THLA BIAL ZAN. BUNG 12- NA

THLA BIAL ZAN.


BUNG 12- NA.



Leizo lalin chhung chu a reh in a dai raih mai a. Leizo lalpa chuan a lalin chhunga Lusei tlangval la upa lem lo tak leh an hmela pawisakna neih tlem hmelpu hlawm tak si te chu an ke ler aṭanga an chhip thleng chuan an zir chiang leh te te a. Chutah lal chhuat a zu tuitling pam chu fianpuia lem rik khawlh pah hian nangni zet zawng tlang tluanin in thangmawi dawn e.



Chutih rual erawh chuan vanlainun hmang hman lo hian pialral kawng in zawh ang tih lah ka hlauh hlel lo ve. Ti hian ka rorel min ṭawmtute hian thlenin tur an sem dan dan cheu a nga, mahni khua ang takin in awm chhung na na na chuan in en dawn nia. Kei ka khua leh tuia hnu lo hnutchhiah reng rengte hian ka khua leh tui te laka pawi an khawih loh chuan an chungah ṭhat ka chhuah chawk a nia an ti a.



Kulha chuan lalpa ka lawm e. Lal ropui leh lal ṭha tak i ni. I khua leh tuite tan lal ṭha ni zel turin khuanu hian hual zel che rawh se. Lalpa kan thudang alai chuan i fanu hian in piah ral Leng khaw lal fapa chu a hawi ve reng reng em tiin an zawt khauh a. Chutia an rin loh deuha Kulhan ṭawngka a rawn chhah chhuah takah chuan tap lama lal fanu ngawi renga ṭhu chu phawk hraa Kulha lam hawi pah chuan a mitmeng buai ru nak chu Kulha chuan chik zet in an mit zir zauh a.



Lalpa chuan ka fanu hi ka phak tawkah ka khuahkhirhin tlangval mitmei te chu vawitam a lo tawk ve mahna le, chutih rual erawh chuan a kum lam hian ngaihtuahna a la hman tlemtir hle in ka lo hriaa, lal chhungkaw ti hming hliautu ni lo tur hian thuṭha tinreng chu ka fah ve e. Lengkhaw lal fapa saw ka hriatphak chinah a fal pawn a la kawm lo e an ti a.



Kulha chuan lalpa ka lawm e. I fanu hian lo hmel duh ve ta se, ṭul loah kan kuang kan nawrna hle dawn tihna a ni a, chu ti anga a lam a hawi ve hauh lo a nih chuan chuti fakaua nupui atana rawn hel tu lal fapa chu i fanu hmelṭhatna hian a zem â thawkhat tih lah a chiang reng mai. I fanu ṭawngka chhuak pawh han hriat ve reng reng te pawh a chakawm hle mai ka ti.



Lalpa,ṭul hauh lova buaina kan siam chuan keini Lusei khua leh tuia chengte hian leido kan nei dawn zu nia. I fanu hian lo hmel duh ve in i lakah pawh a lo zep ru ve thei tho a tia a sawilai chuan lal fanu hmelṭha chu tho tharh in Kulha melh ngar chung hian Lusei, i duh leh nei la ti nia tih leh khumpui lama luh daih chu an rual nghal a.




Lalpa chuan Kulha chu melh ngur chung hian a fanu chhanna chu ngaihtuah let in a fanu mizia chu mak a tih rualin a nuih lam lam te pawh chu a za ru hle maia. Chutah in sum thei lek lo hian an nui baw hawk mai a. Lusei pasalṭha, ti khan i hrethiam em ang chu maw an tih chuan an nui ri hak hlawm a.



Khumpui lam mu a fanu chuan chutia a pa te nui thawm an hriat chuan Kulha a chhan dan chu ngaihtuah let in a biangsum lang kelh hian an nui ru sen sen a. Kulha tih loh chu hmundangah thlengin Kulha chu an lalpa chuan a lawm ruk em vang leh a ngaihnat tlat avangin hmun dangah thlen a phal lo va.



Zing khua a lo var, lal fanu chu hma takah ṭhu in zana Kulhan a han chhaih dan vel chu nuihza bawk si, ngaina ru bawk si leh la la run tak chung hian Kulha la mutui tak ke chu pal lui ve ngatin tap lamah thawm chhuah ring lui leh Kulha harh nan tiin rap chunga an thingro tuah tur chu an ti tla lui deuh kher a.



Kulha pawh chu rawn harh chawpchilhin, kan lal fanu zet zawng i ṭuan a ṭha hle mai ka ti. Nizan ka mangah Lengkhuaah pasal neiin hun i lo hmang mek a an tih chuan lal fanu chuan zak teh tih leh thing thera rawn vawm an rual a. Kulha chuan a chetdan vel an ngaihtuah chuan naupangchhia a tiin a lawm zaw phian zawk hial a ni.



Lal fanu chuan Lusei, vawinlam te hian haw zai in rel dawn em an rawn ti ta daih a. Kulha chuan kan lal fapa nen pawh in la inkawm nel hleinem an ti dek dek a, lal fanu chuan Lusei mak tak zawng i ni e. Ka kawmna chhan tur a,awm lo ve. Tiang khawpa in lal fapa tana i inpek te chuan ti nge in khaw nula runsang i kaipui zantin loh an ti leh daih a.



Kulha chuan lal fanu, nang anga hmelṭha hi kan khuaah an awm ve lo atin ni tia thawh chhuah pahin rapa hrei chu la in la lawkin lal tual sira thing eh tur an kham chu la in anxek mawlh mawlh a. Chutia a eh lai chuan an bang dap awng aṭang chuan lal fanu chuan Kulha chu a bih ru kar a. Lal fanu thinlungah chuan he tiang reng renga pianthiam hi Lusei zingah hian an lo awm a ni maw? Tiin chik leh zual a melh pah in a hmel a hmuh ṭantirh phat aṭanga a chhunglam nun danglam ta te chu a lawm rualin a zak ru hle bawk a.




Kulha chuan a eh zawk chuan lalin chhung lam chu panin tapa lal fanu ngawi renga eirawngbawl chu melh hrak pah hian lal fanu tiin an ko a, lal fanu chu lo hawi pheiin enge Lusei ancti deuh hmak a. Kulha chuan i ke bula kha pangang an ti phut mai chu lal fanu lah chuan pangang chu a lo hlau kher kher nen ui ka duh lo tih leh Kulha hnunga din chu an rual a. Kulha chuan ka fiam che a nih kha an tih leh zet chuan lal fanu chuan Lusei sual tak i ni, tih leh chum taih taih chu rualin lal fanu chu a nuihza insum thei lo chu a nui kiah kiah mai a.




Chutia an fanu hlim thawm an han hriat chuan lal nupa inkuah chiala khumpui la mawite chuan khisak hian lalnu chuan ka chemtei pawh a nui leh thei tawh e, khualṭha tak kan thleng a ni an ti sap a. Lalpa chuan he Lusei hi a danglam takzet zet a ni. Khawnge i chemtei rawngbawl va kil ta che. Tui chuh te pawh a hun lam lam dawn tawh e an tih chuan lalnu chu phur fahran lo hian an tho zi ṭalh ṭalh a.




Lalnu rawn tho chhuak chuan kha tuk tuk ah in thawm a va ṭha ve an tih chuan a fanu chuan ka nu he Luseipa hian minti hlauthawng em atin ni khawnge tui ka va chuh ve a nge tih leh mauthei an hunna lam chu an pan a. Kulha chuan khawnge ka lo kalpui ang che tiin an tho kang uk a. Lal fanu chuan a ngai lo e ti khan lo inkawm teh u khai an tih chuan Kulha chuan inkawmna khua a la tlai lo ve, minkapui rawh aw i tih kha nichinah pawh an ti leh kher a.




Lal fanu chuan ui ui ui ka nu he Luseipa han zam loh zia hi, ka ti der si lo va tiin mauthei sei reng ruang chuan an tin uaih a. Kulha chuan lalnu zahawm i fanu hian min chhawr hlum zu tum a maw le, mahse a pawi lo ve chaw ka heh si a tih leh mauthei pawm chhuah an rual nghal a. Lal fanu chu nuih rih hak pah hian ka nu he Lusei hi haw vat vat rawh se. Mi chhang dân dan a thiam em mai ab tih chuan lalnu chu khih suh pah hian ka chemte zu kal thuai teh u khai, midang thal hnubang nawi in chang hlauh dah ang nge an tih chuan an inzui chhuak a.




Tuikhur an zucthlen chuan ngaw in a hualṭha bawka a lo la thim deuh ruih mai a. Lal fanu chuan kha thal vek ang che an tih chuan Kulha chuan lal fanu chu chiang zeta en pah hian lal fanu, nula nun chhungril ṭha tak i ni, kan haw hunah pawh ka ngai khawp ang che an ti chhuak chhak a. Lal fanu chuan kei aia ṭha ngaih tur i ngah dawn em kha, thal mai mai rawh an tiliam puat a.




Kulha chuan tui thal pah hian lal fanu ka ti tak tak, pialral kawng ka zawh dawn thleng pawn ka hre reng tawh ang che. I nu leh pa te i ti thangmawi khawp ang. Nang ang lal fanu hmelṭha leh fel an nei che hi an chhuang khawp ang che an ti leh sap a. Lal fanu chuan nang pawhṭLusei tlangval fel leh fiamthu duh tak mi i ni a, i khua,leh tuia chengte chuan an ngaina vek ang che an ti let a.




Kulha chuan mauthei um tawp ber a thal leh dawn chuan a mibik nihna a lo lang chhuak ta. Thil thang rimna deuhin a hnar fing zet a rawn luh hak rim chu a hre chiang kher mai. Eng nge a nih lah a hai hek lo zawi sap hian kan bengtawia teh hrep chu tun ang hunah te eng hi nge a beisei le tiin a tui thal lai chu an tawp chawt a.




Lal fanu ṭhutna bula a iptepui ah chu rang taka banin lalfanu chu rang taka pawmkang lawpin tuikhur an khuah bial chhungah chuan a khup chengvel tui la awm mah chuan an hlanga a mitmeng fiah fel fai faka lal fanu melh kal pah hian hlau reng reng suh aw. Tih leh a kawlhnam chu nghet taka hum pah in an hawi ruai ruai a. Chutah Sakei nohruai leh a fa te pahnih hian tuikhur kawng thlang aṭang chuan kawng ruh lai chu an rawn thleng chawpchilh nghal mai a.




Kulha chuan zawi zap hian inbuzawl in ning tawh a ni ang chu maw. Pemchhuah dawn rau rau pawhin hringfate kawngṭum chu zah ve tur alawm maw le tih pah chuan an melh kar a. Sakei ṭhankin tawh chuan Kulha chu ding meuhin an melh kal a. Chutah Kulha chuan kiang rawh ramhnuai pasalṭha, ka hriam hian pawisak a nei lo a nia, kiang rawh le an ti a.



Chu keipui nu lianṭha zet chuan a hmaa mihrangval mitmeng chu melh tle kar chung hian an in thing naw naw a. Chutah a no te pahnih chu a kea hui khawmin a no te chuan Kulha chu an rawn ngur ve khar khar a. Keipui chuan Kulha chu melh kar pah hian inher vut in tlak lam ṭul pikah chuan a liam thlakpui ta a.




Lal fanu chuan Kulha chu mak a tiin a thih loh reng hi a ring tawh lo. Kulha chuan lal fanu i him tawh e. I khawram chin pemchhuahsan an tum a nih kha. Tiin a banin an ban a. Lal fanu la hlau khur der der chuan Lusei i danglam a ni an ti sap a. Kulha kut ṭang chu vuanin a puanven khup chin huh zawr vek aṭang chuan zingtui thiang tak vawt raih chu a dir thla zar zar a.




Kulha chuan danglam lo ve. Ramhnuai pasalṭhate hian a pawng a puiin hringmite hi an bawh ngai hleinem, hei tui i ti nu vek a nih hi tiin an nuih sak a. Lal fanu chuan Lusei, ka ke ka kar hleithei lo a vawt bawk si an tih chuan Kulha chuan a nih leh ka nghawngah uia la, ka pawm chhuak ang che chu an tih chuan lal fanu chuan mi te reu reu in min lo hmu anga sin an tih chuan Kulha chuan chu min zahpui a ni maw a nih leh ka lo han haw a nge tia a in her chu lal fanu chuan zahpui lah lo ve Lusei, tih leh a dara vawn pah chuan Kulha chu an kuaiher a. Kulha chuan khati mai tur kha, tih leh pawm chhuah nawlh an rual a. Lal fanu nuhnun pawng lahin Kulha awm an do al takah chuan an lung phurang tak chu in hriar tawnsakin muangchangin Kulha chuan leiah an nghat a. Kulha chuan ka lo sawr sak ang che chu an tih chuan lal fanu chuan aw tih chauha chhangin a ke chu an thluang a.




Kulha chuan maimichhing rawh le an tih chuan lal fanu chuan enge tih i tum Lusei an tih chuan Kulha chuan nuih sak pah hian hmuhṭha ka hmu dawn maw le an tih chuan lal fanu chuan chum taih pah hian Lusei chimawmpa, ka taksa hi mipa hian an la dwk lo ve an tih chuan Kulha chuan a hmasaber ka nih dawn tak hi i chhungte ngaih a ṭha lo a nge tih leh a khup chin chu hlim chho in a puan chu an sawr sak a. A chawn no nalh tak lo lang pmvar paw phek chu Kulha chuan lal fanu chu melh kal pah hian lal fanu hmeichhia a zawnga duhawm ber i ni an ti sap a.



Lal fanu chuan Kulha chu melh kar pah hian Lusei ka zah i ring reng reng em ni? Hmaichhanah mi an fak chiam ngai lo. I nula mi riau mai ka ti, zak rual pawh ka ni lo. Tiin an nui chhuak hak a. Kulha chuan zak turin ka ti hleinem che. Lal fanu ka ngaina che an ti tawl mai a. Lal fanu chuan Kulha chu melh thip ran chung hian Luaei in khawlamah haw thuai rawh hmuh reng che hi ka duh lo ve an ti a.




Kulha chuan lal fanu i pawi ka sawi a nih chuan min ngaidam dawn a nia. Ni e kan haw thuai ang tukṭhuan te han bar phawt i la an ti a.



DUH TAWK ANG.

THLA BIAL ZAN. BUNG 11- NA.

.

THLA BIAL ZAN


BUNG 11- NA.



Leizo pasalṭha Mungkhansiam chuan, a naute bulah chuan an khawpa in sapui a tawng fuh tih hriat renga a ruang pawh hlawm tlak loh khawpa chhia chu bih ngur chung hian, kan bengtawia mai mai chuh, ṭek khamphei i la dawng mawlh ang maw le. Tiru ni pawh a la vanlaizawl em hleinem, Pu Ṭiala ruang lah hlawm tlak a ni si lo, khawnge sa therhlo i beisei law law ang u hmiang. Runlui dung zawhin Lusei ho nena kan inrina kam vel i zu chuan ang u tiin hma an hruai nghal a.




Chutia thui fe an chhuk hnu chuan mihring kehniak danglam tak an hmu ta tlat mai le. Mungkhansiam chuan hei zet zawng nizan lam hniak a ni ngat mai, he hniak hian khawilam nge a pan tih hi kan chian nghal ang. Kan khua a rawlrala lo bihthlatute hniak a ni ngat ang. Fimkhur tak zel khan aw tiin chawhma zet hnu chu an chhui zar zar a.




An lal fapa Mangherha chuan Khansiam, ngaih lam lam te pawh a ṭha lo zawmah mah mai ka ti. Ruang chhe hneh tak Pu Ṭiala ang nga kan rin luh khi a lo ni lo hlauh thei bawkin ka hria an tih chuan Mungkhansiam chuan chu chiah chu, tih nghut pah in hnu chu an chhui leh zar zar a.




Ni pawn khaw thlanglam panin tumah reng nghak tang nge tih zai pawh rel lo in a ral tial tial a. Runlui tui in khak fawn ri lrh pawp ṭhin pawh chu Leizo pasalṭhate chuan an hre thuaia. Mungkhansiam chuan hei le, he hnu hian Lusei ramvalh chin a pan ngat mai. Runlui thlen nan kawihnih bak a awm tawh lo va, fimkhur tak khan aw. In silai cheng kha kau sa in dah rawh u an ti a.



Runlui an han thleng thla. Ṭiaupho lian vak lo lo in chap pharh chu chuangkaiin lui tui so ri bulh bulh lam chu thlek in Mungkhansiam chuan Luipui lai taka tui a chin phak loh china Lungpui lian zet chunga Vaibel phak khu hlat hlat chu a va hmu thuai a.



