HNEHTU NGAWICHAWI. BUNG 39- NA.

.HNEHTU NGAWICHAWI


BUNG 39- NA



Mulen lalin chhunga lal leh a u pa te, pasalṭha te rorel tura an han ṭhukhawm far chu an zahawmin engtiang takin maw an rorel chu ti thlu ang maw tiin tlangaupa leh lalnu leh a fanu chuan an beng an lo chhi ve kâr a.



Lalpa chuan Tlangaupa," ka rap sanga mi kha a laiah hian lo hung thla la kan rorel chhung zawnga kan leh tur kha han hung teh le," tiin ṭawngkam an nei hmasa te te a. Lalpa chuan," hei le," kan khaw boruak in mung dan chu tun kan hai hauh lo. Kan leido laka ka ṭawngka chhuak avang khan in lo ip hlauh dah ang nge. An tana beisei chau tak ang nga ṭawngchhuak ni mah ila Murlen lal hi in pawtfan thei ka nih zia in hriat loh hi ka duh lo ve.



Tun hun thlenga lungmuanga in hmaa ka din theih nachhan chu nang ni vang hi a nia tiin a pasalṭha te leh a upa te a dah chungnung zia chu an chhak chhuak zauh a. A aw han then kharh kharh pah hian," mahni mihringpuite laka ngilnei mi chu khuanu hian mal a sawm fo ṭhin.



Chutih rual erawh chuan kan chunga chhiatna tawpkhawk thlentute laka zahngaihna kan lantirfo hian nakin zela kan chhiatna rawn in mung ṭan na kawng zau zawk kan hawnsak fo thei ve bawk. An thusawi zawng zawng kha dawt nge thu tak tih lah khawiah va hriat ni suh. Chutih rual etawh chuan mahni leido khua lo dai lut in mahni luzuar meuha inremna saui tanpuiah min lo sawm ngam hi ngaih thah chi lah a ni hek lo e, ka rorelna min ṭawmpui tura ka upa te leh ka pasalṭhate u engtianga hma lakna neih chi nge ni ang le an ti dap dap a.



Val upa Dengruma chuan lalpa," hei leh chen i thlazatna hnuaiah thlasik vawitam kan lo hmachhawn tawh," i rorelna kamliam uma lo inrawlh ve tur ka ni lo ve, chutih rual erawh chuan min ngaipawimawha kei teh lul min koh tel ve naah lawmthu ka hrilh che a ni. Keizawng, Zawlbuk lama tlangval te khuan min mamawh ang nge tiin lalin chu an chhuahsan nghal a.



Lalpa chuan, ka pasalṭhate u in remhriatna kha bengsik meuhin ka lo ngaithla ang nge an tih chuan Sawia chu ti hian a rawn ṭawngchhuak ta a.



Mahni leido khuaah ngei rawn pen lutin an nunna pawh ngaipawimawh lovin an lal thupek kenga rawn kal chu an ni tih chu tun kan hai lo lo'ng nge. Lalpa," an pasalṭha pakhat leh tlangval zahve khu lo la hreng hrih la," a dang zawng chhuahin an rualin an lal thu leh hla te hria in an khaw lam va pan ve ta mai ila, tuna an lo kal chhan hi a lo dik tak tak a nih chuan kan hun kal tawh te chuan kan nunah min chhuikir tir ṭhin mahse inremna tluka lawmawm hi a awm chuang dawn em ni?



Chutih rual erawh chuan kan khua ji ngaithah chi a ni dawn hauh lova, kan thang chhunga kan khua lo mitmei reng tur hian Tuaka leh Bulthanga leh Zaduna hi lo awm se. Kei leh Thlahtea leh Ṭhasiama leh tlangval pangnga nen Lungmawi khua hi pan in an lal thu leh hla va hre ve ta mai ila an tih chuan an pasalṭha thukhawchang chu fing an ti in an lu an lo bu nghat nghat a.



Upa Zobela chuan," kan pasalṭha remruatna chu ka pawm thlap e. An tih takah chuan lalpa chuan," aw le, a ṭha e," naktuk varṭianah chhuak turin lo inbuatsaih ula, chutih rual erawh chuan an chipui kan kawlte hi tlanna sum kan phut te hi an lal hnenah rawn thlen nghal ula, sal pakhat atan Se chal pakhat leh silai fungkhat ni rawh se. Hei hi ka tawlh thei lo a ni tih hi lo hre tel bawk se tiin an thurel chu an ti tawp nghal a.



