak thei hial a ni.



Lal fanu hmelṭha Kawizingi chuan ka pa," K"u Ngnenga hi ka kawm fal lawk duh a ni an tih chuan lal leihka sang lam an pan ding nghal zat a. Chutah lalpa chuan va inlawm tak teh u nangni unau in hmu khat lutuk hian in  inzawmna pawh a pelh dawn dawn e tiin vaibel chu an pak khu talh talh a.



Kawizingi chuan K'u ngen thil pakhat ka hrilh che ang nga, thil ka dil bawk dawn che a min tiam in min pe thei ang ngem an tih chuan Ngenga chuan chutia ka farnu duatlaiin min ngen chuan ka tih theih zawng a nih dawn phawt chuan ka fanu i mi phutna chu ka zah sak ang che an ti sap a.



Lal fanu chuan Murlen khua te saw keini hnampeng beih chi an ni lo asin.  Ṭiaural pasalṭha tawrawt nang pawn an hming i sawi fo Kamzarem leh Paulianuk lutan tu an kawl a ni. Chu mai a la ni lo. Ka pa pasalṭha lu tantu Khupkipthang tlangval tuai tir te khuanu vohbik tia an sawi ṭhin an la kawl cheu bawk.



An pasalṭha thachhang dawltu pakhat a awm a chu chu Tuaka a ni. Chu mai a la ni lo asin," Chhippui pasalṭha ralhrat khawkheng Thangkunga," tuna Lentlang khuaa pem ta saw, Murlen pasalṭha ralhrat Sawiluaia unaupa a ni. Sailo lal fabu hmelṭha Saizampuii nunna venghimtu Sawiluaia saw in beih mi an ni lo.




Chuan maw? K'u Ngneng," tunah hian fa ka pai mek asin tiin Ngnenga chu kuah in an in hnit hlap hlap a. Ngenga chuan a fanu ang maia a lo en chu mak ti taka en ho in a fanu kuahna chu chhanglet in an lo kuah let ve a.


Ngenga chuan ka nau," hmeichhe mittui hian min ṭih tlat a nia, ka khaw hawi leh ka beng ti thlep zawngin i ka kha ang hauh suh aw. Sawi zel rawh le an ti a. Lal fanu chuan," Lusei fa ka pai a ni an ti tham chhal a. Chu ve leh Ngenga chuan a farnu chu mak ti taka en ho pah chuan i va lo mak ngai ve le, hei hi kan hnam peng in huatna tizualtu an ni tih i hre lo em ni?



Ti chuan Murlen khua chu bei lo turin min duh a maw an tih chuan lal fanu chuan," a pawng a puiin Murlen khua te sawn hma an la hmasa ngai lo asin." Thu chiang zawk hrehmasa lova chet in thawh chuan pawisawi lo nunna tam takin a tuar dawn a chung zawng zawng thleng tur hi in chhut hmasa hauh lo em ni? Tia a sawilai chuan Mualsei tlangval pali lai mai hian lalin luh an rawn dil ve mek bawk a.


Ngenga chuan lal fanu en ha pah chuan i pa tlangvalte an ni em an tih chuan lal fanu chuan a lu lo thin khumin ka hriat ngai mi an ni lo ve tia a chhan chuan Ngenga chu lalin chhungah an lut nghal a.



Mikhual zinga mi chuan lalpa," belh tur dang kan hre lo a ni," Mualsei tlangval ral lak aṭanga rawn put ru chhuak te kan ni a, khawngaih takin i khua leh tuia min lo pawm turin kan rawn dil tawp mai che a ni an tih chuan lalpa chuan," a ni maw," chuti fakaua ka lal rorelna hnuaia in kun duh a hnu ka hnar mi in ni lo ve, engtiang chiah in maw beih in khuaain in tawh dan tiin an zawt a.



Tlangval chuan lalpa," kan pasalṭhate hnungzuituah khan ka tel ve a. Kan lalpa thupek ang in Lusei khaw hrang hrangah kan pasalṭhate'n lal hrawt in pawisawilo tam tak an suat a. Ral lak thil hlu kan lalpa in a it vang a ni ang nge. Murlen khua kan bei leh a, chu chu kan khua in a chhiat phah ta a ni.



An khaw mi leh sa chu hmin in an pasalṭhate awm loh hun changin zanhnih lai kan biru a an ram valh chinah, an pasalṭha kalbo hlan in kan bei ta a ni. Ti chuan an khua hal sakin ro thil hlu tam tak kan hawn a, i khua aṭanga rawn pem thar i pasalṭha ni ṭhin Dozarem khan ka pasalṭha te fuihpawrh kualin Murlen lal fanu hmelṭhat thu in a thlem chiam mai a, ti chuan lal fanu pawh chu kan man ngei a, Dozarem khan nu," fa kum thum mi awm vel pawm chu that in naute chu a kalsan a, ti chuan lal fanu chu chhawm zel in Khamsang khuaah kan luhpui a, chutih lai tak chuan Murlen pasalṭha te hian min rawn nangchin ta a ni.