Rang taka pan in an han hnaihzel chuan maktihna chuan an thinlungah bu khuarin an han in en hrek hrek a. Chutah le. Lungpui chunga thlamuan hmel taka ṭhu a bawp khawkherha Vaibel pak khu hlat hlat chu Mungkhansiam chuan sawlai thlenga hruaitu sawn a zem â hneh hle a nih dawn saw, hnaih salh ang u hmiang, biak tlak a ni dawn hauh lo a, huaisen takin aw an ti chher chhak a.




Chutia lui kam, lui tuiin a rawn chim phak chin an han thlen phei chuan Khansiama chuan Pu Ṭial an tih chuan Ṭiala chu hawikual vut vut in Khansiama an hmuh chuan nasa mangkhengin an nui kiah kiah mai chu a naute phei chuan an rap lek lek zawk hial a ni.




Khansiama chuan kan Ṭiala mai mai chuh, tih leh hui lauh lauh pah chuan an ko nawn leh a. Ṭiala lah chuan chhang ta nge tih zai pawh rel lo chuan vanlam hawi chuan a vaibel chu an pak khu leh hlat hlat a. Chutah leh Ṭiala piaha Lusei mau tlawn pali suih zawma a kut veilama tuiin a len loh nan Ṭiala lam pana rawn in chhek phei an hmu thuai a.




Khansiama chuan Lusei a ni ngat mai. Pu Ṭiala saw ṭanpui a tum a nih hmel a. Naute u mau sat u la, ramhruiin a pit lohnan nghet takin tlawn thum kha in suih zawm dawn nia. Muangchang hman kan ni lo e an tih chuan an phe nghal vat vat hlawm a.




Kulha chuan Ṭiala bul a thlen chuan ka pu, lo kal rawh le. Saw i tlangvalte pawn an lo nghak che asin. Lo haw tawh rawh le tiin chu pa upa lam mitmeng buai nak chu hrilh hranpa ngai lo chuan a awmdan tur engkim chu a hre thiam nghal thuai a.



Ṭiala chuan Lusei tlangval la naupang tak chu melh kur chung hian an nuih sak a. Kulha chuan a kiang an thlen chuan ka pu lo kal rawh le. He lui tui thuk tak hi kan him nan kan daikai vat a ngai a nia tiin a kuta an ban chuan Ṭiala pawh chuan lo ban ve maiin ṭawngzai reng a la rel lo. Khansiam chuan mau pathum a nauten an ṭawnzawm chu tuiah chuan rawn hawlh phei zelin Kulha chuan ka pu min chelh talt rawh aw tiin mau chungah chuan an hlang kaia.




Sairengliana te pawh chuan Kulha tih ang chuan rawn ti ve in fimkhur takin chu Runlui mau tlawn tluk sawm leh pakhat zeta sei chu in veng tawnin an rawn hleuh phei ve mek bawk a. Kulha chuan Khansiam mau hmawr chu man nghal chatin Khansiam leh a nau te chuan muangchang si hmanhmawh ru tak mai chuan an pawt phei ve zel a. ṭiau pho an thlen dawn chuan Khansiam leh a naute ho chuan lo chelh nghal vatin Kulha chu chau tih hriat zet hian ṭiau phoah chuan an bawk hle hle a.




Nakinah chuan Sairengliana te pawh chu lo thleng pheiin Lusei leh Teizang hnam paite pasalṭhate nen chuan in melh tawn hrek hrek in an han in ep ran a. Kulha chu muangchanga lo ṭhut chhuah pah hian Khansiama en vang vang pah chuan Pasalṭha, in lal khua leh tuiah hian zankhat lek riak a rem a ngem an ti a. Khansiama chuan rem loh na tur a awm lo ve. Chutih rual erawh chuan buaina siam zawnga in khawsak loh a ngai ngei ang an ti a.



Kulha chuan chung lamah chuan venthawn kan ngai hauh lo vang. Ti hian in khawpa hian ziaawm lam a pan ve hret hret mai ang. Zem at in a awm mek a. Biak tlak a la ni dawn hauh lo an tih chuan Leizo pasalṭhate chuan an hmaa tlangval la naupang tak, thuneihna sang tak nei lawi si chu chhuang rilru tak chung chuan an han melh leh hrek hrek ṭhin.




Ti chuan khaw lam an pan nghal vang vanga leng len ar a khuang al al hnu chuan khawchhung lutin lalin lam an han pan ta a. Khaw mipui te chuan zui dul dul in Pu Ṭiala pawh chu lalin lam an pan pui a. Lalin an han thlen chuan Khansiam chuan thil awmzia an sawi zar zar a. Lalpa chuan a ep chiaha ṭhu Kulha chu melh bing bik tak chung hian Lusei pasalṭha te u, ka khua leh tuiah hian in duh chen chen in cham thei ang. Chutih rual erawh chuan kawhmawhbawl zawnga in khawsak ka remti dawn hauh lo a ni an ti a.




Kulha chuan lalpa kan lawm e. Buaina hi kan duh lo va, keimahni aṭang chuan a chhuak lo vang an tih chuan lalpa chuan chemte kan pasalṭhate hian zanriah pawh an la kil dawn hauh lo mai. Han buatsaih ta che tiin an tir a. Leng haw ar a khuan al al hnu lawk chuan ṭanriah chu tlai takin an kilho a.




Kulha chuan lalpa i chungah kan lawm hle mai. Keini hi Phulzau khua Sailopuia khaw mi leh sa te kan ni a. Hei hi kan lal fapa Sairengliana a ni e an tih chuan lalpa chuan a ni tak maw. Pasalṭha pawh in kat nuk ta ve ang chu maw an ti a. Kulha chuan lalpa pasalṭha kut thliah tham kan awm lo ve, kan tlang Zawng lui kama ram chang khu kan perh tar chin hian huam lo mahse kan pi leh pu te lo bawh ram a nih tawhna chuan kan thinlung chhungah tur tu awmin hauh kan han pena hle a, Zawnglui kam ram changṭha avang khuan kan piah rala kan Luseipuite nek kan hlawh nasa hle mai a, nakin zelah pawh chhuahsan hun a la awm ngei ang an ri chhuak sap a.




Lalpa chuan a nih tak chu maw le aw, tuma ramvalh china awm lo na na na chu a hauh lamah pawh in hauh nat dawn chu maw le. Chung thu ah chuan keia lo sawi ve tur a awm hauh lo mai a. Mahni hnampuite lungmuang taka an awm hmu thei hauh lo lal te hi zawng an lal a kha a ni e. Ka pasalṭha Ginzalian leh Mangkela ka hnampui pasalṭhate lak ah ka chan tawh a, tunah hian ka pasalṭha pathum te erawh chan hi ka duh tawh lo a ni. Kan piah ral ka khua aṭanga ni thum kal ah sawn Tedim hnam Mangchuha lal huaisar leh hruanghrau na zet khua leh tui an awm a. Kan perh tar pawh zah pah lek lo in hmasial takin min rawn nek hrer hret zel a.



An pasalṭhate lah sawn min hnuai en in khua an rawn chuan lah hian kan nulate lak ah an hlei em em leh ta nghal a. Kan chheh vel khuaah na na na chuan an hming a thangin khuatin pasalṭha an khum lah tak a. Chuta karah an lal Mangchuha lah sawn a fapa tan ka fanu hi a pasalṭhate hma thehah hmangin a rawn hel fo mai a. Ka pasalṭhaten han khing dawn se, ka pasalṭhate pialral kawnga han thawnliamtu lal nih ngawt mai zawng, ka duh bau bawk si lo an ti a.



Kulha chuan lalpa, i hnenah thil pakhat chiah ka ngen duh che an ti a. Lalpa chuan sawi ta che ka theih chhun leh phak chinah Lusei an ni em maw an ni lo emaw ah ka tlanchhe ngai lo a nia an tih chuan Kulha chuan beiseina thar neiin lalpa in piah rala pasalṭhate ho in tana mi hnawksak ho chu pialralah thawnliam ta ila, keini Lusei nen hian lei leh van kawkin inremna saui kan tan thei a ngem? Tin lo hneh ta ila, i fanu hi kan lal fapa tan min pe thei a ngem an ti a.



Lalin chhung chu a reh tlawk tlawk mai a. Lalpa chuan tlangval, Lusei piang tawh zawng zawnga ka mi hriat lar ber pasalṭha ralhrat phanih an awm a, chungte chu Tuithum pasalṭha Hualzasela leh Luanghmun pasalṭha Khawkulha kha a ni. Tin kan piah ral Tedim pasalṭha,ralhrat Lunthanga , Phawkherha, Thangtinlian em tuk dawl tur chuan i la nau em a ni, beiseina beidawnthlak mai mai zu nia an ti a.



Kulha chuan mipa te chu rei tak dam turin khuanu hian min duang lo va, chutih rual erawh chuan kan hmaa ding sukiang turin kan hriam kan lek ṭhin. Lalpa ka,duhthusam chuan i ril a rem zan lo em ni an ti a. Lalpa chuan i theih phawt a hnu an lu pawh,an rawn rawlh leh thuai ang an ti a.



DUH TAWK PHAWT ANG.

THLA BIAL ZAN. BUNG 10- NA.

.

THLA BIAL ZAN


BUNG 10-NA



Taikulha chuan hawh teh kan pem pasalṭha U Duna te in lam i zu chuangkai ang hmiang tih leh kal nghal an rual vut a, Dengria chuan Kulha, awm leh mawi te hi hriat a ṭha ngai e. Ni pawn khawthlanglam a la pan em hlei nem. Chuti vut vut tur a ni ngai lo. Mi mitmei ven te hi a ṭha ngai. Chu lo reng rengah pawh mi rilru sukthlek dawn la, Veli pawn a la beisei ngam hauh lo vang che. A tana mawi pawh va ni suh tih leh a bana kawih her an rual a.




Kulha chuan nang nge nge thulai lak i thiam e, ka ṭhian, chhunglam turtu hian min tur na deuh zawng a nih hi. Khawnge Upa Richema inlam i pan ang hmiang. Rothangi tap kil i han phulpui teh ang khai, tih leh an Upa Richema in lam pan chu an han rual a.




Rothangi chuan aw hawi kan khualthang pasalṭha te lah ni reng cheu chuan, awmni khama khawtual in fang ringawt pawh hi hahdamna sawng sawng tham zu nia. Denga, i ṭhiana hi tu emaw chuan a chanchin a sawi zing ru riau asin, chutih rual erawh chuan pemthar khualkai nula hmelṭha rilru sukthlek hian tu lam nge a hawi ang tih hi a ni tu emmaw buaina tiin an thawi zauh a.



Dengria chuan kan Taikulha hi zawng, tluk loh rim lah a nam narawh e. Rothang, kan hriata mawi lo mah ni se leihmawr ti vir tawk lehin i ṭawngka i chhak chhuak a, han sawizo law law la maw le, chuti fakaua kan Kulh eka thla lo hual tu chu hriat te pawh a chakawm alawm maw le an ti a.



Rothangi chuan Denga, tun ka ṭawng lo haw lo se. In pahnih bak hian khawimah kang kai lo se, kan lal fanu hmelṭhai hian Kulha hi a sawi leh zauh ṭhin. Kulha lah hian a hawi duh der si lo, ṭhian Zampuii khi zawng, zaidam leh nunnem leh ṭawng tam lo a nihna khian lal thisenkai pawh ni se a in kiltawih tir fo zawng a nih khi maw an ti a.



Kulha chuan,Rothang, a ni zawng keini han chhai phak rual a ni lo ve. Kan kar a hla lam lam e. Mite reu reu hian an lo hre hlauh ang nge. Zampuii khi zawng kan cho zawh rual a ni lo. A hmel hmai lah a ṭhat thu ah zawng tu han tluk phak ni lo khian, a lam pawh lo hawi ta ila, kan zahna khua a sei ting dawn zu nia. Sawi chhuah chi va ni suh. Ti ti dang i vawrh ang u hmiang an ti a.




Chutia tui taka an ti ti lai chuan lal fanu Saizampuii chuan Thang ṭhian i awm law maw, tiin an kawtzawl aṭang chuan a rawn au lauh lauh a. Rothangi chuan awm tuk e khai lo kal rawh khai, an tih chuan Zampuii chuan an kaiṭen rah rik an rual a. Chutia a ṭhiannute ina Kulha te ṭhiandun an hmu thut chu a awmdan danglamin a lai chhe hle nghe nghe a.




Denga chuan kan lal fanu hmelṭha chu dingkawisawi reng lo khan ṭhuthmun han remla ti nia an tih chuan Zampuii chuan lei lam bih ngar chungin a ṭhiani kiangah ṭhuthmun chu an rem ve a. Rothangi chuan lal ṭhian, naktuk lam te chu tuah tur thing kan phur ve dawn lawm ni an tih chuan Zampuii chuan ni e, chumi vanga lo kal ka nia. Hei kan pasalṭhate lah nireng chuan, kan khaw boruak rit ru tak hi keizawng a i pik thlak ka ti mang teh e an ti a.




Kulha chuan lal fanu, hmahun hriat lawk lohna hian min umzui reng a, buaina hi zawng kan la hmachhawn dawn chauh a nih hi. I pa rorel thiam tak kan nei a, he kan buaina hian tawp ni a la nei ve chek ang chu an ti sap a.



Lal fanu chuan Kulha lal fanu chu ka ni meuh mai, Zampui tiin min ko thei mai lo em ni an tih chuan, Kulha chuan a nih leh Zam hmelṭha an ti kher a, Zampuii chuan i khawlo hle mai ka ti, tih pah in an sik nawk nawk a. Kulha chuan min sik hlum i tum em ni? An tih chuan Thang ṭhian, Kulha han nula mi zia hi a, ti daih ila, naktuk lam te eng nge in tih dawn le? Tiin an zawt a.



Kulha chuan Nghalbual mual lam hrut a  khaw hawi thawven pahin mualserh lam chhim lam hawia hrut kan lo rilruk deuh a, hetia leido han neih takah chuan khawilam aṭangin nge a ruk a rala rawn che chhuah hi an awm ang? Kan khua hi ral dankawn awm ve bawk mahse, a luhkhan a tam em em a, heng zawng zawngah hian fimkhur a ngai a ni.




Hmar lamah Lengsir leh Vanzawl in min ep a, chhak lamah ni se Luanghmun Fanai Pawi in min huala, Run lui kam lmah lah Taizeng lamin min hual bawk nen, i pa khua leh tuia tlangvalte hian kan duh ber chu hmeichhe awmnem, tar chak lo leh naupang chena in himna hi a ni a, lal pawh sa kan barh thei lo zawng a nih hi an ti a.



Zampuii chuan Kulha ka pa tana in in peknaah lawmthu ka sawi ni se, i sawi ang khan eng hunah pawh ral lo lut tu thei reng an ni, huaisen taka ral hmachhawn turin khuanu hian hual him zel cheu sela, dam hauh ang che u. In ṭhiandun hian ka pa lakah ṭawngka ka lo chhak chhuak ang nge hei actlai lam lam tawh e. Thang ṭhian ka nu in rei minti lutuk hlauh ang nge ka let san ang che. Kan mi beisei te lah an hman hmel loh takah chuan U Roliana kan ṭahawh leh mai a ni ang chu, zanriah kil tui u le tiin an in lam an pan ding nghal a.




Lal fapa Sairengliana chuan Zampui i va thang rei thei ve aw an ti a, Zampuii chuan Kulha te ti ti vawrh a ngaihnawm phiana kan khawtlai deuh a ni e an tih chuan a pa chuan chemte, ka pasalṭhate chuan eng ti ti nge an vawrh a an ti ha a.



Zampuii chuan, ka pa, Kulha te ṭhiandun hian ti em em hian i lalna khua leh tuia chengte hi an lo hmangaih a ni tih hi ka hrechhuak chiah a ni. Naktuk lam pawn Nghalbual mual lam hrut in Runlui lam an hrut tur thu te pawh an chhak chhuak asin. Tuah thing lakpuiah kan han sawm dawn dek dek a, minhnial fithla ṭhak mai.



Kulha chuan ti hian a tia, englai pawha ral a ruka lo lut thei reng an ni a, fimkhur taka engkim hi kan bih ngun a ngai a ni. Runlui kam ah ni se, Taizeng ho ral an lo lian thei a, chhim lamah ni se, Lengsir, Vanzawlin min ep bawk nen, chhak lamah kan leido kan tana chhiatna duhtu Luanghmun khua an awm bawk, ram lama chetla tur pawh hian hun ka nei lo zawng a nih hi, kan lal lah sa pawh kan barh thei lo zawng a nih hi tiin a sawi a.