Zawlbuk bang nghenga ṭhu kun lap Zachima chuan Kawlngeng," i kaihhruaina hnuaia kan chan chauh zia hi i hria em? Hmahruai duhna thinlung i nei lian lutuk a," kan hun tawn mek te hi i hmu em? Tiin an melh khui khui a, Ngenga chuan, ni e ka lo tisual der a nih dawn hi, i mi hriatthiamna ka dil e an ti chuai raih a.


Sawia chuan Val upa chu brkbawr sar sar pah hian an pasalṭha pakhat leh tlangval pannga hi an phuarna phelh ula lalin a hmu duh. An tih chuan an pasalṭha Ngenga leh a naute pangnga an phuarna chu phelhin lalin lam an panpui ta a.



Lalin an han thlen chuan lalpa chuan ti hian in khawlam in pan ang nga ka pasalṭhate nen hian in thusawi hi rintlak a ni nge ni lo kan fiah ve a ṭul a ni. Ti hian in ṭhiante hi kan lo la hreng rih ang nga kan pasalṭhate an lo let leh hunah in ṭhiante hian in khawlam an lo pan ding nghal ang. An him ngei ang tih ka tiam a che u an tih chuan Lungmawi khaw lam chu pan turin an in buatsaih a.



Zingkarah chuan Pawi pasalṭha leh Lusei pasalṭhate chu Lungmawi khawlam pan tur chuan kalzai an rel ta a. Khaw kar kawngah zanli lai an riah hnu chuan Lungmawi khaw lungdawh chu an chuangkai ta a. Khaw mipuite chuan an pasalṭha te leh Lusei pasalṭhate lo in zui a lalin lam panding ta te chu an en duh in tlangvalte chuan eng emaw thleng palh theiah tiin an ralthuam famkim nen an hnungah chuan an zui ru dal dal hlawm a.



Lalin an han thleng chuan lalpa chuan a lo lawm thiam in a lo be lum lam nghal thuai thuai a. Lalpa chuan chik taka lusei pasalṭhate chu melh kual dan dan in a rilru te te chuan engang fakaua huaisen leh ralhbeih thiam ni ang maw? An hmelah lah chungnun bikna em em hmuhtur awm lo te chuan a tibuai zawk zawmah a.



Lalpa chuan," tu hi nge Kamzarem lutan tu leh Khamsang pasalṭha ralhrat Piandenga lu tan tu chu tiin an melh kual dan dan a. Sawia chuan lalpa an chak lohna zawn kan man fuh a an laka dingchang mai chauh kan ni. An hriam lakah kan him bik aw kawng lo ve an ti sap a.




Lalpa chuanca pasalṭha Ngenga chu melh ding ngar chung hian ka pasalṭha," eng thu lawmawm nge i lo hawn tak le? Beng sik meuh in ka lo ngaithla ang nge an ti a.



Ngnenga chuan lalpa," Murlen pasalṭha kamchhuak aṭanga i hriat hi a ṭha zawk in ka hria, i thu leh hla kenga Murlen lei lung kan rah khan an lung la dam chiah lovin ral phiar in min lo phiar ta tlat mai a. Tunah pawh a ko kima lo let thei lovin i pasalṭha Zachima leh tlangval paruk an la kawl e. An pasalṭha hian an lal thu leh hla chu i hnenah han kam keu zawk mai se an tih chuan lalpa chuan a ni dawn reh tak e a. Tiin Lusei pasalṭha ho chu melh kual leh dan dan in tu ber hi nge ṭawngchhuak ang tiin a beng an dawh a.



Sawia chuan Kei hi Murlen tlangval Sawiluaia ka ni a, ka bula mi hi Thlahtea a ni. I leihkasanga mi tuna min hnungchhawn zawnga ding saw Pasalṭha Ṭhasiama a ni e. Kan lalpa chuan i thu leh hla kenga kan khaw leilung rawn rap te hi ral phiara a lo phiar mai loh nakah. Thinlung hliamna tak kan taksa hnutchhiah in chipuite hi kan thlahthlam hauh hlei nem.



Lusei tlangdang chang khaw hrang hrang rap kualin lal an hrawt a. An tana hlawkna awm miah loah pawisawi lo nunna hlu tak pialralah an tir liam a.  Ngawi rengin kan lalpa hian a,enliam thei lova keini hi kan che chhuak ve ta a ni. Chu chu hriain in khuaah lah kut kan thlak zeng pawh ni loah i rilru i lo seng hah a, eng hi nge i lakah tihsual kan neih? An ti sak sak a.



