HNEHTU NGAWICHAWI. BUNG 26- NA.

HNEHTU NGAWICHAWI


BUNG 26- NA.


Sawia chuan a naute ho chu melh kal chung hian, fimkhurna kha in nunah bet tlat rawh se. Tumah a fala aqm loh tur, kan leulung rah khua hi nakin lawka min hmeh mih duhtu te an ni thei tih hriain in kut khan in ralthuam kha hlat suh se tia a sawilai chuan, Hmunnghak pasalṭha, Dorema leh a naute ho mipanga lai chu an lam panin an lo kal ṭham ṭham a.



Sawia chuan nelawm thei angber khan awm rawh u, kan lam an lo pan tlat mai an tih chuan an lo thleng chawpchilh nghal a. Lal tualzawl aṭanga hlamsawm awm vela an khaw pasalṭha te leh khualval in ep rap mai te chu khaw mipui ho chuan an en hrek hrek hlawm a.


Chutah," Hmungnghak pasalṭha Dorema chuan Murlen tlangval ho chu melh kal chung hian, kan khua hian mikhual hi kan lawm tehchiam lova in chetdan kha uluk hle ang che u. Ka thlahthlam dawn hauh lo che'u a nia an ti chang fawk a.


Sawia chuan a hmaa ding patling la valai tak, mitmeng zim sang, pate ren rawn, a taksa phiar fat mai chu melh ding ngar chung hian," kan hria e, kan hnen aṭang chuan buaina a chhuak lovang," lal ngilnei tak thlazar hnuaia in khaw thleng chu a rem in a mi deh pawh a nuam narawh e an ti ve sak a.



Dorema chuan a ṭhat hloh chu. In lo kal chhan  te kan hriat ve a rem em ang chu maw an ti leh khauh a. Sawia chuan,,hriat rem tehreng e le, tiin thil awmdan an sawi chuan Dorema chuan a nih tak chu maw le, ṭhenawm khua nen hi chuan kan in tlawhpawh fova a reng rengah in ram valh chin hauh in va pena reng reng ve le, hetiang tur hi a ni ngai lo asin tiin aw dai vawt raih chuan an ṭawng leh a.



Sawia chuan, in ngaihdanah chuan a ni mahna le. Mahse, zahpah na nei lek lova, kawng sialsa awm renga kan khaw ram valh china kawng sah thar an awm leh, kan lal mau roh em em tianga min suasam duhna thinlung an pu hi kan palzam thei lo a ni an tih let ve sak a. Dorema chuan a nih chuan kei leh ka naute hian in ram valh chinah sulhnu hnutchhiah ta ila an tih leh a.



Sawia chuan, chuti a nih chuan kan ram valh china sulhnu chimawm tak in hnutchhiah man lei in chawi a ngai ang an tih chuan an boruak chu a ṭang ta at at hle mai le. Ralkai tgei chin te leh pa valai ho te chu lo pungkhawm in an khual val panga te chu huatna mitmeng chuan an melh thip ran hlawm a.



Dorema chuan a hmaa tlangval la naupang hmel tak, taksa in phut mawi em em chu melh ding nghlar chung hian," Chu zawng in lal hnenah lei kan chawi dawn lo tihna a nih chu, a chhan chu in ram valh chinah hnu kan hnutchhiah si lo an tih chuan Sawia chuan," mai thei, in khuaah an hnu kan lo chhuilut miau si a, thudik kan hriat hma loh zawng, in khua hi kan la chhuahsan lovang, keini lam pawn kawhmawhbawl zawngin in khuaah hian awmni kan kham bawk lovang, an tih chuan Dorema chuan, a ṭha e, ka sawi tawh ang khan kacthlahthlam dawn hauh lo che'u a nia tiin lalin lam an pansan ta a.



Dorema chuan, lalpa," Murlen pasalṭha kha thlahthlam chi a ni hauh lo mai ka ti," chutianga an ram valh chin lova suasam sak awm han rin tur lah ka hre si lo. An ni lam lah khan hniak phawi hauh lo khan kan khuaa an hnu a tawp dan lah chiang zet in an chhak chhuak bawk nen tiin luhai deuh in an ṭawng chhuak a.



Lalpa chuan a ni teh tak e a, Ralvawn pasalṭha te hi an ni thei mai lo maw? An pasalṭha lah hi a huaisar in pawi sak lah a nei tlem bawk nen. A chungnunna hi khawi khuaah pawh lantir hi a tum a ni hrim a, tiang khawkhat pasalṭha te hi a ni keizawng ka ngaihsan ni tiin Ralvawn pasalṭha a fanu pasal atana a lo it ruk chu a ngaihsanna thu chu an chhak chhuak zauh a.