Ti chuan kan pasalṭhate chu that in keini pali hi kan putru thei hram a, ti chuan hmanhmawh takin khua thlen vat vat kan tum a, khua pawh lut ngam lovin lairawk leh chakai leh nghate ring mai mai in kan hnangfak hram hram a ni.


An luseipui khua  ngei Khamsang khua pawh zuah lovin huaisen takin an hmai hma hmiah hmiah a, keini lo dan mi an ni lo a ni an tih chuan lalpa chuan ti chuan Murlen pasalṭhate chu engzah nge an nih a? Chutia khawhnih ṭangrual pawn in ngam loh lem le? An ti a.



Tlangval chuan," mi sawmhnih ṭha awrh chauh an ni." Ral rel an thiam in kil tinah an in thlawp hman zel. In leh zawlbuk hal in rei pawh rial lovin lalin tual an rawn thleng hman der a, Khamsang khaw pasalṭha Piandenga lu tantu kha tlangval naupang tak kha ka mitthlaah a cham reng an tih chuan lalpa chuan sawi zel rawh. Eng ang fakaua ral beih thiam nge an nih an ti a.


Sawi zawm zelin, lalpa," engkim an ti thei a ni," kan pasalṭha U Taikulha pawh awlsam takin a tlu a ni. An hruaitupa a hming Sawiluaia an tih chu zah pawh an zah hle a, chu mai a la ni lo. A thachhang dawltu ah Lentlang pasalṭha ralhrat ten a hnung an rawn zui bawk. Ti chuan kan khua lo lut in keini chuan mahni sahimna zawngin kan khua kan phatsan ta a ni. Kan nula te salah hruaiin an khawlam an pan lai te khan tih theih kan nei si lo. An liam tur thlir ngawt ngawt in awmhnunah kan insawh a. Lalpa," kan dai loh tur kan daia tunah chuan kan tluchhe ve ta a ni." Mahni khua pawh chhan ngam lova phatsantu te hi i khua leh tuiah i la pawm thei ang maw an ti nem dap a.



Lalpa chu ngawi vung vungin a kianga ṭhu Kawlngenga chu an melh rulh a. Lalpa chuan thip zeta melh pah hian mi tenawm tak in ni. Thuchiang dawn hmasa lovin aw ka va lo pawh hman tehu ther ther ve le.



Zahmawna pawh hlawh chhuak zo lo a ralkai thei chinin mi hnunglama in han bei duh mai chuh! Entin nge mahni khua pawh chhan ngam tura huaisenna in neih tehlul ang? Chutih rual erawh chuan kan nula te sala an hren beh te erawh kan thlahthlam hauh tur a ni lova, hei erawh rorelna thupuifun taka kan neih a ngai a ni an ti charh charh a.


Kawlngena chuan lalpa," kan tlangval thusawi hi a rin ngam meuh ang maw an tih chuan tlangval chuan," rinngam lutuk e. Chu an pasalṭha hruaitu chuan Khamsang lalpa hnenah chuan ka nu leh ka nupui khan eng nge tihsual an neih? An nunna kha tuma tlan theih a ni lo asin tiin a sawi nghe nghe.


Chuta kei ngei pawn chiang taka ka hmuh chu Pherpui lal fanu hmelṭha Saizampuii kha lalpa," i pasalṭha ni ṭhin Dozarem kut tuara boralta kha a ni tih ka hre chhuak a. Naupang kum thum mi pawh kha Murlen pasalṭha nena an fa ngei a nih ka ring nghet ta a ni an tih chuan,


Kawlngenga chuan e he heu," pawi in va lo khawih nasa ngai ve le aw. Sailo lal fanu hmelṭha Saizampuii chu a famta a maw? A vul laini a va tawi tak tak ngai ve le. Lalpa," naktuk varṭianah kan khua ka pan ang nga, he kan rorel hi ngunthluk taka ngaihtuah ṭhat leh a ngai a ni an tih a.


Lalpa chuan," ka rei maw? In kuang lo in nawrna lamah Lusei kut kan tuar tel lo chauh a ni chu maw le. Tenawm lutuk. Ngenga kei chu min rin lut suh u. He buainaah hian kut ka sil ni se. Chutih rual erawh chuan kan hnampui nula te tlannan chuan ka neihzawngah ka tlanchhe lovang tiin thu tawp an siam nghal hmak a.


BONUS


Sawi zuah zuah ai chuan a taka lantir mai hi a finthlak zawk.