Tin ka pa, an ni ṭhiandun hi farhang i awl thei mai lo em ni? Ti khawpa i tana mi ṭangkai leh mi inpe i khua leh tuia chengte hian an phu ve asin, tin ka u, sawikai lo va humbi i chhiar theihnan Kulha te hnung hi zui tam la ka ti, chutih rual erawh chuan chan che hi ka duh hauh lo a nia an ti a.


Lalpa chuan a fanu chu em vung vung pah hian, chemte, i lo puitling ta hle mai ka ti. I thu vuak vel dan pawn ka thinlung chhungril a fan e. Fanu chhuanawm tak ka nei che hi ka inchhuang hle mai. An ni ṭhiandun zet saw zawng an danglam bik a ni. Fathang pawh ka awl ang nga, ram hualah ka siam bawk ang an ti a.




Lal fapa Saitengliana chuan a farnu bianga piai hlak pah chuan, Zampui, i lo puitling hle mai, i duhthusam chu a thleng mawlh ang khawnge Kulha te inlamah kan zu chuangkai ang nge tih leh chhuah an rual nghal a. Kulha te in a thlen chuan Khawkulha chuan e he heu lo kal rawh khai, kan lal fapa meuh i lo lan tak ni. Pawipangte a awm em lo maw an ti ha a.



Lal fapa chuan Kulha hi hmuh kan duh deuh maw le pa Khawkulh, naktuk lam ram chuan turin ro an rel thu ka lo hriaa an kianga han tel ve kan duh deuh maw le, min lo hmawr hmuh mai a ni ang chu, khawnge a mah ber a awm si lo ka letsan leh mai ang che u tih leh kal an rual a.



Zan a ni a, khua a thiang a, thla bial chu chhum kal ruai ruai chuan hliah thim leh zauh ṭhin in tlangval hlim thawm han nui ri chhuak leh hak ṭhinte chuan Phulzau khua chu a ti reh lo hle mai le. Pemthar pasalṭhate inah pawh chuan tlangval tling leh hmur tawhin Kulha te ṭhiandun pawh an ṭhu ve kar mai a.



Veli chuan a khat tawkin Kulha chu an zai leh ralh ṭhin, ti ti hrang hrang vawrhin an naktuk hun hman tur lam te sawiin an phul hlut a, Roliana chuan kan thudang alaiin kan khua hiam buaina namen loh kan tawk ngei dawn in a lang. Kan lal hian ral lo luta kan himna tur hi tlang chhipah khian bawkte khawh hnatlangte hi ko ta se, Lengsir, Vanzawl leh Luanghmun khua te lakah hian kan fimkhur zual a ngaiin ka hria, chutih rual erawh chuan Kulha te thachhangdawltur tlangvalte hi kan in tuaihriam nawn leh a ngai ngei bawk ang.



Kan Val upa reng reng pawh hi, kei zawng ka thinlungin a pai hi ka sawichhuak lo theih lo, min lo hrethiam teh un, a hmelah hian danglamna leh han ṭit na pawh hi hmuh tur ka hre hauh lo mai. Tianga kan khuain buaina kan han tawh tak pawh hian a ze ngai hlir a la chhuah zu nia, a ruka kan khua pemsan daih te hi a ni ka rin rum rum ni an ti a.



Midangho chu an ngawi ṭhap a. Chhunkeua chuan Rolian, i sawi chu nguntaka ngaihtuah chuan dikna lai chen a awm khawp mai, chutih rual erawh chuan kan val upa hi zem tlat tu an awm mial mahna le, ti khawpa lungmuanga khawlai a la tei theih na chhan tiin Roliana chu an siai zauh a.



Kulha chuan lal thuchhuak ngaichang tlat i la, kan nula te pawh hian thing tuah tur,an phurh pawhin tlangvalho hian ralthuam famkim nen kan ho zel a ngai ang. Naktuk hian Run lui kam nihnih chamin kan zu hrut dawn a, kan lal fapa pawh kan kiangah hun a hmang ve dawn a, a kal lo zawngin kan khaw rilru sukthlek hi uluk takin in lo zirchiang dawn nia.  Dai vel hrut ngun u la, tumai pawh mahni ko a tla reng reng in phutna awm hauh lo in kan phe dawn nia.



Khaw chhunga tlangvalte lo ho turin kan pem pasalṭha U Duna hian lo ho se. Ka pa in tumtluk mual lamah ho lo nei bawk se lal thu ka hnial kalh lam ni lo se, lal thuchhuak nghaka kan nghar mut lai hian kan chhiat ṭhakna duhtu hian min lo hual ru reng thei a, chu avang tak chuan mahni remhriatna hmang ṭangkaiin mahni khua leh tui tan ke kan pen hi a ngai a ni.



Ram lama thangchhuah ai chuan mahni khaw tana ral beia famkhaw lawi hi a ropui zawk. Rolian, nangin tlangval panga ho in thingse mual lo tuam chhuak ula, nula thing phur te chhawm pah fawmin an tih chuan Roliana chuan e heu, chu Runlui kam hrut tur chuan min rin lut ve lo tihna a ni maw, nang ni lo la chuan i thu hi ka hnial ngei ang tiin Veli te inlengte chuan an pasalṭha tuaitir te a mi dip na zet leh mitmeng fiah fel fai fak chu an dah chungnun zia chu Veli te chhungkua chuan an hriat belh leh zel a.




Zingkhua a lo var, hma taka tukṭhuan bar in , Kulha, Denga, lal fapa, Chhunkeua leh hmeithai fapa ngawhngawl zet mai, ṭawng tlem tak,Saichhinga te chuan Runlui kam ngawdur khup chu lut turin kalzai an rel a. Hemi ni vek hian Runlui kam Teizang Paite pasalṭha Mungkhansiam leh an lal fapa Mangherha chuan tlangval sawm lai ho in an khawpa Sangha vua zanhnih lai an zawn tawh chuan hniak hnutchhiah in Runlui lam an rawn pan ve mek bawk a.



Duh tawk phawt ang. 

THLA BIAL ZAN. BUNG 9- NA.

.

THLA BIAL ZAN


BUNG 9-NA


Luanghmun lalin boruak rit ru tak karah chuan Luanghmun pasalṭha Mausela chuan a ep chiah ṭhu, Khawkulha chu melh ding ngar chung hian U Kulha tlemte chauhin i danglam mai ka ti, engti tiha kan khua lo chuangkai nge in nih tak le tiin a thinlung chhunga rilru pai chu phawrh chhuak duh hauh si lo chuan hre lawksa vek mah se an chhimbudawi a



Khawkulha chuan Sela, i pianṭo reng a ṭha e. In lal pawh hawisang thei khawpa pasalṭha chhuanawm nei na na chu hei a hnung min chhawn lo chauh zu nia. Lengsir lalpa thu kenga in khua lo dai lut te nena remna saui in tanna thukhawchang bengdawha ngaithla turin hei a ṭulna in min ur thlu ngang a ni ang chu in khua kan rawn dai lut a ni an ti chhuak chhak a.




Mausela chuan lal sutpui ding awn diaia inkuangkuah thana ding tlangval la naupang tak leh pianṭo dik zet chu melh leh kawkin vala, i hmel hi ka mikhual lo tawp mai ka ti, chutih rual erawh chuan kan lalpa hian Lengsir khua nena remna saui a tanpui thu khaw changah chuan sawi tur ka nei hauh lo va, Phulzau nena in ramvalh chin in a huam phak loh Zawnglui kam ram changṭha chung changa in buaina hian Lusei khua a fan chhuak rang hle mai a.






Ṭanpuina dila kan lal awp khua lo dailutte hi kan lal hian a enliam dawn hauh lo tih hi in lo hriat atan ka sawi lang hram ni se an tih chuan lalpa chuan Zawnglui fin thlaa Runlui thlenga ram awl khu engtiang chiaha awhawm nge a nih zawng kan va hriat phak va ni suh. Chutih rual erawh chuan ṭanpuidila ka khua leh tui lo chuangkaite hi hnunglam chhawn turin min duh vanga nangni lo lawi lutte hian thubul han sawi ta mai ula an ti a.



Khawkulha chuan khu Zawnglui kam ramchang ṭha zet khu tu khua leh tui kutah mah a awm kan phal dawn lo va, a awm ngai hek lo vang. Duham chin nei lek lo va, mi nek duhna thinlung neilian khua ho hian kan khua meivapa a chan pawh an duh hial ang. Lengsir lal pamham leh duham zet vanga in khua lo dai lut theiloa min siamtu khua hian ka ralthuam an hmachhawn ngei bawk ang.



Mipa fa hian damrei kan thlahel lo ve. Lalpa, Lengsir khaw buainaah hian i pasalṭhate meizanghlaptuah i rin lut dawn tih na em ni? Chu chiah chu ka hre duh an ti a. Lalpa chuan ṭanpuingaia min ngentute thinlung chu a ni lo zawnga sawi danglam ka tum lo va, an tan theihtawp ka chhuah ngei ang an ti chhuak chhak a.



Khawkulha chuan a chuti zawnga i rilru sukthlek i kuaiher dawn a nih chuan in tan leido kan ni dawn tihna a ni mai a, i tlangvalte lrh i pasalṭhaten pialral kawng an zawh phahna tura hmalam pantir i nihna hian inchhirin tlailuat a nei hauh lo vang. Mahni pawha ral bei ngam lo khawpa dawizep khua te hian an tum ram lamah chuan ke rawn pen rawh se, lalpa, ti hian i khua hi kan chhuahsan nghal mai ang. Dam lo hauh la, i tlangvalte khan min hel dan kawng lo dap rawh se. Chuti lo chu Khawkulha hian chawl hauh lo vin a hriam a lek chhuak dawn si a an ti chang fak a.




Lalpa chuan uai, chuti zawnga ṭawngka i len fo mai le. Thei berah in ngai hauh suh. Ka dinhmunah hian ding ve ni ta la, Lengsir khuate hi i ṭanpui mai lo"ng maw an ti chhuak leh a. Khawkulha chuan i tan lawmman ṭhatawk tak an tawktarh che tihna a ni mai lo maw? I tana ṭangkaina nei miah lo leh buaina pawh i khua leh tui tana siam ngai hauh lo vah i pasalṭhate hmatheh ah hmangin ring i rawlh tir dawn a, lal hmasial tak i nihna hi bansan a hun tawh asin an ti piap piap a.



Lalpa chu ding nghal zat in Khawkulh, ka chawm ka hrailen ni ṭhin khan zahpah lek lovin ka lalin chhungah ti khan min ankhum ngam a maw, ka tlangvalte thinso i hmachhawn hma ngei hian ka khua hi chhuahsan rang rawh, chuti lo chu pialral kawng i zawh ngei ang an ti a.



Mausela chuan U Kulh, kha leh chen min lo enkawl chhoh naah ka zah che. Chutih rual erawh chuan engkim hi a danglam tawh, nang zawng ral han hmachhawn tur chuan thlasik i pal hnem lua tawh e, tap lam mawitu atan chauh i tlak tawh kha an tih chuan Khawkulha mitmeng vamham, a thinlung chhunga thinrimna pai insum tak chung chuan,Mausel, tap lam mawitura min duh chhan hi i hmaa ka din i hlauh vang a nih chuan a hel zawngin ṭawngka chhak chhuak lo la, pawnfen feng tlak pasalṭha i ni an ti a.



Chutah zet zawng, engkim a danglam ta, chuti fakaua hmuhsitna ṭawngka la dawng ngai lo tu Luanghmun pasalṭha Mausela chu ter at chunga ding chhuakin Khawkulha lam an pan chiah chu rang taka Taikulha dawk chhuak zawkin a pa hmaah tak dingin mit khap lek lo vin an in melh dun ran a. Zamna in a man tel loh, chungnun zawk nih tuma hnai taka in dinchilh pasalṭhate pahnih dip chu a na hle ang le.




Mausela chuan tlangval kiang mai teh ka chhawn hian a hem ang che tia nawr sawn an tum chu thingzung nghet taka in kaih kual ang mai hian a lo rinawm in chu tlangval chu a che laih duh chauh a. Mausela chuan kiang mai teh tia a ban dinhlama nawr kian an tum chu Taikulha chuan rang mangkhenga Mausela ban lak rualin lalin tap lama vut an chhek khawl ah chuan a lu chanve phum hmak khawpin a banah la lawkin an theh phei tehreng mai chu Taikulha chuan rang taka a lo thawh chhuah leh hmaa va nagchin leh nghal zatin Mausela hnungzanga a kephah hlai taka rah chu rualin nang ang hmachhawn tur hi chuan ka tha hi ka ui viau asin.




Lalpa Khawkulha fapa Taikulha hian a taksa za a reh hma hauha min hmachhawn ngam i mi rin tawk nunna hi ka kutah a awm tih lo hria ang che. Tih leh Mausela ṭham thawh pah chuan a khabeah tak mai chuan an kuttum chuan an lawk leh bur mai chu. Ka pa ka bengri hriatah han sel leh teh, tih leh chhir an rual leh zat zawng, Mausela chu nikhaw hre loin lalin chhuatah chuan a mu hlawm ta reng mai a.



Taikulha chuan lalpa lam pan pah chuan Ria, i chengrang khan lal hi chu hmachhawn suh se, ti hian an thinlungah min huatna nasa tak kan tuh sak tawh, hnunglam aṭanga min lo bei duh thinlungpu in awm takin i fanu hian kawtchhuah thleng min thlah ang, Phulzau tlangvalte hi i pasalṭhate laka tlawma hnungtawlh chi kan ni lo tih lo hria ang che.



Lengsir khua te chu lo ṭanpui mawlh teh, i tlangvalte kutah kan khaw tlangvalten pialral an pan a nih zawngin in khua hi meivapah ka chantir ngei ang. Lo kal rawh le lal thisen kai kut kan thlak ngai lo i him ngei ang tih leh lal fanu bana chelh rualin lalin an chhuahsan a. Lal fanu chuan a pa chu melh ṭawk ṭawk in a thinlunga hlauhna chuan zual lam pan zelin a chelhtu tha pek lah a na in han tal pit ziazang chi lah a ni si lo.




Lal leihka aṭang chuan lalpa chuan a fanu thlaphang hmel chu hrehawmti tak chung hian a thlir dauh dauh a. A tlangvalte ho chuan Kulha te chu ralthuam nen fimkhur taka zui in Kulha te pawh chuan lo hnai suh u in lal fanu hi engtin mah kan tina lo vang, kan thu inawih loh chuan in lal fanu hi kan khua thleng kan hruai anga sal ah ka hawn ang an tih takah chuan chu thupe awka chu hnial luih chi a ni lo tih hria in thuawih takin an ralthuamte chu lei lamah an dahthla riai riai hlawm a.




Kawtchhuah an thlen chuan Kulha chuan lal fanu min ngaidam ang che. Kan himna tur kawng kan dap lo thei si lo va, ti khan let leh tawh la, i pa khan a tlangvalte kan khaw lam hawiin ralthuam a lek tir a nih vaih chuan nang ngei pawh hian i tuar tel tawh ang. Kal rawh le an tih chuan lal fanu chuan kan pasalṭha silai kha min pe let dawn lo em ni an tih chuan Kulha chuan nuih sak pah hian a mah ngei khan rawn tlan rawh se kal tawh rawh le an ti a.




Lal fanu chuan mi nunrawng leh pawisak nei lo tak i ni. Tih leh hawi let map lo va khawlam pan an rual a. Roliana chuan lal fanu hmelṭha chu a deh a khirh zek ta ve ang, ti kha chuan an rilru sukthlek pawh a dang mahna le, tiin a kianga ding Kulha chu ngaisang tih hriat tak mai hian an melh a.




Khawkulha chuan ti ru le naute u, a rang lamin hma i sawn teh ang u khai, min umzui duhtu a tam zawk an nih hmel e tiin kal zai an rel ta a.




Luanghmun lalin chhung ve thung chu a reh tlawk tlawk a, Mausela pawh chuan ngai rawn awh leh tawh in ka chengrang a chawi haw a maw, pialral thlengin ka zawng zel ang. Tiin a khabe ruh chu an tuai vut vut a. Lalpa chuan kha nau kha zawng a danglam ngei ang, a lakah i fimkhur hle a ngai ang. A che reng reng kha a rang lulai em mai, Sela, i beih mi a nih loh kha,chutih rual erawh chuan ti khawpa ka lalin chhung ngeia ti thangtlawmtu che chu kan thlahthlam hauh lo vang.




Thla bial zan, thla dinglama Arsi a lan hun kan nghak ang nga, Lengsirah lamkal in tirin Phulzau khua saw ding leh ngai tawh lo turin kan suasam ang. Hei hi kan bulṭanna chauh a la ni e. Tiin a Vaibel chu thinrim tak mai hian a biang khuar kak kak chung chuan an hip tawn tawn a.




Khawkulha te chuan an khaw kawtchhuah an thlen chuan lalin lam an panding nghal zat a. Lalin an han thlen chuan lal chuan thu kal lam haw lam an lo zawt thuaia, hahzu te zukin lal inah chuan an ṭhu bial ṭhaih hlawm a. Lalpa chuan ka pasalṭha chhuanawmte u in thu leh hla te ngaithla turin ka in peih e tih leh Taikulha kut veilamin Chengrang pakhat a hum chu melh sak pah hian thil a nih dan tur chu a chhut thiam thuai a.



Khawkulha chuan lalpa an pasalṭha chhuanvawr pakhat chuan ka naute thin a khei deuh a ni ang chu a nunkawnga a hriatreng turin sernung kan han tuhsak hlak kha, chuti zawng chuan kan buaina inṭan tur in mung ṭan lam hi kan sep rawtui a ngai tawh ngei ang. Vanglainun pawh min chhuikir tir uaih uaih mai ka ti.




Luanghmun pasalṭha Mausela chuan lal banglaia a thiah kha lo hawl chhuak tawh mai se, lalpa, chutih rual erawh chuan fimkhurna kan pai tam lehzual a ngai ngei ang. Lengsir lalpa nen remna saui tanin tunah hian an in buatsaih nasa hle tawh ang. Ralvenbuk lam pawh kan thuam ṭhat lehzual a ngai an tih chuan lalpa chuan buk nghut pah hian, khawnge ka pasalṭhate sah ensa ring chungin vanglainun dawnkir chungin khawnge ka chengrang hi vawikhat na na na chu kan chawi leh teh ang tiin an nui chhuak vur vur a.



DUH TAWK ANG

THLA BIAL ZAN. BUNG 8- NA.

THLA BIAL ZAN

BUNG 8- NA.



Phulzau lalin chhunga lalpa inhrosa thawm chu na hem hem tak a ni. A lalin chhung tapkil a ding zum zan, a hmela phurna thuk tak lo lang chhuak  Taikulha pa Khawkulha chuan lal thu pawh ngaichanga zah hman lek lo  hian lalpa, Luanghmun ramvalh chin in ka lung min len e. Lengsir valrualte hi ka hmakhalh hman lo a ni mahna le, chutih rual erawh chuan engkim an thu leh hla sawi danglam thei khawpa ka ṭawngka chhuak hi anthinlunga tuh ka duh an ti chang fak a.




Lalpa chuan Khawkulha chu melhvding ngar chung hian Taikulha pa i thu thu ni se, ka fathang awl zinga mi hian ka ke pen ngaichang chungin hma hruai rawh se. Khawnge Taikulha hian ka nopui dawm a phu e. Zathanga chhip vun hian ka lalin mawi se, rap sangah hian khawnge pasalṭha luvun hi kan ur teh ang tiin  Zathanga lu vun chu an hem nghal a.




Lengsir lal fapa Zahmuaka leh a pasalṭhate chuan Luanghmun khawdai ramvalh chin an dai lut a.




Phulzau lalpa chuan varṭianah Taikulha pa lo inbuatsaih la, Dengria leh Chhunkeua Roliana leh Taikulha hian i hnu zui rawh se. A pawng a puia basa ngam chi an ni dawn hauh lo va, an la thu kamchhuak ngaichang ranin beng in han dawh dawn nia tiin an fah mawlh mawlh a.




Lalpa bawk chuan kan thudang a laiin Pu Thawma te in tur hi ka tlangvalte hian naktuk ah lo sak sak mai se. Khawchhung luahlum tur in kan khawdai lo vel bawk se. Englai pawha ral lo lut thei an nih avangin fimkhur tluk a awm lo ve, ti hian rorel ti tawp i la, thu leh a aqm hma loh zawng zanin kan thurel hi kan bawhzui mai dawn nia an tih chuan mahni  seh seh mualah an liam nghal phak a.




Zingkhua a lo var. Khaweng lawmin hramthiam chitinreng ten an aw an chhuah. Ni chhip a rawn lawr, Phulzau khua chu a rawn chhun eng sen leh phut tawh a. Kawtchhuah lama Luanghmun khaw pan tur  te chuan an ralthuam famkim nen Khawkulha an lo nghak. Khawkulha te pafa an rawn thlen chuan kalzai relin hmalam an pan tlang a.



Khaw kar kawnga zan ruk ngawt an hman hnu chuan Luanghmun khaw kawtchhuah  chu ancthleng ta reng mai. Khawkulha chuan in duh loh leh in nek chhuah chuan a pianna ram leilung a rawn dai lut e. Kha aw lo in ring rawh u. Ka kawlhnam hmachhawn ngam chuan thihna a pumpelh hauh lo vang an ti sap a.



Khawkulha chuan hei le, kawtchhuah kan chuangkai ta reng mai, ka vawk lal lenna khua ngei kumtam ka chuankai lohna a ni ta. Khawnge kan lal hmel pawn hnutiang a chhawn ve ngei tawh ang le, kalzai i rel ang u hmiang, Lengsir mi dazat ho pawn ngaihngam takin mawng an lo la hung mahna le tiin lalin lam pan an han rual a.



Khawchhung an han chuangkai, chutia an khaw pasalṭha hlui leh mi ngainat rawn in an khaw leilung a rawn rap an han hmuh chuan putar hnanghlai ho chuan an thil tih chawl meuhin an lo thlir ṭhap hlawm a. Putar pakhat chuan khual duhawm lem loh tak kara kan khaw pasalṭha tlangtluana thang hat kan beisei phak loh kan han hmuh hian kan khaw chin tur thinlungah a rin luh theih awm e an ti sap a.




Chutah le, lalin chhunga luh an han dil chuan Luanghmun lalpa chuan chu aw chu ka hriat ṭhan ni tlata ka bengin an dawh fuh chu le, khawnge chuti fakaua ka lalin mawi chak te chu rawn luh tir ta pauh che tiin tlangaupa chu an tir nghal zat a.




Tlangaupa chu lal kawngkabiang an ke dinglamin an rap chiah chu a ding chawih a. Lalpa chuan lo melh ru kar chung hian Zahluta pa engtizia ngai nge? Hmuh thiang lo hmu i va ang ve an tih chuan Zahluta pa chuan lalpa a thutiam hlenin i lalin mawi turin a ralthuam famkim nen i khaw leilung a rawn rap leh e an ti sap a.




Lalpa chuan, e he heu, chuti zawng chuan maw thu kan lak dawn a, hei ka pasalṭhate kaihza veng turin ka tlangvalte pawn ralthuam an lek thei e. Chuti fakaua i kallai ti tawptu chu tu tak ni ang maw a hmel hmai rawn lantir ta mai la an tih chuan Zahluta pa chuan a haw hawi, Khawkulh lo hnai teh khai tiin a ban an phar du du a. Khawkulha chuan Manghlut, mahni ṭawngka chhuak umzui ngam lo khawpa dawihzep ka ni nem le? Khawnge Lengsir lam thuchhuak awn in lal chu kan hmu ve reng reng ang nge tih leh lal leihka rah rik an rual a.





Lalpa chuan a,aq ngaihnat leh a aw hriat ṭhan em em in a lalin chhung a rawn dai luh meuh chuan a thinlung chhung a dwn dan pawh dang a tiin a fanu lam chu an hawi zauh a. Khawkulha chuan lal kianga a mah lo melh kartu lal fanu hmelṭha zet chu melh pah hian  ka chemtei a ni ngat mai, tumah hian ka kawng lo dal lo se, ka mal chungah ngei hian ka chemtei hi han ṭhu leh teh se tiin lal fanu lam chu pan an rual nghal a.


Lal fanu lah chuan chutia pa phanchang lam pasalṭha ralthuam famkim nena inbel an hmuh chuan phu awk in hlauhna chuan a taksa leh thisenzam chu a man nghal zat a.




Lalpa leh a nupui chuan mit tla lek lek a lo melh in Khawkulha mitmeng zawldawhna in a kiansan mek leh a,awmdanphung thlak danglam tum taka an fanu duatlai pan mektu chu an melh hrek hrek a. Lal fanu kiang an thlen Khawkulha chuan ka chemte, thlasik i lo va hmachhawn hnem tawh ngai ve le. Khuanun a duan mawi tak nauban par vul reng ang i iang e, lo hnai teh, ka malchung chuha lungawi tak hmel min hmuh ṭhintu hian ti nge min  mihrang en tak mai le?



I pa Khawkulha kha ka ni e, lo hnai teh khawnge ka malchungah hian i mawng kha han hung teh le, khatia zawng khawifin tum ang hrima i ṭit dai mai le tiin a kut hrawlpui chuan an hui lauh lauh a.



Lalpa chuan engkim hi a danglam tawh nachungin nang zawng i danglam hlek lo ve. Ka khawdaingul Pasalṭha Khawkulha i ngaih em em ṭhin kha a ni e chemte, a kiangah khan i mawng hung la an tih chuan lal fanu chuan a panlai nun dawnkirin  thil an hrechhuak zawk a, chutah khumpui lam panin an pil vang vanga chutah khumpui lam aṭanga rawn let leh in Khawkulhan a ram kala a pingpih hawn chu rawn hum chhuakin Khawkulha chu kuah chawt in ti nge min awmbo san tiin a mittui a rawn sur ta mai.



Khawkulha chuan ka chemte engkim a danglam tawh e. Tunah chuan i pa nen hian hmelma ena kan in en a ṭul tawh si, Lengsir khaw pasalṭhate kir lehna a rei tawh em an tih chuan Luanghmun lal fanu hmelṭha chuan khuantevikah an kir leh a, ka pa te nen engkim an sawifel tawh an tih chuan Khawkulha mitmeng chu thinrimna leh thisen chhuak chaknain rawn thlak thlengin lalpa lam chu an melh thip hrak a.




Khawkulha chuan lalpa, i pasalṭhate chuan mido zawngin ralthuam an lek dawn a maw? Ka lo let leh ang tih i hnena ka saqi lai khan chhimbal zamin khawthlanglam a mawia, zan thlaengin i lalna khua a en khan thla dinglamah arsi a eng asin. I pasalṭhate chu ka lo nghak ang tiin kiang turin lal fanu chu a chelhna a ta an thlah a




Lalpa chuan hnuailam melh ralh pah hian inrun hi a ṭha lo asin, nawm a maka mawng kan hun a hnu ti nge a tai zawnga ṭawngka in chhak chhuah mai le? Ti nge Lengsir khuaah mi lu in khai? An ti chang faka, Khawkulha chuan duhthlanna neiin chhunglam turtu a nat em vanga dan theih loh hringmi nihna chuan ngai a awh a, a dinchan nan a hmachhawn a ngai a ni. Chu chu hringnun kalsiam thlak danglam theilotu chhinchhiahna sarzam ngei a ni.




Chutih rual erawh chuan kan thu pawh hmu lo vin i pasalṭha ten aw,an lo pawh a maw? Phulzau khua leh tuia cheng tlangval ralkai thei chin te hian hmalam kan pan zel dawn a kan hmaa tihtur awm a piang hlen turin kan kut hian ralthuam famkim a tawk ang. Lalpa en teh ka fapa hian mi lu a khai tawh asin tih leh Taikulha lam hawi chu an rual a.




Lalpa chuan,aw haw haw a ni maw? Pa siar pa siar, chutih rual erawh chuan ka pasalṭhate em han khingph tur chuan in tawnhriat a la tlem mah mah lo maw an tih chuan Taikulha chuan fiah turin hei chen kan lo pen chhuak tawh e lalpa, tih leh a kawlhnam a hnungpuak chu an beng thak thak a.



Lalpa chuan a hmaa tlangval hmelṭha leh pa tak, taksa inphut mawi tak chu thlek vang vangin a theihzia pholanna lo awmtur chu a pasalṭhate chhuang tak chung chuan an nuih sak a.



Lalpa chuan uai, chuti zawnga a meizang hlaptu ang hrima puh tur awmzawng zawng min han burbun tak mai le, ka pasalṭhate pawh an lo hnai hle tawh ang, zawldawh tak khan lo awm ula in hmel hmai te pawh a la danglam lo ve, tiin nopui chu an dawm san leh a.




Lalin kaiṭen chu rawn ri ṭhem ṭhem in lalpa khual duhawm kan thleng turah beisei ila tih leh Mausela lalin rawn dai lut chu mitkhap lek lo vin an lo thlir ṭhap a.



Duhtawk phawt ang. 

THLA BIAL ZAN. BUNG 7- NA.

.

THLA BIAL ZAN


BUNG 7- NA.



Pasalṭha Zaluta chuan hei le, a remlaiah hian riahbuk kan sual mai a ngai dawn a, kan chhawm haw te pafa rrawh chuan tah hian min lo nghak ta mai se, kan mamawh i lo la khawm turin khua in min thim hnan hma hian i che ang u. Kulha te pawn min lo pawh ṭep tawh ang tiin buk an sual nana an mamawh la khawm tur chuan an phe nghal vat vat a.




Kulha te pawn ruam rai thuk tak lutin Zaluta te hnu chu an chhui zar zara, kawihnih vel an han chhui leh chuan an piah lawkah chuan raw sat ri an hre thei nghal mai a. Kulha chuan Ria, kan piah mual saw mai saw Zawnglui ramchangṭha zet hmun chu a ni a, Run lui fintu Zawnglui kam saw hrut pheiin khawnge ni U Zaluta te pawh pahin ram chanchin va zirchiang ang hmiang. U Duna erawh hi chuan Buk lo nghak mai se tiin buk an sualna lai chu an va pawh nghal a.




Kulha chuan tah hian kan him meuh ang maw? Pu Thawm kha in ṭha maw an tih zawm nghal zat a. Pu Thawma chuan rinai takin a hmunhmain a zir bawk a niang hah te pawh a dam sawng sawng e an tih chuan Kulha chuan Veli melh ralh pah hian Veli i chau em? Kan boruak tawnin a zir ta si lo nen an tih chuan Veli chuan hah lah lo ve, ka tha mil tawka mi dawm an thiam a, tiin an nuih let sak a.




Kulha chuan Ria, buk kan khuarna lai hi keizawng ka ngaih a ngam thei zan lo mai ka ti. Chhak leh thlang aṭanga ral lo kal thut dang tur chuan kan chan a chau viau ang. U Zaluta ruahmanna erawh kan sel lo in kan mit leh beng kan chhit ngun zual a ngai ngei ang, hawh teh le, Pu Thawm hei sa hnu beiseiawm deuh hmuh takah tiin kan han vak lawk ang nge tih leh an thlang awih ruam lamah chuan in thazo zet in an kal theuh theuh a.




Ria chuan Kulh kezungpuilian, kan nula chhawm zet zawng kan lal fanu ianga duhawm zuk ni a, a puanbih kara a mal lo lang var paw leh phek ṭhin te kha aw tiin an nui kur kur a. Kulha chuan Dengrawp, ngawi mai mai teh, kan lal fanu hian a tluk hauh lo, an tih chuan Dengria chuan thutak fe mai hian, Kulha, i nun uluk hle ang che. Hmabak ko tak i nei tih kha inhria la, kan lal beng a ni lo zawnga a thlen vaih zawngin i khawhawi a tawi tak ta ve ang.




Tunah hian kan khawmi leh sa te chung en i ni ṭan der a, he nula nena in in kungkaihna hi thup hram hram i tum dawn nia, i thlavang hauh thei lek lo va minsiam a nih erawh chuan i thiam lo tawpkhawk tih kha pai tlat bawk ang che an ti a.



Kulha chuan sam zet hian aw le ka ṭhian, enteh hei chu Nghalmal hnu a ni ngat mai, lui dung a zawh tlat. A hnu hi a thar tlat, khawnge thawmdim teh ang hmiang. I vaibel kha ti mit rawh le, an hnar a fing si a tiin Nghalmal hnu chu an chhui nghal zar zar a.



Kawngkawi pawh kangmang hmun an dai lut a, kawngṭum zimte in phanriak chu zawh lo in chu sahnu chuan luidung a zawh thla tih hriat ngawih ngawih hian hnim a pal en ah chuan lut thla ve zelin Runlui fintu Zawnglui in phan thla chamdur tui luangri chu an hre thei nghal vat a. Kulha chuan zawi sap hian kan zawh lui kiangah hian sih lui thiang tak a awm a ni ngat mai. A mi hip vawt raih danah hian tiin fimkhur takin an han zawh thla leh ṭhem ṭhem a.