Dorema thinlung chu a na ngaih ngaih hle mai, mahse sawi chhuak duh lem lo chuan, lalpa," an nih loh hram ka beisei. I khua leh tuia buaina chhuah hi ka remti dawn hauh lo a nia an tih chuan lalpa chuan, chu zawng hunin a hrilh a ni ang chu. Khupkipthang hi buaina chhuak thei lakah i dang ngam meuh ang maw tiin a pasalṭha Dorema chu an melh kul a.



Dorema chuan lalpa", mahni buzawlah tlanchhiat ka tum ngai lo ve. I khua leh tui hi ka venghim zo lo a nih pawn keia thei fa an lo la chhuak ang nga, i khua leh tui kavhmangaih zia hi chhuanthar lo la awmzel tur thlengin ti ti ah an la chang ang. Khaw nge ka zu insil thlandai ang nge tia a inher leh lai chuan Khupkipthanga leh a hote chuan lal tual chu lo thleng chawpchilh nghal in, lalpa chuan kan Ralvawn pasalṭha te lah nireng chuan Ka pasalṭha i awm ve rih a la mawi e tiin an chelh lui a.



Khupkipthang chuan lalin chu lut tlang nghalin a naute pali chuan an rawn zui ve nghal bawk a. Khupkipthanga (Kipa tiin kan lam tawh ang) chuan uai lalpa," i khua leh tui te chetla hian nidang a va ang lo ve. Ni tla tur lah chu chhumdum chhak takin a bawh ang lek luk a, i phanpui kung saw rallu mawitur aqm tlata hriatna kan neih chu le an ti chher chhuai a. Kil khata lal fanu chu melh leh rulh pah hian, kha lalfanu i lo damṭha maw? An ti zauh a. Lal fanu chuan ka damṭhat lai a ni e an lo fel fak a.



Lalpa chuan tlangaupa hei RalvaqLwn pasalṭhate hi hah zu han zuk teh le. Tiin hlim sarh hian a lo chhawn thuai a. Lalpa chuan, kha  Kipa," in va in ak bawr nasa luk luk ve le an tih chuan nimin lama lo thleng tawh tur kan nia, hei in piah lam mualah sawn kan nghalchang hnu kan lo chhui khawtlai alawm maw le. Ka ke chheh a fuh loh vangin ka Nghalchang kah kha a sa huatah a fu lo chek a niang chu min ti hah ta zek a, mi khaw ram valh chinah kan han chhui lut a talangin kan tlai phah zu nia tiin an ṭawng thawr thawr a.



Lalpa chuan a nih tak chu maw le. Khawi khawram valh chinah nge in han chhui luh a an tih leh chuan, Kipa chuan," Murlen khaw ram valh chinah maw le tiin an chhang a. Lalpa chuan chuti si ti nge in va rawn tlai em em ve le an tih chuan Kipa chuan, kan hnuchhui khan khawthlalam panin ṭiau lui pawhna kan dai lut hial maw le. Ti chhuan chhimlam hawi zawngin kan lo sir luh a nih hi. Murlen perh tarna vel ram leilung saw a zhat phian saw le. Ram hmchin zauhna nipah fawmin ka naute nen va la belchiang ila a ṭhat dawn chu. A reng rengah tlemlai deuh khan an pasalṭhate an chan nual tih thawm ka lo hriaa kan nek kan nek chuan Hmarlam ah an tawlh phei mai lo'ng maw? Tiin Murlen hmuhsitna thu chu an chhak chhuak zauh a.



Lalpa chuan chu zawng in thu thu ni se. An lalpa saw lal huaisen tak a ni a, awlsam tak chuan in nek chhuah theih ka ring hauh lo mai.  Pasalṭha zawng kutzung thliah theih nei lo mah se, mahni khaw chhan nan chuan tu pawh an bei let duh ve ngei ang an tih chuan Kipa chuan chu zawng lalpa," eng nge an an dawn tih kan la hria ang chu," ding leh ngai tawh lo tura an khua saw kan hneh lak a ngai ngei ang. Keizawng, a ram lei lung sawn min mawlh ru tlat mai ka ti an ti leh zet zawng, lal leihkapui a an ṭawng lo ngaithla kartu Sawia te thin chu a khei zak mai a.



Chutah, lal leihka aṭang chuan Sawia chuan lalpa i lalin chhungah kan lo lut thei em an tih chuan Lalpa chuan thei tuk e tiin an hui nghal a. Sawia leh Thlahtea chuan ṭhuthmun an han rem fel hnu chuan ti hian Sawia chuan thu an sawi a.