Lungmawi lalpa mitmeng chu a rum ta al al hle mai. A hmaa Lusei pasalṭha kamchhuak ṭawng kau chheh dan chuan a ngen a chhun ta tlat mai le.


Pawi lal Lallingdothang chuan," tihsual i ti a maw? Kan chipui te salah hruaiin tunah pawh hrehawm tam tak an tuar a hei hi ka enliam mai mai i ring em ni? Nangni Lusei nen hian thu hma nei lo mah ila ka chipuite sala hruai tur leh ti duhdah turin Lusei ram valh chin a hnu hma an hnutchhiah hi ka remtih in ring reng reng em ni an tih chuan lalin chhung boruak chu a ṭang ta at mai le.



Sawia chuan, " chuti taka i chipuite thlavang i hauh te a nih chuan ti nge Lusei khaw hrang hrang rawl rala che te i chipuite kha i khap daih loh le? Keini Lusei ho hian kan chipuite thlavang hi kan hauh ngam i ring phs miah lo tihna em ni? Lal ṭha,leh zaidam kan neih vang chauha tunah pawh hian che chhuak lo kan ni asin.  He tianga a pawng a puia inrun hian eng nge sawt na a neih?



Kan inrem em maw rem lo em maw, Lusei khaw hrang hrang te hi kan ngawi mai mai dawn lo, buaina lian zawk a thlen lohnana sulsutu chu nang leh kan lalpa in nia sin. A ni lo zawngin min nek tum suh lalpa," tunah hian a chan ṭha zawk kan nia ain an ti chang fak a.



Lalpa chu nuih uarh uarh pah hian a chanṭha zawk i ti a maw? Tunah te hian in lu hi la thei ka nia sin an ti thla rawk a. Sawia chuan inremna duhin i khaw lei lung kan rawn rap. Kan lu hi i lo la pawh a ni thei. I khua hi meivap ah a chang thei bawk. Tin, kan lu i lak hma hian pialral kai hmasabertu tur chu nangmah kha i ni tiin rum alin an melh khai khai a.



Thlahtea kut chuan a kawlhnam chu a hlat lo hle mai. Lalpa chuan," uai, pasalṭha huaisen tak zawng i ni mahna le, mahse i vanglai hun hi a liam thuai hloh dah ang nge. I ṭawngka chhuak kha fimkhur rawh. Meiling in a deh che chuan ser nungin a zui nghal ang che an ti chang ve fak a. Sawia chuan," i chipuite khan meiling in min dep a, kan dep let ve a nih kha. Meiling chu meipuiin a thlak mai ṭhin. I chipuite kan kawl hi i paidam thei lo a nih ber hi maw? Inremna duh vanga lo kal kan ni a tiang zawnga ṭawngka kan in chhal dawn a nih chuan kan inrem thei ngai dawn lo a ti hian i vangkhua hi kan chhuah san ang an ti ram hmak a.



Lalpa chuan ka thu hmu lovin ka khua hi chhuahsan in ring ngai suh u. Ka sawi duh ka la sawi zo hleinem. In lalpa chuan," ka chipuite tlan nan eng chiah maw a phut an ti a,"



Sawia chuan," sial puitling pakhat leh silai fungkhat pakhat zel atan a ni e. Inremna saui tan pawh a in peih reng. Lalpa," han chhut ve mah teh," kan inkarah buaina chhuak ta se i khaw mi leh kan khaw mi pawisawi loin an tuar dawn a heng zawng zawngte hi i ngai ngam meuh ang maw? Nunna hi a hlu a tuma pek theih a ni lo asin. Tin hei hi lo hre rawh. Ti zat leh hi i khaw lei lui rawn rap turah ngai hauh suh ang che, kan hnu an rawn chhui zel ang. Tunah pawh kan mi leh sa tam takin i khaw daiah ka chengrang aw rawl nghakin hun an hmang mek ta ve ang. I khua hi meivapah a chan i duh loh chuan kan lalpa thu ken hi rilrufim tak pu in rorel ṭhan nghal la ka duh a ni lalpa an ti sak a.



Lalpa chuan a pasalṭha Ngenga chu melh kur chung hian a thusawi hi a dik em ab ti he haw a. Ngenga chuan khawkhat pasalṭha ve meuh chuan dawt a sawi lo turah ngaihsak ila, lalpa," kan inkar buaina hi i kutah thui tak a awm e an ti ve a.