Nakinah chuan an veilam sirah hnu chu chhui lutin chu Nghalmal chuan Zawnglui kam lam zawh tawh lo in Zawnglui kam aṭanga pen hlehna mualpawng, Khiang mual lam chu a zawh leh ta tlat mai. Kulha chuan mai mai chuan a, min va vah hah tir hrep ve maw le, tiin Khiang mual thim phui mup khawthim inṭan turin a ṭham ngaw chhung hnawng dup lam chu an zawh leh ta a.




Tuibur hmuamda vel an han chhui leh hnu chuan an rin ang ngeiin Khiang thing ding ngir khup thlang awih pangper ruama sihtui thiang tak lo tling bial kalh chu zu hmuin an Nghalma chhui pawh chuan thlamuan hmel tak hian tui thiang tak chu a lo dawt karh karh a. Kulha chuan Ria ka mitmen a nuam lo tlat mai ka ti, nangin han kap mai teh le an tih chuan Ria chuan mai maia, hmahruaitu ka khalh ngai lo ve an tih chuan Kulha chuan kan letsan fawn nge i thal i thlah dawn an tih chuan Ria chuan hnial enah en lo vin a silai chu an kap pual dur mai a, Nghalmal zakdawhah tak a ngenmu chu lutin tlan thei a ni tawh tlat lo. Ngenmu chuan a deng fu bawk a a tui tlan per nu chuaih chuan a tlu thlawrh mai a.



Kulha chuan i hi le a chiang ngei mai, i va kap thiam ve, pasalṭha zar kan zo ngei dawn e an tih chuan Ria chuan ṭek khamphei phuhchhuak ve lo ten tihtur an hai ka ring lo tiin chunglam thlir chung chuan an hawi valh valh a. Kulha chuan kher che chuan le, tih leh a tukkhuma ben bu lawp pah hian Nghalmal mengpual ru lam chu panin a kiang an thlen chuan Dengrawp, ka zo hauh lo mai, ka sum nga lai a ni e min lo pui teh an tih chuan Dengria lah chuan lo hre lo der kual velin khiang thing bul lam chu nghengin a vaibel an pak khu laih laih a.



Kulha chuan kan Dengrawpa mai mai chuh, lo kal thuai teh an tih chuan Dengria chuan kan buanchak pawh hnehsawh taka bin thei te chuan khatiang mai mai te chu i tan a neu lua e an tih khum chuan Kulha chuan e he he tiin a tha hmang ṭha duh hauh lo chuan an hnuk ri hruih hruih a. Kulha chuan Ṭhiana kawng hian a zir lo nen a zawnna tur thingtuai hi sat ila kan zawn mai dawn em ni an ctih chuan Ria chuan ni ang hmiang tih leh thawh rualin thingtuai chuan Nghalmal an kah chu buk lam panin an zawn chho ta a.




Buk an va thlen chuan midangho chu lo phul hlutin Zaluta chuan khawnge kan teh teh ang a va lian ṭha ngai ve le, kan pasalṭhate zarah zanriah tui takin kan kil thei dawn e tiin an han che nghal sap sap a. Chutia an buai phili lai tak chuan Kulha Vaibel ṭan tur a kun lai tak chu a hnar aṭang chuan thisen lo luang chhuakin Zaluta chuan Kulha engtizia nge kha i hnar kha a va thi nasa ve an tih chuan Kulha chuan a hnar aṭanga thisen tharlam tak lo luangchhuak chu nuaiin a hnar chu hnit in a kut an dawh chu rannung a hnar seh thi tu chu rawn hnit chhuak telin Kulha chuan ka thisen awt an awm a nih hi tiin mautheia tui chuan a hmai an phih nghal sawk sawk a.




Buk kianga meipui chheh hnungpuak pah chuan an hmahun lo awmturte chu an sep an sep a, khuan hmasa awmvelah chuan Kulha beng fing tak mai chuan thawm ri leh rek rek ṭhin chu hre nghal vatin, Ria, zanin chu tibuaitu kan neih hmel tlat mai, khawnge a bawp lehlam hi hnim pik lamah hian thehphei ila a bak min rawn la chuhpui fo chuan ṭek khamphei a dawng tawh ngei ang tih leh sabawp chu hnim pik lamah an thehphei nghal a.




An piah lawka sapuiin Nghalmal bawp a khel ri bep bep ri chuan Veli awm a tinuam lo kher mai. Zaluta chuan kan nula kha a kal chau bawk nen buk lamah khan lo va tluzal mai se, chin hriat va ni suh, khawnge ramhnuai pasalṭha chu ka va chian ang nge tih leh silai kau rik an rual a.




Chu sapui lah chuan migrangval buksualte chu a zah ve a ni chek ang chu a thawm chu hlat tial tialin thehmeh angin a rep ta ṭhap mai le. Kulha chuan U Zalut, kan buksualna hmun hian a zir lo nen fimkhur thluk a awm lo ve, kan lam pan an awm mial takin tiin an buk chhak a, khiang thing ding sang zetah chuan lawm rualin khua an chuan vang vang a.




Kulha chu thingkung aṭanga rawn chhukin meipui engah chuan a mitmeng danglam chu an hai lo hle mai. Kulha chuan ṭhate tein kan inthlah emaw tih nak a laia hnunglam aṭanga min rawn la beih an tum fo chu le, kan piah mual letliama kan hnu rawn chhui meichher eng ka hmu tlat mai. Khuan hnuhnung awm velah min rawn pawh thuai dawn a, kan lo lambun a ngai ngei ang. Khawi lam aṭangin an lo lan ang tih lah a chiang reng maia, kan hmakhalh a ngai a ni, Ria, Manphunga leh Tira nen hian min zui ula, a bak zawngin buk hi hlam thum velah in lo hlat dawn nia.




Engzah nge tih lah hriat va ni suh. Chengrang au ri in hriata khawvar hmaa kan lo lan loh chuan a rang thei angberin khua in pan ang nga, kan leido te hiam kan ruang em chu zahin an hnutchhiah turah ngai ang. Muang hman kan ni lo, tunah kan khawlam pan ta ila, kan ramvalh chin kan thlen hmain min nangchin hman dawn tho tho. A pa ruala kal kan nih loh avangin kan lo tikhawmuang ang, U Zalut, i ṭawngka chhuak aṭanga min hnialna aw ka hriat ka duh lo ve. Hruaitu ka nih hi tih leh midang chhanna nghak hman lo chuan an piah mual tuam phei tur chuan an lim phei nghal a.




Zaduna chuan ti ringawt zawng a dik lo, ka ba tlak tur an nei ve e, tih leh umzui an rual nghal a. Zaluta chuan kan naua hi zawng, kan la hrechiang telh telh dawn zawng a nih hi. A thu lah han hnial hman lek lo hian a ti zung zungin mi hi a hmakhalh hmiah hmiah zel zawng a nih hi. Ti hian yih theih dang kan nei lem lo va, silai puak thawm kan hriat ve leh kan in saseng nghal mai dawn nia.



Kulha zawng, a nun hi a entawntlak ṭhin a nia, mi tana a inpek zawhna hian khuanu beng pawh a thleng fo ta ve ang le. Pu Thawm an lo let leh em em ang, ngaihṭha takin i awm ang u khai an ti a.



Meichher eng chu lo hnai zelin Zaduna chuan an hruaitupa meichher eng a an hmuchiah mai chu a meng thip ta ram ram mai le. Zaduna chuan khu chu keima chanpual kan lal fapa pang zawk a ni tlat mai tih leh hmakhalh an rual nghal a.



Chutah le, aw vin ṭhat ri chuan Zachuh, keimah sa leh ral hmaa zam ngai lo, i pa pasalṭha ni ṭhin Zaduna hian pialral kawng a zawhtir ngei ang che. Ti nge min la rawn umzui fo ni. I nunna kha i hlut va lo ni tlata kan hriat chu le an tih chuan Zachuha chuan U Dun, in tan buaina siam tuma lo kal kan ni lo. Ka pa in Luanghmun pasalṭha ralhrat khawkheng pahnih Mausela leh Tekawla pun turin a pasalṭhate a tir dawn.




A ranglama in tlankhalh a ngai a ni an tih chuan Zaduna chuan i thu kamchhuak hi thutak a ni leh loh engtin nge ka hriat theih ang an tih chuan Zachuha chuan ka pa roreldan hi ka duh lo va, a rukin ka ṭhiante nen hian engkim in hriat theih nana rawn pan che u kan ni an tih chuan Zaduna chuan Pianga a dik em an tih chuan Pianga chuan U Zun dik e, Zanthum riak faisa kenga sa bei tura rawn insawiin kan rawn tlai chhuah nghal a ni. Ti hian khawlam pan ula, in lal beng thleng vat rawh se. U Dun dam lo hauh la, ka pa Thawma kha min lo biak dawn nia ti hian kan let san ang che u an tih chuan Zaduna chuan hei leh chen in lo kal ta sa sa, kan buk in rawn pawh ve ang chu le an tih chuan Zachuha chuan ni lo ve, nangni nen hian hmelma kan ni tawh a, in zinga nghar mut tur chuan kan tha hian a tlin dawn lo.




Ti hian kan let ang nga a remlai chuhin buk kan sual a ni ang chu tih leh let an han rual a. Kulha chuan Mausela, Tekawla ti chhuak sapin Zachuha te mei eng chu thlir vang vangin a panlainun chu an dawnkir a.




Kulha chuan engkim puanchhuahin a awm dawn ta, keimah ngei hi Luanghmun lamah chuan ka kal ngei ang. Tiin Zaluta te awmna lam pan chuan an let a. An buksualna an pawh hma chuan Kulha chuan keimah Taikulha, Phulzau tlangval ka ni e. U Zalut kan lo let e, i tan thil ropui tak kan rawn paipawn e an ti lauh lauh a. Zaluta chuan kuk raih hian rawn hnai rawh u tih leh an meipui tih mit chu thawm ṭhat an rual nghal a.




Kulha chuan thilawmzia an hrilh zung zung hnu chuan Zaluta chu hnial rawih hian Luanghmun Fanai pawi pasalṭha te lakah chuan engtiang chiah in nge an fin chelh turin ruahmanna kan neih ang le an ti chhuak sap a. Kulha chuan Lengsir pasalṭhate kan hmakhalh a ngai ngei ang. Luanghmun lalpa kan biak a ngai a ni an tih chuan Zaluta chuan Kulha, a tih chi dawn em ni? Damin i rawn let leh tawh hauh lo vang an ti a.




Kulha chuan U Zalut, min ngaihtuah suh, ka kiangah Dengria leh an tih chuan Zaluta chuan kri pawh an tih chuan Kulha chuan U Vawmkunga chhungte i lo la muan an ngai a ni. He an lusunnaah hian i pawimawh ber. I aiawh zo tur tu emaw ka lo ruat tawh asin an tih chuan Zaluta chuan tu chu maw? An ti ha a, Kulha chuan Zaluta chu melh ding ngar chung hian e le, Phulzau lal tirhchhiah tlangau ka pa maw le an tih chuan midangho chu an lo meng phar nasa hlawm mai a.




Zaluta chuan i rilru a buaizo te a ni lo maw an tih chuan, Kulha chuan U Zalut, Luanghmun pasalṭha ralhrat ni ṭhin, Luanghmun khawdaingul leh Luanghmun lalpa in fathang a awl a chanchin han chhui zui tur takngial pawh awm lo anga an sawi ruk ṭhin fo Khawkulha hi tuna ka pa hi a nia lawm, Phulzau lalpa chiah hian a hria, Luanghnun khua kan chhuahsan khan naupangte ka la nia, ka pa tan a him loh em vanga Luanghmun khua chhuahsana Phulzau khuaa lo pem kan ni.




Luanghmun lalpa khian khawilam nge kan pan dawn tih pawh a hre lo va, zanlai mi mut reh laia khua chhuahsan kan ni. Chung hunlai chuan Mausela leh Tekawla hi ka pa kaihza vengin zawlbuk pawh an la kai hma hian ram lama chet tlat te zirtir in a hrual chhuah te an ni a, tiang dinhmuna a lo  saisa nuaih takah chuan ka pa pawn a ralthuam a lek chhuah leh ngei ang.



Tun thleng pawh hian ka pa ne pawh ka la ek pha hauh lo. Kan lalpa hian hetia tlangaupa ang nga a lantir nachhan chu ka pa hi a theihna it vanga khawdang aṭanga rawn zawng chhuak an aqm a hlauh vang leh ral laka kan him tlan theihnana ka pa nena ruahmanna kaltlangpui hi an ni.



Ka pa chanchin hi tah hian tawp se, ka biang englai pawha min piai saktu leh sava min lo hawn ṭhin tu pasalṭha ralhrat han hmachhawn dawn meuh chuan thisenzam kal pawh a dang zarin ngaihtuahna pawh a fim thei lo zawng a nih hi. Chutih rualin pasalṭha nun tem tur chuan tumai pawh kan hmachhawn a ngai fo ṭhin an tih chuan Kulhan a pa chanchin ngaihnawm taka an sawi chhuah chuan tumah rengin ṭawng chhuah zai an rel lo.



An ngaihtuahnaa lo lang hmasa ber chu Luanghmun pasalṭha ralhrat, a mah chauha sapui mei chaih thei leh Halkha pawi pasalṭhate ṭiau lui kam thleng rawka um darhtu chu an khaw tlangaupa a ni tih an han hriat meuh chuan mak tihna chuan an thinlungah bu a khuar hneh hle mai le.



LO NGHAK ZEL LA, LO IN ENKAWL ṬHA ANG CHE U.

THLA BIAL ZAN. BUNG 6- NA.

THLA BIAL ZAN

BUNG-6 NA.



Lengsir lal fapa chuan a hnunglam aṭanga rawn vau tu chu ngaihthah mai chi a ni lo tih leh at so chi a nih loh zia hria in Kulha lam chu muangchangin an hawi a. Kulha chuan U Dun, he khuaah hian in him lo ve. He khua hian a mamawh tawh lo che, in chhung khan min zui rawh u in him ang tiin a silai chuan an lal fapa nghawngah tak mai chuan an hawlh chilh nghal rap a.




Zaduna chuan a pa chu mitmei pah hian ka pa kan mamawh tur  kha fawmkhawm ula he khua hi hawikir leh tawh ngai lo turin i chhuahsan vat teh ang u. Zahmuah, ka lam hawiin i chengrang i lek vei maw, lo hre rawh kan in tawng leh khawp ang. Hrima, dam lo hauh la, a ni lo zawngin ke pen hlek suh ang che, ka mizia hrechiangtu ber i nih kha an ti a

Pu Thawma chuan an lal fapa chu thip zeta melh pah hian, zangkhua pawn bungbut hun a nei ngai e. Ti rawh le chemte Phulzau pasalṭha kiangah hian kan him ang tiin a fanu chu an chelh nghal a.



Lengsir pasalṭha Thanghrima chuan Kulha chu melh bing bik tak chung hian, he i thil tih vang hian mangchhia i mang anga, buaina chuan a umzui zel tawh ang che. Ti rawh u le naute u zalen tak khan an tumram pantir ula, tunah chuan an chan a ṭha rih e, khaw eng chu zan thimin a thlak leh mai ṭhin. Tiin nakin huna tum nei ran chung chuan an nuih let sak a.



Kulha chuan pu a, engpawh hmachhawn huamin ka in peih reng e. Ka hmaa i din leh hun chuan pialral i hnaih hle tawh ang. Tiin Lengsir valrualte chu hnungtawlh zawngin an hlat tial tial a, kawtchhuah lam panin kal zai an rel ta a.



Kulha chuan kalpah hian kan boruak hi a saisa ta nuaih mai zawng a nih si chuan U zalut, nangin hma lo va hruai la, Pu Thawma te hi muang fanin i lo va kalpui bek bek dawn em niang an tih chuan Zaluta chuan Kulha, â tak hian chet an thawh ngai lo a nia aw, tiin Kulha thil tum chu a lo man chiang ru ran a.



Kulha chuan U Zalut, min ngaihtuah suh. Hnung Dengria nen hian kan lo dawl zel ang, tukkhum pawh hian mit nei ranin hmaih nei lo se, kawngruh lai zel kha in zawh dawn nia. Tirawh le Ria kawi thum vel i let leh lawk ang hmiang an ti a, Zaduna chuan in kiangah hunawl ka lo hnawhkhat ve ang chu. Tunah chuan in tan ding turin ka rilru ka siam tawh e tiin an bulah din an rual nghal a.



Lengsir lalin chhungah ve thung chuan lalpa chuan ka khaw daingul leh ka innghahna tia ka lo chhuang ruk fo che hian awlsam takin an duhthlanna i kaltlang tir a maw? An ti vin deuh ṭhat ṭhat a. Thanghrima chuan lalpa, a fawng chelhtu an ni a, nawrluiin an thu hnial ni ila a tu ber hian nge pialral kawng zawh dawn lah hriat va ni suh. Engchena thui nge ke ka pen ngam dawn tih hi an la hre dawn alawm an ti charh charh a.



Lal fapa pang zawk Zachuha chuan ka pa saw ram Zawnglui kam vanga leido neih a thin thia mutmu kan tuah theih loh ai chuan kei chu saw ram saw it na leh awhna ka nei thei hauh lo mai an tih chuan lalpa chuan Chuha, i pa hi a nem zawnga min thlem tum hauh suh. Lal ka ni a, ka rorel min thlawp theilotu chuan he ka lalna khua hi in chhuahsan thei ang.



I pu te ram chuanna saw la let leh turin theihtawp ka chhuah ang. A ni lo zawnga ka kawngdaltu chuan ṭek khamphei a dawng ngei ang. Zumura te pawh an lo thleng hnai dawn tawh ang. Hrima, i naute ho nen lo inbuatsaih ru deuh la, rawlrala che chhuak turin in peih ang che u. Phulzau khawtui tlan a piang an lu in la dawn nia. Phulzau tlangval tuai lakah erawh fimkhurna kha pai bik riau ang che u.




Kha tlangval khan khuanu duhsakna a dawng zual bik riau a, tumah in in hmachhawn tur a ni lo. A remlai chuhin hnunglam aṭang pawn in sai a ni ang chu. Zahmuak, ti khawp khan a ti thlangtlawm che a, ruahmanna dang min sih hmuh tur i pai em tiin a fa u zawk chu an melh tur khaia.



Zahmuaka chuan ka pa, buaina bul kan ṭan dawn chauh a, U Hrima te ang nun tem tura tawnhriat ka ngah zual a ngai a ni. Ka hlauh vang leh ka zam vang ni hauh lo in, tunah rih chuan kan in danglam hleih a ni. Chu avang taka zirtur ka neih nasat le. Chutih rual erawh chuan kan chhak ral Luanghmun Fanai pawi pasalṭha Tekawla leh a sangawi zawnpui, Mausela han pur mai pawh ka nap e an ti chuak chhak a.



Lalpa chuan rawtna dang nei in la awm em? An tih chuan Thanghrima chuan lalpa Zahmuaka rilrem zawng lah kan bengin a hai hauh lo mai. Chet kan thawhna kawnga kan kawng min sahen saktu tur an nih chuan kei pawn ka hnial hauh lo mai. Chutih rual erawh chuan an thasen man erawh eng hi nge an phut ang tih hi a ni pawimawh ta ber chu an ti chhuak a.



Lalpa chuan a nih a hnu, kan rorel kan thlak danglam dawn zu nia. Hrima Zahmuaka nen hian tlangval sawm ho la, Luanghmun khawlam pan ta mai ula, chutih rual erawh chuan in ka chhuakin a zir hle a ngai ang. A chhan chu Lusei leh Lusei kara buaina hi an lalpa khian min chinfelpui nakawngah aw min lo pawh duh a ngem? An lal a lungawina tur a nih tak mialin ka darbu rauh ber zinga mi hi in paipawn dawn nia. Nili leh zanli in thang dawna, fimkhur takin chet in thawh dawn nia. Tiin rorel an ti tawp nghal a.




Lal fapa pang zawk Zachuha hmela lungawi lohna lo lang chhuak chu a farnu Zatinchhawni chuan lo hmu khiau in ka u hawh teh tuah tur thing khu i ek ang hmiang tih leh hrei nena an tual lam pan chu an rual a. Zachuha lo kal chu lo nuih sak pah hian ka u, ka pa te rorel dan chuan i lung a dum meuh ang chu maw an ti chhuak phawng a.



Zachuha chuan hmeichh hriat chi a ni ngai lo ve, an ti chhuak sap a. A farnu chuan ka u, i hmel awmdan kha ka hai hauh lo asin, he buaina avang hian ka pa lalna khuate hian kan tuar ngei ang. U Duna te chhungkua lah kan chan a ni si a, Fanai Pawi pasalṭha han ṭahawh ringawt pawh chu ka pa tan a thangtlawm thlak mak mak lam chu a ni. Engtiang chiahin nge min en tleu ang le. Sawlai Zawnglui kam ramchang ṭha avanga buaina hian tawpin tai a nei dawn lo zawng a ni e.




Ka u, finrawl chhuahin zah pawh dawn lo in ruahmanna siam la, i ṭhiante nen Phulzau khua pan ta ula, an ni pasalṭha ten ka pa pasalṭhate hi Luanghmun lamah tlankhalh se ti chuan kan pathum khaw himna tur awmchhun a ni chauh ang an tih chuan Zachuha chuan a nau chu chik zetin an melh a, a nau remhriatna leh finna chu makti taka ngaihtuah chungin ka nau ka lo va hrechiang lo chein i fin hi ka va chelh lo tak em an ti ru vawng vawng a a rilru in.




Khawthlang lama ni tla tur chuan Lengsir kawtchhuah lam chu a en sen phut a. Virthlileng ten Lengsir khawtuala vaivut te chu chhem leng siau siau in chungleng sava ten an tuallen duh tawkin riahrun an remna thingzar lam awnin an thlawk delh delh a.



Kulha te pathum pawh chuan umzuitu an tawn tak si lohah chuan Zaluta te hniak zuiin Phulzau khawlam an pan ve par par a. Pu Thawma chuan kan nauate chu eng em harsatna an tawk lo turah ngai ila an ti chhuak sap a. Zaluta chuan Pu Thawm, ngaihtuahawm an ni lo ve. I rilru kha seng hah duh hauh suh ang che an ti a.



Pu Thawma chuan chu chu thu hranah lo ṭhutbet ta ila, in lal hian min lo pawm duh meuh ang maw an ti chhuak leh a. Zaluta chuan kan lal hi lal fel leh zaidam tak a ni a, a mi rin rawlte kan ni. Kan thu hi a kawi a ngilin a ngaithlaa chumi hnuah thutlukna a vaw chawt mai ṭhin. Hlauthawng duh suh, in chhungkaw khaw hawina khawp awl chu Phulzau khuaah a la awm e.




Kulha kha zawng, midanglam bik tak a ni. Rawlthar chhuak hlim a lo nih khan a tual lim ve ṭan chauh a, a mahah khan thuneihna sangtak a awm a, hotu nihna khuanu hian a thinlung chhungah a pai sak a, thlasik la hmachhawn tlem hle mahse, ral ramah leh ramhnuaiah chuan kan chungen asin. Lengi runsang a kai hma hauhin zawlbukah a thapui a thawh a, kan khaw muantu a la ni ngei ang.




An ni chhungkua chanchin hi kan lalpa hian a zep tlat a,  kan khuaa an lo pem hian thingnawi fawmrual lek a la ni nghe nghe. A pa leh kan lalpa hian inkungkaihna thuk tak an neih ruk hi ka ring hle ṭhin a, a chhan chu kan lalpa hian a pa hi tlangau turin a rin lut nghal hmiah mai a ni. A pa Taimama lah hian a hna a tlinin lal lakah pawh a tla tlum hle a, chik taka han malthlur phei chuan a pa hi mivantlang chunglama leng ang mai hian tlangau nimahse a mi dip a na hle nghe nghe.




A nu lah kan khawnula tam tak aiin a langsar in a no suah maia, an pian leh murna pawh hi a tun chiangkuangin kan hre lo a nih zawng hi. An inchhung han chuangkai ila, ralthuam silai tih loh chu a awmkim vek emaw tih mai tur lah a nia. Pu Taimama hi minamai a ni lovang tih ka rin theihna chhan chu, a fapa zawlbuk pawh a kai hma hian ramlama chetla ngun turin a fuih ru fo ṭhin. A fapa lakah hian sa leh ral hmaah hian thinphut eih pawh a nei hauh lo. Tuna in khawlam kan rawn pan nakawngah pawh kan lalin a fapa in a chhuahsan dawn te khan Kulha pa hmelah danglamna vak hmuh tur a awm lo, lal kiangah thlamuan hmel tak hian vaibel a pak hlat hlat kha a nia.




Hun leh ni te a liamfel hnuah chuan an chanchinte pawh zau zawka hriatdan a la awm mahna le. Ti hian buk kan sual ang nga, Kulha te pawh an lo let dawn hnai tawh ang an ti a.



Zachuha chu a mirin zawngte thlang chhuakin Kulha te umzui tur leh a pa leh a u te thuthlukna engkim hrilh tur chuan hmanhmawhna chuan a tur ta et et mai le. A pa lalna khua ngeia Luanghmun pasalṭha ralhrat ten khua an lo chuan hma ngeia hmakhalh chu a tum ruh hle mai. Engtiang chiahin nge he buaina hian nghawng a neih dawn le? Thil chikmi Phulzau khaw pasalṭha Zaluta chuan Kulha pa Taimama chu Luanghmun pasalṭha ralhrat, Khaw kulha tlang tluana hmingchhet ngei kha a ni tih a hriatchhuah phah dawn em?



Luanghmun nula hmelṭha Kulha nu leh an lal khawnbawl fapa in  an in chuh, Kulha pa a thlan vanga khua aṭanga phiar tuk ni a, an hnawhchhuah tak Taikulha pa Khawkulha hian an inhnuai a cho khuara a chengrang ṭha zet chu chelhin Luanghmun hi a pan leh dawn em le?




Khawkulha hian a sangawizawnpui Tekawla leh Mausela, dam leh tlangkhatah tia pheikhai a vawrpuite hi engtiang chiahin nge a hmachhawn leh ang le. Zia in thupa awmdan hrang laka nunbul ṭantu hian a pasalṭhazia chhuahin an khawhlui lamah chengrang chawiin hmalam a pan dawn em le? Lo chang zel la lo in enkawlṭha ang che u.

THLA BIAL ZAN


BUNG 5- NA.



Vanzawl pasalṭha Zathanga chuan, naua i theihna pholang tur em chuan min kiansan zawk mai ta che, pialral kawngzawh tur atan chuan khuanu hualna i la mamawh asin tiin a hmaa tlangval tuaitirte, a mitmenga zamna chhiar tur awm hauh si lo leh a pianṭo dik zet chu ding kawisawi takin an thlek ha a.




Kulha chuan hei leh chen nang um in zanthim hnuaiah ke ka pen tawh, U Vawmkunga thlarau a chawlh hahdam hma loh zawng hmalam ka pan zel ang an ti chang fak a.



Lal leihkasanga lal chhungkua leh a upa te teh a pasalṭhate chuan an khaw lalin tuala kei ka ni inti ve ve in hmachhawn ran chu an melh tawn chhen a.



Lengsir lalpa chuan keini buaina tur a awm lo ve, tumah khan in chengrang a tu lam ve ve hawi zawngin lek hauh suh u. Kulha melh kal pah chuan khu nau khuan a pialral kawng a zawh ngei ang, a hmachhawn atan chuan a sang lua e an ti sap a. Zaduna chuan lalpa khu nau khu a dingchang zawk ngei ang, Zawnglui kam ramchang ṭha chung changa kan chet ti ṭhuanawptu tur a la nih khu an ti let sak a.




Lalpa chuan pakhat vang mai maia chet fum tur a ni ngai lo e. In ngam loh a hnu in hel zel a ni ang chu tiin Zaduna chu ngei hmel zetin an melh a.




Kulha chuan khawkhat pasalṭha khual kai ve meuh si chet i va thawh har ve le, min helna kawng i dap zawk dawn em ni an ti leh chiah chu Zathanga chuan a nih aw lo in veng rawh khai, ka kawlhnam bil lam pawh hi i dawl hauh lo vang tiin an daqk chhuak zawk a. Kulha chuan hnungtawlh deuh dawrh pahin Zathanga kawlhnam sei reng ruang in a awm zawn a a rawn vai phe vuai chu lo a mit chak zeta lo hmu hmanin an ip zawk a, chutah a ip pah a a ke dinglam khai kang vawhin a taksa rihna hmang chuan Zathanga lama awn let thutin Zathanga nghawng zawnah chuan a kawlhnam chu an vai tle ve zawk a, mahse Zathanga pawh khual thang hat khawpa pasalṭha a nihna leh a lung finna chu hmang ṭangkaiin lo bum hman hram in Naua," i beih tham ve dawn e tiin an nuih sak a.




Kulha chuan beihtham loh hlir i hmachhawn vanga khualthang em ni i nih le, kha le ka ni ve aw tiin zik zaka tlankawi zak zakin a chang leh ding thutin Zathanga hawi kual lai, a ke dinglam insiamrem hma hret hunṭha chu chuhin Kulha chuan a kawlhnam dinglama a hum chu thlak thutin a a a kut veilam chuan a fawng a chelh rualin an vai phe vuai mai zawng, na tuar ṭe ṭhat ri in rawn zawm nghalin Zathanga ban veilam chu a uai ta hnawp mai le.



Chumi na tuar ṭe ri in a rawn zui laitak chu chuh in leiah in binin Kulha chuan Zathanga kaihza tha chu an chhat sak ta zauh mai chu, Zathanga chuan eng tihzai a rel thei lo. A hmaa tlangval la naupang tak chu mak tihnaa khatin a thlir tlawk tlawk mai a. Zathanga chuan vala, pialralah ka lo nghak reng ang che tih leh leia ṭhingṭhit an rual nghal a.




Zathanga ṭhian sabeng Raltawna chuan tlangval a tawk e, i hriam kha leiah paih thla rawh mi tlawm tawh hnu kut an thlak ngai lo tihri lo chhuahna lam chu an hawi ṭhup a. Kulha chuan aw lo chhuahna lam an hawi chuan pasalṭha tih hriat ngawih ngawih, khur map lo va a lam hawia chengrang chawi chu melh kar pah hian, Kulha chuan ka tum ka ṭhulh ngai lo ve. I ngenmu pakhat tuara pialral kawng zawh hman ka ni lo an ti let sak a.




Raltawna chuan tlangval a fawng chelhtu thu an zawm ngai e. Dam i la duh a nih ngai chuan ka thu zawm mai rawh tih leh penkhat a lama pen an rual nghal a. Lalin hnuai aṭang chuan Zaluta chuan i ngam a hnu i silai khan ṭek khamphei han chhuah se, pialral kawng i zawh nghal ang a rawn ti chang ve fak a.




Pu Thawma kianga a ruka silai lo lek kawh ve va, Kulha ṭhian sabeng Dengria chuan mipui kar aṭang chuan  Vanzawl pasalṭha, i ngam a hnu i silai kha hmetpuak ta che. Pialral kawng i zawh na ni a inher chhuak a ni mai tih leh Taikulh," i tih turin a hmuak che." Rei tak na kha tawrh tir suh, khual thang pasalṭha a nih kha an tih chuan Kulha chuan leia a mahlam hawia ṭhingṭhi, thisen tharlam takin a bual kawi zuih lam chu panin a kawlhnam chu an vai phe viau a, Zathang lu leh taksa chu a hrang ta nalh mai.




Kulha chuan a mah tintu lam chu hawiin min kap ta che. I ngenmu pakhat vang khan pialral kawng ka zawh hauh lo vang. Nge ni in khua leh kan khaw buaina hi tah hian kan chingfel law law dawn zawk an ti chher chher mai chu. Lengsir lalpa chuan rang takin nangni khawhnih khan ka khua hi chhuahsan rang rawh u an ti chang khawl a.




Vanzawl pasalṭha Raltawna chuan tunah chuan a fawng chelhtu in nih avang hian kan tlawm a ni lo va, nakin hun dawnin kan kir san ang che u. Kan pasalṭha lu leh taksa khan kan khua lut rawh se an ti leh a. Kulha chuan hnai lo ve. In pasalṭha lu hian kan khua a lut anga, pum ah ka dah ang nga diriam takin ka lam anga malchaw ka pe ang.




Tin hei hi lo hre rawh se in lalpa khan, saw Zawnglui kam saw in rawn dai luta in hniak in hnutchhiah leh a nih chuan inbuzawl ka rawn luhchilh ang, min liamsanta kan thlahtute ram lo bawh sa a nihna ang ngeiin tu kutah mah kan hlan ngai lo vang tih hi in lal khan lo hre rawh se an tih chuan Raltawna chuan tlangval, bul kan ṭan dawn chauh, lei leh van kawkin ka tiam a che, kan in tawng ve ngei ang tiin a naute nen chuan khua an chhuah san nghal a.



Lal tualah chuan Kulha thlawp zaih hian Phulzau pasalṭha ho chuan Lengsir mipuite chu inring takin an han melhkual dan dan a, chutah an tana hlauhawm a awm tawh lo a ni tih an hriat hnu chuan Kulha chuan U Zalut, nangin hma hruaila Lengsir lal hi i be dawn em niang an ti sap a. Zalut chuan sam et hian bul i ṭan tawh a a tawp pawh i khar ang chu le an tih chuan Kulha chuan aia u zawk te in awm alawm an tih pawh chuan Zaluta chuan pasalṭha nunkawng zawhtur chuan engkim hi hmachhawn a ngai fo ṭhin tiin lehlam anhawisan hmak a.



Kulha chuan lalpa lam chu hawiin lalpa pawi ka ti khawpmai, lohtheih lohnain min nang ta sia, min hrethiam a ni ang chu ti hian i khua hi kan chhuahsan nghal ang an tih chuan lalpa chuan rang takin chhuak ula in hmel erawh rawn inlan tawh ngai suh ang che u an ti vin ṭhat a.



Kulha chu nuih sak pah hian mahni luseipuite lakah rilru an pe kha viau ngai lo asin, khawkhat lal meuh si an ti zauh chu a kiang ding pasalṭha thin terat rilru puakchhuak chu lo sa phatin naua ti zawng khan maw i ka i an dawn a, a khamphei zawnga in khua lawi luh i duh a nih loh chuan i ka kha chip hmak ang che tiin a silai cheng chu an kau ri khep a.




Kulha chuan thip zeta melh pah chuan uai, mahni buzawlah chuan lal chhan i pena ve hle mai maw, kan chhuahsan khawp ang. Hei erawh lo hria ang che u. Zawnglui kama in hniak ka hmuh vaih chuan a kham phei zawngin in khua in lawi lut ve ngei ang tih leh hawi let map lo chuan kawtchhuah lam an panding nghal a




Mipuiho chuan khual tlangval la naupang tak leh pa hrak leh hmel duhawm zet chu thlek vang vangin a chetran zia leh hlauhawm awmzia a hriatloh zia aṭang ringawt pawh chuan an leido atan an it lo hle tih an hmelah a lo lang chhuak hial a.




Pu Thawma chuan chemte, hawh le, khuanu vohbik hi zawng an danglam a ni tih leh Kulha chu an melh zawk a. Chutah Kulha chu ding datin Pu Thawma te inlam hawi pah chuan U Zalut," min lo hrethiam lawk mai ta che." Tuibur hmuamda pawh hun ka seng lo vang. Tih leh Pu thawma te inlam pan chu an rual nghal a.




Pu Thawmate in a va thlen chuan Veli chuan luh dila a pa kotu aw chu he khawvela aw mawi ber a ni hial ta ve ang. An leihka sang rang taka pan pah chuan a hmaa a hmangaih em em thisen khal tawh lam a puanvena kai lei luai chu en hrek hrek pah chuan inchhung luh an rual a.



Veli chuan ka pa i chhawn dawn lo em ni? Mahni leido khuaah pawh thih pawisa hauh lo in a rawn pan che khu, tih leh thula a u puanven tur a tah sak tharlam tak chu la chhuak in a pa pawh zah zo lo in Kulha chu an hmehbel nghal a. Kulha chuan ka lawm e tihsap pah hian Veli, lo damṭha ang che. I pa leh i u bulah khan ngaihdam min lo dilsak dawn nia.




Thla bial zanah ka hmel hmuh lo in ring ang che tih sap pahin kawtchhuah lam an pan a. Kawtchhuah lam a thlen chuan Dengria chuan a pawttu a na bawk a ni tiin an fiam zauh a. Zaluta chuan Kulha," bansan turin i huaisenna khan thunun tlat che rawh se. Mahni leido nula lakah rilru an seng ngai lo ve. Buaina belhchhahtu mai an ni. Kan lal beng thleng lo hram se ka ti ang nge an ti chhuah chhak a.




Pu Thawmate in bula putar lal tihlawm tum hrima zualko zat zat fo ṭhin Pianghleia chuan kan khaw nula hmelṭha chu kan Leido val lakah a luangliam ngat mai, a va chak dawn lo rua em tih leh lalin lam pan an rual a.



Ou Pianghleian lalin a thlen chuan an khaw pasalṭha te pawh zah zo lo in lalpa i khua leh tuiah hian phatsantu i kawl tlat mai an tih chuan lalpa chuan rumal hian tu nge sawi vat teh an tih chuan Pianghleia chuan e le lalpa i khawdaingul Zaduna te chhungkua maw le. Nichin lawka rallu i lal tual ngeia lo la tu tlangval leh kan khaw nula chhuanvawr Thangveli hi inhmel duhin a puan ven tur a rawlh ruk lai pawh ka mit ngei in ka hmu an tih chuan lalpa chuan Duna, a heti zawng hian maw in chhungin min lo phiar ruk a an ti ha a.




Zaduna chu a hawihai nasa mai, a hlauhthawn ang ngeiin thil a thleng ta chu a kun ngaih a. Lalpa pawi ka ti ka farnu vanga mi hmai eng ka hmu ngam tawh lo tur hi. Phatsan thuah erawh chuan phahtsan lak lo ve, ka dam ṭek ṭek chhung chu ka phatsan ngai lo vang che an ti chhuak chhak a.




Lalpa chuan a nih a hnu i farnu chunga hremna ka pek tur hi i ngaingam meuh ang maw an ti leh a. Zaduna chuan a nun i zuah phawt chuan ngaingam turah ngai ang tiin a thinlung chhunga rilru natna lo lang chhuak chu a tun an hai hauh lo le.




Lalpa chuan a fapa Zahmuaka chu ko in tlangval sawm ho la, Thangveli chu zu phih chhuak ula silhfen in bel hauh suh se. Tiang ka khua leh tuia leido ngai hi ka khua leh tuia chengte hian ensan ni se. Duna lo hre rawh. Tun a chinah ka khaw daingul atan ka thloh thla che a, fathang pawh midang letin i chhung tawh ang. Lal thupek i zawm dan lo a nih chuan in chhung in mang vek ang an ti chang fak a.



Zaduna chuan tuman ka nau kha khawihna suh ang che u. Keimah ngeiin lalpa ka zu hruai ang nge an tih chuan lalin an chhuahsan nghal a. Chak zetin an inlam a pan a, kalkawngah chuan a nuan lo kaihhruai reng ṭhin Pawnglaia chu hmu hlauh in Phulzau pasalṭha Kulha kha umzui la Thangvelin a lam che. Thi turin a chungthu an rel mek i ti dawn nia an tih chuan Pawnglaia chu i he lo in a tlanliam nghal a.




Lalpa chuan Hrima Duna kha umzui la, a kalh zawnga chet avthawh chuan i sai tlu pawp mai dawn nia tlangval ho bawk la a mizia i hriatchian kha an tih chuan Thanghrima chu silai nen lalin a chhuahsan nghal a.




Zaduna chuan a nau chu huatna leh lainatnaa khatin a thlir tlawk tlawk a. Veli chuan ka u engtizia nge i hmel a va danglam ve an tih chuan Duna chuan kehthei dawma ka dawm ka thisen zawm chuan lungngaihna khur lam min pan tir ta a ni. Lal hnena hek i tawk a, lal hremna i pumpelh hauh lo vang an ti a.



Pawnglaia chuan kawia an liam tur chu au lauh lauh in Kulha te chu an lo ding nghal vat a. Pawnglaia chuan thaw hlawp hlawp hian Thangvelin a lam che. Lal hnenah hekna a luta tunah Thangveli chu thihna kotlangah a ding mek an tih chuan Kulha chuan chhe hei le tih leh lim puat an ruala, Zaluta chuan kan naua mai mai chuh tiru le tih leh Lengsir lama lim phei an han rual nghal a.




Zaduna chuan a leihka sang aṭanga an khaw tlangvalho kawlhnam nena lo dan pah chuan a ngamfa chuan min rawn hnaih rawh u ka farnu hi tuman in tawk lo vang tiin an lo vei thauh thauh a. Lal fapa Zahmuaka chuan Duna, at so hlek suh i lu burah khan ka ngenmu ka luhtir an nge tih leh tlangvalho hnenah chuan meichher siam ula an in hi hal rawh u an ti a.




Hnunglam aṭang chuan Kulha chuan a ngam fa chuan han hal teh u, pialral kawng in zawh nghal ang. Nang lal fapa laktlak loh khan ka pawi i sawi tlat mai. I silai kha i dahthla dawn nge hnunglam aṭang hian ka sai dawn che tiin an tin kawh vah a.




DUH TAWK KEUH ANG.

THLA BIAL ZAN. BUNG 4- NA

THLA BIAL ZAN


BUNG 4-NA.



Lengsir pasalṭha Zaduna chuan an kaiṭen rap ri in aw an thian kharh kharh a. A farnu a hmangaih em em leh an Leido tlangval in haw lo taka hnaih taka lo ṭhu an hmuh chuan Kulha," tukṭhuan te chu ṭamhnemah han bar ve zawk la maw le,"hmeh ṭha han hlui tur che erawh kan nei hauh lo mai.  Muangfan raihih in khawlam i pan turah ka lo ngai a, chuti teh vuta hmanhmawh chhan a awm erawh a nih chuan thudang ni se an ti a.



Kulha chuan U Dun," kan dinhmunah hian dingta ni la ka chhungrila hmanhmawhna min tur hi i zah ve hle in ka ring," Kan dinhmun hrechiangtute zinga mi i ni a, min ngaithiam hram a ni ang chu. Hmalam hun erawh ka sawi lawk thei lo. Kan in tawng leh ngei ang chu. U Dun," a tawpber atan ka sawi duh chu min helna kawng i dap hram hram dawn nia khuanun lo veng zel che rawh se tiin an melh kar a.



Zaduna chuan chuti fakaua mahni inrintawkna nei chuan thim zingah pawh hmalam pan la, kei pawn kan lal thupek zawmin hmalam ka pan zel ang. Mami kawng laka a mamawh tur kha fun sak la, ka hmuh phak loah a thla pawh hian min kiansan rang rawh se. Tiin khumpui lama a pa rawn tho chhuak chu an han melh dun kar a.



Pu Thawma chuan ngun taka thlek ha pah hian, ka rin tawk na che hian lei leh pialran chen se, mi piang danglam tak i nih na hian i khua leh tui muan mawlh rawh se. Tlangval," i himna turin hei hi ka hrilh ang che," kan ram val chin hi rawn dai lut leh tawh ngai suh. Chuti lo chu hun lo takin famkhua i lawi palh hlauh ange.




Kal la kal zel la, duhsakna awmzawng zawng ka hlan che a ni an tihlai chuan Zaduna chuan Zawlbuk lamah pawh mutmu min tuah tir thei lo tu hi chelh beh reng a ṭul lo ve, Kulha, kal mai teh i ṭhinten kawtchhuah lamah i hmel hmuh beiseiin an lo thlir reng rawh ang che an ti chang fak a.




Kulha chuan U Dun," ka kal ange, Veli dam lo hauh zel ang che tiin Veli sarep fun leh a chaw chhum hminsa la sa ham ham chu a sahmima ah pah in kawtchhuah lam a pan ding nghal a.




Kulha chhuah hnu chuan Pu Thawma chuan kan leido khual zet zawng a mizia a dangin a mi dip lah a na e. A mitmeng rengah khan thutak a paiin a sawi tawh reng reng bawhzui duhmi a ni tlat mai. Duna, Kulha kha khunu vohbik an sawi ṭhin ngei chu a ni ngat ang. Kan lal thuchhuak reng rengah i beng dawh ngun la, kawng engkimah tunhma aiin fimkhur chhuah ang che. Ngam loh chalah chil kan hnawm vaih zawngin kan chan tur erawh i hriat ka ring e.




Chemte ni a tlangsang tawh viau a nia. Kan khur hai ah khan tukṭhuan tla tur a tling mahna le nang zu bih mai ta che tiin an tirliam nghal a.



Pu Thawma chuan Duna, lo kal hnai teh khai, hei thlasik kan chhirliam hnem ve ta reng mai, leido nei ngai hauh lo khan leido kan han nei ta chu a nia, fimkhur hle la, bawh hun a awm a, tawlh hun a awm ngai tih hi i thinlungah khan vawng tlat ang che. Tin Kulha kha khuanu hian a hualna hle tih hi vawng reng ang che. Helna kawng i dap hram hram dawn nia, chu engthil nge ni ngai tiin tlangau rawn au lauh lauh thawmah chuan a beng an dawh nghal ha a.




Zaduna chuan ka pa tuibur hmuamda a liam awrh a chuti tut tut a lalin thu a han chhuah nghal chu kan lal turtu an awm a ni ngat mai ka ti khawnge lalin lam ka han pan a nge tiin a silai bat in lalin lalin lam an pan ding nghal a.



Lalin a han thlen chuan lalpa leh an khaw daingul Zumura leh Thanghrima chu muk zetin lal ṭawngka chhuak chu an lo ngaichang mek a. Lalpa chuan ka pasalṭha Duna i mawng kha hung la ka thuchhuak hi lo ngaithla teh khai, hei tunah chuan kan vei leh ding aṭanga in ven kan ngaih zia lah atun in hai lo ve. Ka fa u zawk Zahmuak hi tlangdang chang tur a nihna ang ngei in a rambawh tih zau nan leh pasalṭha nun a tem tam nan a tu emaw ber kiangah hian a hniak hnutchhiah tam se, tunah chuan rawlrala che chhuak turin in remhriatna kha sawrbing ang che u.




Phulzau khua saw keini aia khawte zawk an nihna lai saw zuamawm viau in lang mahse, an pasalṭha kianga ding ngawi reng tlangval la naupang tak kha ka pasalṭha Zumura tih loh chuan in hria anga, a lakah fimkhur in chhuah dawn nia. Khawkhat lal thu kenga lalin a aiawh tura a tirh ngam tawh chu minamai an ni lo tih hi vawng ang che u.




Zumura erawh Vanzawl lam lo lian thei lakah a beng lo chhi ngun se. Zawnglui kam ram chang ṭha tak khu belchiang turin nangni lo chu rintawk an awm hauh lo va, chutih lai erawh chuan Phulzau leh Vanzau lakah hian kan inven fimkhur a ngai hle ang. Vanzau pasalṭha Zathanga saw kan tana hnawksak thei ber a ni a, a ni saw kan dahṭhat theih phawt chuan in chetna kawng a sam hle ang an ti charh charh a.




Vanzawl lalin chhungah vethung chuan lalpa chuan a pasalṭhate chu melh kual dan dan chung hian in lal Vanhnawla hi zama hnungtawlh tur ka ni lo ve. Khualthang pasalṭha pali lai ka kawl cheu a, eng hian in nge min dal ngam ang le? Tih tak em ah chuan kum kha leh chen mi pawh pawh ngam lo khan tunah ve lem Zawnglui kam ramchang ṭha avangin lehlam ka hawisan e min ti vei maw? Lo ngai tak rawh se, Vanzawl lal tih lungawi ṭhat loh zia hi lo hre mawlh rawh se. Phulzau khua erawh awm lo angah ngaih hmiah tur. Kan bitum ber tur erawh chu Lengsir pasalṭhate saw an ni mai a, tunah ka pasalṭha Zathanga leh Raltawna hian a vawihnih nan Lengsir lal va be nawn leh ula, in ṭawngka chhuak erawh khan chuan zai in dawh hram hram dawn nia.



Chutih rual erawh chuan Lengsir lal a duhthusam sawilo thei lovin siam ula, a thu leh hla uluk zetin in ngaithla dawn nia, saw Zawnglui Run lui fin tu kama ramawl ṭha zet saw chan ka duh loh zia leh nakin zela kan thlah lo la awmzel tur tan a ni tih hai hauh lovin in chakna hmachhuanin hneh chhuh ngei in tum dawn nia. Chutih rual erawh chuan lal duhsakna in dawm gnem lutuk hlauh dah ang nge.



In thluak fima a awm kha in himna tur kulhpui a ni tih hai hauh lovin an chezia ngun takin in zirchiang dawn nia. Saw ramngaw changṭha zet saw,a hlat ber nimah ila, khaw huaisen kan nihzia leh kan theihna lanchhuahtir kawng awmchhun a nih vangin in theihna zawnah erawh tim hauh suh ang che u tiin a pasalṭhate theihzia chu an sawi chhuah zauh a.