Kipa lam hawi ha pah chuan, Murlen khua leh tui saw, ka dam ve ṭek ṭek chhung chuan a tlukchhiat mai ka phal dawn hauh lova, a ni lo zawnga min neltute hian an kuang lo an nawr ah ka rin lut hmiah dawn bawk. Mahni khaw ram valh chin pawh duh tawk lova mi ram valh itnacthinlung neitute hian damrei hi an phu hlawl lo. Mahni ram valh venghim zo lo khawpa dawihzep Murlen tlangvalteah an awm hek lova, mahni khaw tana ṭang ralh raih ngam Murlen tlangvalte hi zama khur chhe mai tur kan awm hek lo. A ngam fa chuan kan ram valh chin rawn nek rawh se. Chhak leh thlang leh chhim lam aṭang pawn rawn nek rawh se. An in zawn haw natur kawng a thui ting a ni mai an ti sak a.



Chutah, Sawia chuan Thlahtea chu melh sak in, a ni lawm ni tiin a hmaa tlangval la naupang hmel tak. Hmelṭha veng vawng, a hmel en ai maha taksa in phutmawi tawk tak chu an mitmei zauh a.



Thlahtea chuan Kipa lam chu hawi ve nghal in, keini Murlen tlangvalte hi basa ngam taka a pawnga puia nek chi kan ni ngai lo ve. A reng reng thu ah tinge kan khaw ram chin rawn dai lutin kawng thar in sah reng reng ni? Chutah kan mau zuah min tih chereu sak bawk nen, in tan eng nge sawtna a neih le? Tiin mit khap zak zakin zam hauh lo chuan Kipa chu an melh kal mai chu, lalin chhung boruak chu a reh in inbeihna lo chhuak tur in mung ṭan ang mai hian mit lasawntu nih duh lovin an in melh tawn zak zak a.



Kipa chuan uai! Ka ṭawngka chhuak chuan in ngen a va chhun na ngaih ngaih awm ve le. In khaw leilung rap leh tawh ngai lo tura a khamphei zawnga ka thawn haw in ngaih kher ka ring lo ve. Chuti fakaua mahni ram valh chhan in pek nat a hnu, kei leh ka naute ho hian kan rawn la dai lut leh dawn tho tho a, a fiahnan tualzawl zau lam kan mawi tlang dawn em niang? A ding chang zawk zawk kan vawk lal len ang chu le an tih chuan, Thlahtea chak zawng tak lo ni bawk nen, Thlahtea chuan ni ang hmiang tiin an tho tharh a.



Lalin chhunga awmve dangho chuan Thlahtea chezia chu maktiin an thlir leh dauh dauh ṭhin. A ni naupangte lehnghal in pasalṭha tawnhriat ngah leh huaisar leh chak zet chu tia an cho ve khang khang chu mak an ti in a â zawk a maw an ti hial a. Mahse Thlahtea hi an la hrechiang dawn chauh a ni. Sawia pawn hemi ni aṭang hian a dan chungnungin a chhuangin a leido hmachhawn ni se a laka a dinchan bikna tur a hre bik lo a ni e.



Patling vanglai hun hmang mek leh tlangval zawlbuk kai tir te, vanglianun tem ṭan chauhte in melh ran chuan khawdang  hawisawn hlek a thiang lo. Khaw mipuite chuan an lo nin ruk em em leh Murlen tlangval la naupang tak in hmachhawn ran chu thlek tawn zak zak in chu rawlthar chu an vangkhua a khamphei zawnga a haw loh reng an ring lo chu a ni e.


Lalpa chuan a pasalṭha Dorema hnenah chuan, khu naupang khu a huihphai deuh a ni lo maw tiin an ṭawng zak a. Dorema chuan zawisap hian lalpa khu nau khu khuanu duan dik tak a ni e. Malsawmtu in a malsawm uluk hle ang le an ti sak a. Lal fanu hmelṭha chuan a nu kut hmer ngawt ngawt pah chuan Thlahtea chu a thih a hlau em em a, hmangaihna biahthu hlan lo mahse a vawikhat hmel duhna lo piang in a thinlung chhungril ber thleng luhchilh in kumkhua atan tia a lo pawm hmiah tawh chu a thih a phal thei mawlh lo a ni.




Kipa chuan, naua tu nge i hming le tiin an zawt a, Thlahtea chuan, i hriat a ṭul lo ve, Pawi mawnghang pa tiin rang takin an bawh thut a, sang taka zuang kang in a kawlhnam ṭangphel dawna sei a hmar zum tak chuan an chhuk sah ngheng mai zawng, mipuiho chu an lo ṭe ri ṭhat hlawm a.



Kipa chu thinrim taka insiamrem in a khup pilh nun chu a kut veilam chuan tuai chung hian mitmeng rapthlak tak chuan Thlahtea chu melh chungin kei ve aw tiin zik zakin an bawh phei ve nghal puat a. A kawlhnam Thlahtea dul zawna vai phei puat chu Thlahtea chuan lo khak per lawp sakin rang takin veilam sira in her thut in Kipa tukkhumah chuan a kawlhnam hriam zum tak a hmawr khap khat vel tur awm hi an thawlh lut thawih mai zawng. Kipa chu ip chawih in a ding khur nghal zawih zawih a, zun cheh ṭhawt ṭhawt in hawi let duh viau mahse a tukkhuma kawlhnam hriam tak lut chuan a hawina tur a kalh tlat.



Kipa chuan a kawlhnam chu leiah thloh in a hma zawng chuan a bawkkhup khu luih mai chu mipuiho chuan mak tiin Thlahtea chetran zia chu mak ti tak mai hian an thlir dauh dauh a. A naute ho chu melh kualin Thlahtea chuan duh dang in la awm em? In hotupa chapo tak hi pialralah a hnun zui ve duh in awm em an tih chuan Kipa naute ho chu an ngawi ṭhiap a.



Thlahtea chuan lalpa lam hawi chuan, lalpa," a ni nen hian inzawmna thuk tak in lo nei a ni mahna le," mahse, kan khaw lam hawi zawnga i khua leh tuiten ralthuam an lek tur chu i lo ven sak ngei ka beisei. A chhan chu mahni luseipui do kual duh mi i nih ka ring lo ve. I lo duh a nih tak leh thisen tam tak a la luang ngei ang an ti chang fak mai a.


Sawia chuan i tih tur kha ti rawh le tiin Kipa lu chu timna eih nei lo chuan Thlahtea chuan an tan ta hmiah mai a . Khualval Pawi lam hawi chuan in hotupa lu hian Murlen Phanpuikung a mawi dawn e, ti khan in khuaah let leh u la, kan pasalṭha chuan pialral a pan ta a ni. Murlen tlangval lak ah in ti dawn nge sapui lakah a chesual in ti zawk daw le? Murlen khua hi leido in duh loh chuan chhuanlam in siam a thiang e. Haw ula a ruang pawh hlawm tlak a awm lo ve tiin in lalpa in hrilh dawn nia an ti a.



Chutah, Sawia lam hawi pah chuan, ka hma ka sial avangin min ngaidam ang che an tih chuan Sawia chuan, i hmabak i hlen e an lo ti sam et a. Chutia an pasalṭha hruaitu laka ngaihdam an dil leh an dah chungnung chu engmi nge ni ang aw tiin Sawia chu an en ṭhap bawk a.




Thlahtea chuan ring leng lawngin hei hi lo hre rawh u. Nangni khua nen buaina hi kan duh lo. Ti hian kan buaina hi tawp rawh se. In hotupa chapo vang leh kan khaw ram valh chinah lal a hrawt avangin in tuar ta a nih hi. A ni lo zawnga a ruk a rala min nek duhna in neih chuan kan hotua, Sawia kawh pah chuan Tedim pasalṭha khualthang khawpa mi huaisar Kamzarem lu tan tu Sawiluaia ho hian kan lo thawk chhuak ang an ti meuh chuan Kamzarem chu an lo hre na meuh mai le. A lu tan tu erawh an vawikhat hmuhna a ni thung. Sawia chu melh ngawih ngawih hlawm in hei hi maw Tedim pasalṭha, Pherpui lal fanu venghimna kawnga Kamzarem lu tantu tlangval la naupang tak, cherang  leh huaisen ralbeih thiam an tih chu tiin an awmhmun aṭang chuan an phun sep sep hlawm a.




Dorema chuan an lalpa hnenah chuan, khuatiang khawpa cherang a nih chuan an hruaitupa khu eng ang tak ni ang maw? Tiin ngaisang takin Thlahtea chu a thlir ngawih ngawih a.



Sawia chuan aw vawt raih hian,  lalpa, kan hmaa tihtur awm chu khaweng kan la hmuh ve duh avangin kan hlen mai ṭhin. Englai pawhin pialral kai turin kan in peih a, englai pawhin kan kut hian kan ralthuam hi a hlat ngai lo bawk. Duh ni ila, heng Pawi ho hi an lu la vek thei kan ni. Nunna hi a hlu a tuma pek theih a ni lo. Ti hian buaina hi tawp rawh se. Zanin chu min mikhual mai kan ngai dawn a, naktuk var ṭianah kan khua kan pan ang nge an ti a.


BONUS


KAKUK AṬANGA CHHUAK ṬHEUH ṬHEUH, IN HMUSIT TUR KAN AWM CHUANG LO VE.