Tuesday 26 March 2019

THIH NGAM LU PU TEN HMALAM AN PAN. BUNG-14 NA.

THIH NGAM LU PU TEN HMALAM AN PAN.

BUNG-14 NA

Teizang Lal fapa', Munglianuk chuan a hmaa tlangval la naupang tak, a nun zuah-tu chu chik zet a en pah chuan, Engtiang chiahin  lo puitling chho ang maw ti te chuan a ngaihtuah ru rauh rauh thunga, Piandenga ve thung chuan an thlang lawk a thingkung nghenchhana Lal fanu leh a ṭhiannu hlauthawng taka lo ṭhu khur deuh hlak hlak chu khawngaihna leh lainatna mit chuan ding deuh salh hian an en vang vang a.


Papawnga chuan hrethiam tak in a hma lawka Lal fanu te ṭhiandun lo awmpuitute chu au in inremna kan nei tawh e, in chhuah thei tawh ang an ti thla lauh lauh a, chu Lusei aw chhuak an han hriat chuan lawm avangin an biangah mittui a luang hial a ni.


Lal fanu te zawn an han thlen chuan Piandenga chuan kal rawh u le, tiin aw dam dap hian an bia a, Lal fapa chuan a farnu chu i ṭha maw tiin an zawt a, Lal fanu chuan aw ṭha e tiin Piandenga chu a mit pawisawilo tak chuan an melh ralh a.


Lalin an han thlen chuan, Hualngama chuan Lal fanu chu ṭha a lo ti ve ngang mai an thlir dauh dauh a. Lalnu Lianmangi chuan chemte tiin an kuah thlawp a. Lalpa chuan Run lui kan tur chuan kan se nu pa te tan a hautak mah mah lo'ng maw? A aiah hei hi min pawmsak mai la ka va ti em tih pah chuan Hualngama chu ṭhi leh dar an hmuh a.


Hualngama chuan ni ang hmiang, hei Khamsang Pasalṭha Thangzika hian i hnenah eng nge sawi duh a neih le? tiin Thangzika chu an melh zauh a.
Thangzika chuan Lalpa i hnen ka sawi duh chu kan chi khur saw chu khawngaih taka min lo luhkhung pui tawh lo turin ka ngen che u a, tin! Kan lakah pawh a ruk a ral a chet leh hriam lek lo turin ka ngen bawk che a ni.


Hei hi a bul leh a tawp na ni tawh se, in rem taka awm tlan hi a ṭha ngai e. Mahni khaw chhan nan leh Perh hauhnan chuan tu pawn lu chhum ban chhum kan huam ngei ang. A ni lo zawnga min nek tawh loh hram ka beisei, an tih chuan Lalpa chuan a lu buk nghut nghut pah chuan aw le, i thu ang chuan ni rawh se.


I duhdan chu ka duhdan a ni fo ṭhin ṭhin a, mahse a nektu lam a nat a mahni khaw daingul ngeite hu hang pawn chang awm leh ṭhin thian thurel dan pawh min ti ṭhuanawp chawk ṭhin reng a ni tih pah chuan a pasalṭha te a changa a demna chu an chhak chhuak zauh a.



Thangzika chuan Lalpa min lo hrethiam lawk, tih leh Lal fanu lam chu an pana nula i hmelṭha hle mai, in vangkhua kan lo lawi luh  hunah pawh i hmel ang hi i lo la pu reng dawn nia an tih chuan Lal fanu zak si, lawm bawk si chu a sen chhuak ṭan ṭan thei hial a ni.


Lalpa ti hian ngaihngam takin kan let san ang che u, ti hian kan kara in hmelmakna chu dahbo in in rem takin i awm tawh ang u an tih chuan Lalpa chuan aw le, kei ngei pawh hian in vangkhua chu ka la rawn lawi lut ngei ang an tih chuan Thangzika chuan ni e kawtchhuahah kan lo hmuak dawn che nia. I fanu pawh hi lo tel ngei se tiin an in thlah ta a.


Ti chuan le Hualzasela pasalṭha te chuan an in ṭhenna tur peng an han thlen chuan an han ding khawm laih a, silai fawng nga ve ve insem in an hlim tlang hle nghe nghe a ni.