A pasalṭha Zathanga chuan lalpa, chuti taka saw ram sawn i ngeng a chhun a nih a hnu dai lut turin kan theihna kan lanchhuanlhtir a ni ang chu. Lengsir pasalṭhate sawn min hmachhawn ngam a nih ngai chuan pialral kawng an zawh ngei ang. Lalpa i duhthusam ka tipuitling a nih ngai chuan i lakah phut ka nei dawn a, chu ka thil phut erawh chu ka la sawi lang rih dawn hauh lo. A hun a thlen hmaa ka duhthusam puang zut zut mi ka ni lo va, kan lalin a duh ber Zawnglui kam ramchang ṭha saw kan hneh chhuh thei phawt a nih ngai chuan lalpa ka tan pawh i in hawng ve a ni ang chu tiin a pasalṭhatpuite chu an melhkual dan dan a.




Vanzawl pasalṭha Zathanga hi pawisak nei lo tak leh pasalṭha ralhrat khawkheng, insual thiam tak leh ralrel thiam tak palianpui mai hi a ni a, a pasalṭhatpuite pawh hian an chung en hle nghe nghe a ni.




Chutah ti hian an ṭawng chhuak leh a. Phulzau lal saw a ngawi mai dawn bik hauh lo va, an ni pawh saw dahhniam chi an ni bik dawn hauh lo. Pasalṭha Vawmkunga leh Zaluta an kawl ve tlat. Sawmite pahnih hmachhawn saw ka chak asin. Chutih rual erawh chuan thawm riva lah an rawn chhuah hek lo. Kan kawngdala an awm erawh chuan kan chimih ṭhat mai ta lo"ng an ti hmiar hmiar a.



Lalpa chuan khatiang tur kha a ni. Kan duh kan hmuh hma chu beidawnsan mai lovin pialral thleng pawn kan zui a ni ang chu. Ka laka i thilphut erawh ka lo hrereng ang. Nihnih han liam se, Zawnglui kam ramchang ṭha va belchiang turin Lengsir khua paltlang ngatin kalzai in rel dawn nia tiin lalpa chuan thiam tak maiin a pasalṭhate chu an fuih a.




Ni a liama, Phulzau pasalṭhate pawn Lengsir lal an hmuh aṭangin an mahni buai buaiin lo lam hna te chuangin nihnih lai hun an hmang ve mek bawk a.




An lal Sailopuia chuan a upate ko khawmin ro an han rel a. Chutah Kulha pa nang tlawmngaiin ka pasalṭhate zu ko lawk ta la, a rang lamin ka lalin rawn chuangkai rawh se tiin an tirliam nghal a.



Pasalṭha Vawmkunga leh Zaluta chuan lalin chu chuangkaiin lalpa chuan ṭhuthmun an remtir a. Lalpa chuan a aw then kharh kharh pah hian hei le tunah zet chuan englai mai pawha kan in ralrin a ngaita chu a nia, kan tlangvalte lakah pawh huaisenna in tuh ngun zual a ngai ta. A ru emmaw zawk zawk hian Zawnglui lam in zu pan anga, khawdang kehniak in hmuh leh hmuh loh kha in zu chian hle bik dawn a nia.



Khu Zawnglui kam ram khu ka pa lo bawh ram a nih ang ngeiin kan hauh a ngai a, kan ta chei sa a nih ngat chuan tu khua mahin an rawn pawng bawh huam ngam dawn hauh lo va, a ram leilung zu zirchiang ula, in duh ang ngeiin chet in zu thawh dawn nia an tih chuan Vawmkunga chuan lamhlah kalzai an rel tawh a, Zawnglui ramchang zu belchiang turin keiin Luta hi ka lo awl thung ang nge an tih chuan lalpa chuan an amen nghal a.




Ni a vanlaizawl a, thinghnah tlate chu uaiin daitla in a hmet a, Zawnglui kama helin hmarlam tlangdung bawhin Phulzau pasalṭha ralhrat Vawmkunga leh a naute pali chuan a ram leilung chu zirchiangin sa an pel mek a.




Vanzawl pasalṭha khualthang hat khawpa an chheh vel khuaa an hlauhrawn , Lengsir pasalṭhate pawn an chung en leh inmal nuaia an huphurh Zathanga leh Raltawna kaihhruaina hnuaiah chuan tlangval pasarihte chu an zalenin Lengsir khua chu hel hauh lo leh hlauhna pai hauh lovin chuan lutin Zawnglui lam an pan ve mek bawk a.




Lengsir pasalṭha Zumura chuan lalpa Vanzawl pasalṭhate tumram lah kan hai lo, dan tumna i nei hauh lo em ni an tih chuan Lengsir lalpa chuan dang lah lo ve, dan tumin han hmachhawn ula tu hian nge pialral kawng zawh dawn? An pasalṭha Zathanga theihna sanzia lah tun in hai lo, ngawih hun a awm ngai e, an lo let leh lamah kan tana harsatna an siam vaih a nih zawngin leh awmhman lek lo in kan sai a ni ang chu.




Phulzau paslaṭhate nen in tawng hlauh se, chu chu kan duhthusam tihpuitlinnana hmanraw ṭhaber a ni ngei ang. Chutih rual erawh chuan Vanzawl lal sawn engtiang chiah in nge chet a thawh tir ang tih erawh kan mitmei reng a ngai ang. Kan lakah thumum an lal sawn a la thlen mumal loh avangin a pawng a puia an laka huatna kan lo pai hi a rem lo vang. I ṭha,en phawt mai teh ang u. Kan lakah mawi lo taka chet an thawh erawh chuan an theihna an lanchhuahtir hma ngeiin kan sai tlu phiarh ang an ti sak a.




Zathanga chuan hma hruai zelin Zawnglui kam an chuangkai ta, an thlang lawk aṭanga meikhu vanlam hawia rawn zam chho ngiai ngiai chu hmu nghal vatin aw haw hawi le, ka hmuhsual a takah, kan ram bawh turah mikhual ten hma min khalh tlata hriatna kan neih chu le, fimkuur tak khan aw, Tawna nangin pathum ho la, rawn sir hel rang rawh u. Ka ṭawngka chhuak erawh in ngaichang dawn nia. Tiin an veh thla dan dan a.




Vawmkunga leh a naute chuan hlim takin an sanghal kah sa chu chanin an lo nui ham hma hlawm a. Chutah an chhak lawk aṭangin pasalṭha ralhrat tih hriat ngawih ngawih hian ṭhiante u kha in va kap lian awm ve maw le, chutih rual erawh chuan in kuang lo ram in dai lut tlat mai. Helai ramchang hi Vanzawl lal Vanhnawla pasalṭhate ram bawh ram a nia sin an ti chang fak a.




Vawmkunga chuan, uai chuti zawng chuan maw rampilrilah ṭawngka i chhuah dawn le, hei hi kal hmasate ram lo chuanna a nia, tu kutah mah a awm hlei nem, hei hi Phulzau khaw tuitlan te leh kan thlah lo la awmzel tur ten an bawh zel ang nga kan hnu hi an rawn la chhui ang. Kei Phulzau pasalṭha hian ka dam ṭek ṭek chhung chuan tu kutah mah pek ka tum hleinem an ti fiah fai fak a.



Vanzawl pasalṭha Zathanga chuan, uai, a chuti zawng chuan maw kan tih dawn a, kei Vanzawl pasalṭha  hian ka hrilh ang che u. Zathanga khualthang pasalṭhain a duh chu a neiin a bawh mai ṭhin thutam sawimi ka ni lo va, ka hmaah hian tu hi nge rawn ding ngam awm che u? Helai ram hi Lengsir khua nen hnaihchilh viau mah ula Vanzawl khaw tui tlan tan hmun a la awm ve a ni tih hi lo hria ang che u tiin a silai chu an lek kang nghal a.



Vawmkunga chuan a ni maw a fawng chelhtu i nih vang mai khan hlaua khur rual kan awm lo ve. I chona chu ka pawm e. Pasalṭha chu a thutiamah a dingnghet mai ṭhin tih leh dinchhuah rualin a kawlhnam chu an phawichhuak nghal a. Vawmkunga chuan a naute bulah chuan kiang ula, in kut khan in ralthuam kha hlat hauh suh ang che u. Chutih rual erawh chuan engzah nge an nih lah kan hre law, khuaa chinchang hrilh turin tawlh a ṭul chuan hreh hauh lovin in tawlh daqn nia. Mauhak lam aṭang khan khua in lut dawn nia tiin nunkhawchhuah a in beisei loh thu leh a mi beihtur pa hi a hriatchian em vangin chu thu chu an sawichhuak a.




Chutah Zathanga chuan Phulzau pasalṭhain ka chona a pawm takah chuan nauteu in bengdai ula pasalṭha nun tem turin in rilru siam ula, ngun takin ka chetla hi in lo thlir dawn nia tiin Vawmkunga hmaah chuan an ṭum thla chhak a. Chutah Vawmkunga chuan bawh nghal vatin a kawlhnam chu an vai chhuak zawk a, Zathanga chu rang zeta lo persawnin Vawmkunga thapek kal laklawh lai chu bawh thutin a kawlhnam chu an phe chhuak vuaia, na tuar ṭe ṭhawt riin a rawn zui nghal a.



Vawmkunga chuan a kawlhnam chu leiah thlauh nghal bawlin leiah ṭhingṭhiin zawisap hian ka hun a liam ta, ka naute hi zuah hram ang che an tih chuan Zathanga chuan pasalṭha ngenna chu ka zah sak ang che. Damkhawchhuak ziazang i ni lo ve tiin a nghawng chu an tan siah siah mai a. Zathanga chuan pasalṭha chu pasalṭha kutah vek a tlu ṭhin. In hotupa ruang hi khua luhpui rang ula, Vanzawl pasalṭha hmingthang Zathanga a ngam ngang lo a ni e tiin in lal hnenah thu in thlen dawn nia.



Umzui mi ka ni lo va, ka ni hek lo vang, tin helai ramchangah hian in hniak thar ka hmu leh a nih vaih chuan in khua khi meivapah ka chantir ngei ang khawlam pan rang rawh u nunna dangin in pialral kawng a zawh belh hma hian an tih chuan Phulzau tlangvalte chuan hmanhmawh takin khawlam an panding nghal a.




Leng len ar a khuanga chutih lai chuan thihna chuan,Phulzau khua a deng nghal zat a. Lal thinrim inhrosa kuk kuk thawm chu na hem hem tak a ni. Ka pasalṭha Vawmkunga phuba ka la ngei ang. Vanzawl pasalṭha Zathanga zawng mi chunga leng a ni ngai e. Mal beiha hneh rual loh a ni e tia a sawilai chuan Taikulha chuan lalin thleng nghalin lalpa ka umzui dawn, i thu lova krima duhthlanna ka kalpui dawn avangin i ngaihdamna sangber ka dil e. Tiin lal thu pawh nghak hman lo khawpin lalin chu hnungtawlh zawngin a chhuahsan nghal a.




Lalpa leh a upa te leh Zaluta chuan Taikulha kalliam tur chu thlirin lalpa chuan a ni kha zawng a danglam bik a ni. Zalut, tlangval sawm nen Kulha hnu chhuiin tunah la la hian chhuak rawh u. Lengsir lalpa pawh khan Vanzawl khua te saw a ngaina hauh bik lo vang. Kan hmehmit chuan Lengsir lalpa rilru kan sawi danglam theihna kawng awmchhun a ni. Chutih rual erawh chuan fimkhurna khan in taksa pengte chhuahsan hauh suh se. In mamawh tur kha la khawm ula, tiin an tirliam nghal a.





Khaw karah zanhnih leh chawhma ṭha zet an kal hnu chuan Kulha chuan an khawmi ten a hnu chhui a awlsam zawknan tiin a kalna a piangah chuan mausep a vit bur zel a, ti chuan le a mahte chauh chuan Lengsir khaw lungdawh chu feh haw hun awm velah chuan  a chuangkai ta. Phuba lak duhna leh Vanzawl pasalṭha a huatna chuan Lengsir an leido khuate chu dahṭha in pawisak lah nei lek lo in Lengsir khawchhung chu a dai lut ta. Tlangval feh haw tawh te chuan Kulha chu an lo hmu duh in a hnungah hriam nen an rawn zui ṭhem ṭhem hlawm a.




Kulha chu ding datin tumah kha lo hnai suh u. In khua hian ka pawi in sawi lo ve. In pawisawi tuma lo tla lut ka ni lo an ti vin ṭhat a, a hnunga tlangval pakhat chuan chuti si engti tura lo kal nge i nih an ti a, Kulha chuan in khuaah hian Vanzawl pasalṭhate an la cham em tih chian tura lo kal ka ni an tih chuan tlangval pakhat chuan cham e. I hmu duh a nih chuan lalin lamah i hmu thei ang an tih chuan Kulha chuan lalin lam chu hmanhmawh takin an pan a.



Lengsir lalin ah chuan a pasalṭha Zaduna leh Thanghrima chuan Vanzawl pasalṭhate chu mrlh ding ngar chung hian an lalpa nen an inbiakna ṭawngka chu kil khatah an lo ngaithla kar a. Zathanga chuan Phulzau khaw pasalṭha lu la tur hian engchena thui nge ke ka pen dawn lah ka sawi thei lo. Lalpa kan lal thuchhuak hi i khua leh tui te leh i pasalṭhate hian a kalh zawnga chet an thawh chuan buaina bul kan ṭan ngei ang tih hi ka sawi duh a ni an tihlai chuan, lal kawngka bula tlangval hmelṭha leh pa hrak leh pian dik zet hmel la naupang tak lo ding vang chuan lalin chhunga thusawi zo chiah chu thip takin an melh kal a.




Chutah lalpa chuan evhe heu, tlangval, ka mit hmuah i lo la inlan ngam a ni maw tiin Kulha chu thinrim mitmeng chuan an melh kul a.  Kulha chuan engdang a sawi lo, Vanzawl pasalṭha, lu kha ka duh a ni. Ka duh ka hmuh hunah ka chungthu chu lalpa i rel ṭha dawn nia. I lalin kawtah hian ka lo nghak ang tiin lalin chu an hnungtawlh san a.




Chutah lal tual aṭang chuan tlangval la naupang tak leh pian thiam tak chuan Vanzawl pasalṭha Zathanga khan min hmachhawn ngam dawn na nge tiin an au vin ṭhat ṭhat a.



Pu Thawma chuan chemte, kan khaw boruak hian a zir lo a ni. Khualval khawhnih kan kawl ta tlat mai le. Lalin lam pana kan khaw mi leh sa ke pen thawm chu i hre ve lo em ni an tih chuan Veli chuan ka pa ka hria e. A lo kal a ni, a lo kal leh a ni an tih chuan Pu Thawma chuan chemte, kei pawn ka hai lo e. A ni kha zawng a danglam a ni. Khuanu duan hringfate hi zawng tu tihdanglam rual an ni lo ve.



Buaina hian kianzai a rel dawn lo zawng a nih hi. Khawnge ka mit tlin tawk te hi zim hle mahse, rawllai mit,ang karin vawin ni chu i vuiliam teh ang khai, tiin leihkapui lam an chuang chhuak a. Chutah an lalin lam pan a Phulzau pasalṭha hmanhmawh taka lo kalte chu an hmu nghal zat a.




Thangveli chuan ka pa, tiin a banah chelh rualin ka pa min hrethiam hram rawh aw an tih chuan a pa chuan chemte tiang hian hun i hmangliam ang tih ka hlau hlel lo ve. Vanzawl pasalṭhate khan Phulzau pasalṭhate thin an tirim hle a nih hmel e. Min chelh tlat la, lal tual lam i han bih ve ang hmiang chuti taka ka chemtei nun sawi danglamtu engtiang fakaua mibik nihna nei nge i han chian ang hmiang tiin lalin lam an pan dun a.





Veli chuan ka pa chulam a ni lo. Ka u a ni ka venthawm chu,tiin lal tuala mipui lo tling hmur karah chuan an pafa chuan an in zep ve a. Lal tuala Kulha ding ran chu va hmuin Veli chu a phu uk a. A ba ban chu hmer ngat ngat hian a thlek vang vang a. Chutih lai chuan Kulha chuan Vanzawl pasalṭha, i theihtawp chhuah ang che. Hei hi phuba lakna a ni tiin a hmaa a mah ang chenvel palianpui khualthang hat khawpa khuatin thang Vanzawl pasalṭha ralhrat Zathang chu an melh ding ngar a.



DUHTAWK KEUH ANG. KA KUT ZUNGPUI A KHAM.