Lalpa chuan ka chipuite tlan nana chuti zat zat in lalpa in a phut chu ka ngsithiam thei lo a ni. Tlangkama ka u leh naute ka lo rawn ang. Ni nga hun in lalpa chuan min pe se. Ka pasalṭha te in lalin a hrenbeh na erawh ka thungrul ang. I naute hi a zahve ka hreng ve ang an ti ve hmak a.



Sawia chuan paqikhawih hmasatu zawk in nia, hei hi chu ka remti hauh lo mai. Kei leh ka naute hian himdan takin kan khaw leilung kan rap leh ngei baw tur a ni. Lalpa," a ni lo zawngin min nek tum suh." Ka silai ka hmeh rik rual rual hian in pakhat a kang ang tiin an dinhmun derthawngru tak ata chu zalen a duh avang chuan dawt var an sawi chhuak zauh a.



Lalpa chuan kan hria ang chu tia a sawilai tak chuan Thlahtea chuan rang mangkhenga a kawlhbam phawi dawk zawk pah chuan a bul lawka pasalṭha ngenga chu rek bet nghal in a nghawngah an chuktuah nghal zat a. Thlahtea chuan ti lui suh. I ti lui a nih ngai chuan ka kawlhnamah hian thisen a luang ang tih pah chuan Ngenga beng bulah chuan pasalṭha,atso hauh suh ang che. Thih leh dam kar a nih hi.



In lalpa rilru sukthlek hi kan kuaiher dawn chuang lo. I nunna hi ka kutah a awm e an ti ram hmak mai a. Ngenga chuan naua, mi inring lo lai chauh em ni i beih ngam a an tih chamuan Thlahtea chuan pasalṭha," ka sawi tawh kha," thih leh dam inkar a ni e. I ka kha chip hmak rawh. Kan mi leh sa te pawh kha hmachhawn aiin hnunglama phil kha in duhthlanna a nia lawm. U Sawi," hecpasalṭha nghawng hi ka tan mai dawn asin an ti ram hmak a.



Sawia chuan, mahni mihringpuite nun hlutzia pawh chhui phak ngai lo lal tenawm in nei hi in vanduai hle mai tih leh lalpa lam a dawk chhuah zawk pah chuan a kawlhnam chuan lalpa nghawng chu an chuktuah ve hmiah a. Lal tuala tlangvalho chu inhawrkhawm in kan lal Lusei kutah a awm e. Tuman lal tual chhuahsan loh tur. Lusei ho hian nungdamin khua an chhuahsan tur a ni lo tiin an au lauh lauh a.



Sawia chuan Thlanhte," pasalṭha ṭangkaizia pawh hrethiam pha lo chuan kha pasalṭha nunna hlutzia pawh kha a hrethiam pha lovang. A ni kha chu kan buaina a ni lo. Khaw khat lal tlaktlai lo zet ai chuan pasalṭha te hi an zahawm zawk e.  A ni kha chuan zah a phu e, chhuah la a ni khan an khaw tlangvalte rilru sukthlek kuaiher rawh se an ti a




Thlahtea chuan pasalṭha kawng dang a awm ngang lo a ni e. Kan himna tur ngaihtuah rawh an tih chuan Ngenga chuan an lalpa lam chu hawi in thip zeta melh pah hian lalpa," buaina bul tumtu chu i chipuite an ni a nang ngei pawn i hre vek. I khaw mipui tam zawk te pawh hian an hria. Inremna duhin palaiah min tir a kan leido te khua chuanin ti chung hian a ni lo zawngin i nek leh sia maw. Murlen khuaa lamkal te min tirh dawna i thu leh hla leh tuna i thu leh hla hi a va inpersan ta ve an ti let salh a.



Sawia chuan tunah zet chuan i thu zuk eng ang mahla lal rintlak lo ah ka rin lut tawh che. Hei hi i cho chhuak a ni tlat. Him dam takin kan khua kan lawi lut ang nga. I chipuite kan kawl ho saw kan thlen ni tukah an lu kan lam ang. Tin, i chipuite khua bei turin Lentlang pasalṭhate nen kan rammu ang. Kan bitum hmasak ber tur chu nang ngei hi i ni bawk ang an ti chang fak a.



Lalpa chuan hlauthawng leh hnuhnawh in pasalṭha zahngai zahngai. Ka thu ka sut e. Kavtlawm e tiin a ban an phar chhuak du a.



Duhtawk phawt ang.