Hualngama chuan dam takin aw, kan la in tlaehpaeh thuai dawn nia, chutih rual erawh kan chhak ral, kan khua aṭanga ni 4 lai kal ah khian Sailo Lal Saithawmvunga khua Mualarh khua a awm a, pasalṭha pawh kut zungṭang thliah tham a kawl nghe nghe nghe a ni. Chung zingah chuan Pawih Hopung pasalṭha lu tan tu Thanmanga a awm a, a aihnahphahpui Lianlula leh Chungnunga an la awm bawk a, Cheua nen , Sailothanga nen hengho lakah hian a theih hram chuan kan fimkhur tlan a ṭha awm e an ti a( Sailo Lalpa hian a pasalṭha te tira Leithum nena an in rinaa perh an tar chu an huang zauhin Leithum khua perh tar phawiin an huang an zauh chu sawilan chak hle mah se zep rih ṭha a ti zawk a).


Thangzika chuan a lu buk nghat nghat pah hian kan lo hrereng dawn nia, a theih chhung chu sa leh ral lakah pawh kan in puitlang ang chu tiin an in ṭhen ta a.



Sailo lal an chhak rala Sailo khua awm chung chang a sawi laia Hualngama mita chik zeta lo melh kar tu Laiveta chuan dik lo a awm a ni tih chu a man thiam nghal kuarh mai a, Leithum chu a theih ang anga puih duhna a thinlunga lang lian tak chuan a rilru chu rang takin a siamfel tir nghal thuai reng a ni.



Thangzika chuan Laiveta chu bek bawrin Thangzika chuan Hualngama mitmeng danglam ta khan a rukin an khuain harsatna an tawk a ni tih a hai loh thu an hrilh chuan Laiveta pawh chuan chu chu ka rin dan chiah a ni e. Hawh teh kar a hla tham sia umzui leh lawk i la, dawp chhuah in tum leh teh ang tiin Hualngamate kalna lamah chuan lim chho in Laiveta chuan a nau te hnenah chuan tah khan min lo nghak mai ang che u tih leh tlan an rual nghal zat a.



Hualngama te an han pawh chhoh chuan Thangzika chuan Hualngama chu ngun takin an en ha a, chu tah ti hian an be ta a.


Hualngam, i thinlung chhunga i sawi chhuah hreh si, i pai zam theih miah loh, nak rukna i hmel hmaia lo langte kha keini hian kan hmuh hmaih hauh lo asin, i aihnahphahpuite kan ni tih hi kan in tawn tirh aṭanga hrilhnawn leh kher i ngaih ka ring lo ve, keini Lusei ho hian Thih ngam lu pu in hmalam kan pang tlang dawn lawm ni an ti a.


A mitmeng khur thuk raih kara lawmna leh phuba lak chaknaa khat, Hualzasela Pasalṭha ralhrat chuan nuih sak pah hian pasalṭha nge nge chuan a pasalṭha puite chu a lo zir chiang chawk reng a ni tiin ṭhuthmun rwm meuhin Sailo Lal sual leh tawrawt duhamna a khat chuan Leithum tana harsatna a thlen hnem zia chu an sawi zar zar-a.


Chutah Laivet a chuan engtianga chet nge i duh le? Ngam leh ngama in hmachhawn nge a ruk a rala chet thawh an tih chuan Hualngama chuan chu thuah erawh chuan kan Lalpa hian thutlukna siam se, ka duhthlan tur ni ta se, a ruk a ral ngeiin le, kan in tam hleih mah mah dawn si a an tih chuan, Thangzika chuan i naute pahnih kha tirin kan naute kha zu ko se, Lusei keite rualin thih ngam lu pu in hmalam kan pan thlang a niang chu, an tih chuan Hualngama chu in thlshrung tak chung hian i tana harsatna thlentu nih hi ka duh ngai lo va, kumpui lingleta kan lo sual leh kan tawrhna hi a in zat thaw thang ta ve ang le.


In hmel hmai ka en khan in thutluknaah in ding dawn tih ka hria, chutianga ruahmanna in thinlung aṭanga in siamfel a nih chuan kan khawlam kan pang fahmiang.


Mahse, kan tumram panna kawngah hian Pelpawng tlang lian chamdurh paltlang ngei a ngai dawn a, chu mi tlang letliamah Khiangte Lal Hendova lalna khua Lawitlabg paltlang a ngai ngei ang. Helna tur a awm lo va an mahni khua hi khaw inlungrual tak leh Pasalṭha ngah ve tak khua an nia, leido nei lo turin an fimkhur tlang hle a ni.


An pasalṭha tawrawt zet pahnih Chhunruma leh Thlautea an awm a, an ni pahinh hi mitamtak sawidan chuan,Lasi zawl a ni e an ti fo ṭhin, sapui mei chaih ngam pahnih ka kawl chhung chu khaw thum Lal ṭangrual ka hlau lo ve tiin an Lalpa Hendova hian a chhuanzia lantirnan a sawilang fo ṭhin a ni an ti charh charh a.

Duhtawk phawt ang.

5 comments: