Saturday 7 September 2019

HNEHTU NGAWICHAWI. BUNG 11- NA.

.
HNEHTU NGAWICHAWI.

BUNG 11 NA.

Liankhanpau chuan a hmaa lusei tlangval mitmeng thip ram mai, engpawh hmachhawn chak ngawih ngawih tih hriattak chu melh kal chung hian, kha Sailo lal fapa laktlak loh tak kha nungdama awm reng tlak a ni lo. Kal luih pui tum suh u, ka kut leh ke a chet chhung chuan in kalpui thei lovang tiin a ṭanhmun chu an siam rem sauh a.

Hualzasela chuan kan tawn ve hmalam thil a ni tlat, tiin Sawia chu an melh kal a. Sawia chuan, Liankhanpau," ti lui suh, kan in tam hleih em hi, he Sailo lal fapa hi nungdama kan hruai haw a ngai a ni. In lal dawihzep tak ka aṭangin thil awmdan chu hriat tum zawk la a ṭhat ka ring an ti chang fak a.

Khumsih chuan," Liankhanpau, a kawi zawngin la hlek suh, ka nun thap in he thil hi ka kaltlangpui tawh, min dan tum suh, chuti lo zawng, tu emaw zawk zawk hian pialral kan kai a ngai ngei ang an ti chang fak a.

Liankhanpau chuan e heu leh, mahni hnam leh khua phatsan duhna khawp thinlung kha englaiin nge i lo neih hma pek chu le? A nih nih kan ni ang nga a ni mai alawm tiin an pen hma hret a.

Sawia chuan i farnu leh in lal fanu nunna chhanhintu hmachhawn i chak viau a hnu i duh chu ti ta pauh che. Mah se, hei hi hrereng ang che, dikna erawh a nget ngai hlek lovang, Liankhanpau in thang hlana i farnu leh in lal fanu a chhanhim na lamah Sengau lal fapa lu a atan asin.

Sengau lal hlauin a khua leh tui tlan a kha leh chen lo awm tawh Khumsih chu Sengau lal hnenah ngsihdam dilnan pek a tum asin, i kawlhnam kha phawi la, i farnu chhanhimtu chu a lu tan chak in hmachhawn ta che.

Buaina i duh hrim hrim a nih a hnu, Lusei hmusit tu kha ka hmaah hian lo penchhuak rawh le, Lianzeding an ti vin ṭhat a. Lianzedinga chuan e he heu, lusei naupang chhe baw lawk hian aw ka vin min hman khum vei maw tih leh pan an rual nghal a.

Chu ve leh hnim pik kar aṭang chuan, Pasalṭha mahni nun chhan nana ke pe ṭhin te u, zahngai zahngai, ka mittlin tawk te hi thlamuang taka en ka duh e, hlauhna pianpui lo pasalṭha te u, thisen chhuahna hian rah ṭha a chhuah ngai lo a nia, kal u la kal zel zawh rawh u, nunna hi eng nen maha thleng theih a ni ngai lo ve, an tih chuan , Khumsih chuan ka nu, kiang rawh, an duh chu hmu mawlh teh se, i mit hmuhah ka hnampui lu ka tan tur hi min nawr nat em vang hian ka ṭhulh dawn hauh lo a nia an ti chang khal a.

Piankhanpau chuan, a tawk e, a tawk e, mahse,,Sailo lal fapa erawh ka kut ah dah rawh u an tih leh hram chuan, Sawia chuan a silai cheng kau ri rap hian, nutlingin duh rawk ru tia a anka a chhah chhuah tawh pawh a, a kawi zawnga min nek in la duh ṭalh chu le.

A khamphei zawnga in vangkhua lawi luh kher em ni i duh a? Sailo lal fapa hi i kut hmawr pawh khan i khawi hlek lovang nge, Khumsih kal rawh u, Sailo lal fapa kha veng la, an kut hmawr pawn an khawih tur a ni lo tiin a,silai chu an tinkual dan dan a.


Liankhanpau chuan a fawng tawktu i nih vang ringawt khan him damah lo la in ngai hauh suh ang che. Khumsih, tunah chuan kan hmelma i ni ta, kan in hel tawn zak zak a niang chu aniang chu an ti sak a.


Sawia chuan mi â i ni lo ve, i nunna kha i la ngai hlu hle mai. A ṭha e, Lianzeding, lusei ho hi hnawksakin kan khawsa hmasa ngai lo tih kha i lo hrenawn dawn nia, nangni khua chuan hmelma enin min en mah ula kan pawisa lo, in kuang lo nawr a at in so a nih ngawt loh chuan i lakah hriam leh chengrang kan lek lovang, kan kal phawt ang nge dam tak in aw tiin an in ṭhen ta phak mai a.



Hualzasela chuan , aw le, ti hian kan kal zel ang nga, kan nu rual chhawm kan ni tih hi kan hre ṭheuh dawn nia. Pherpui khua kan pan phawt ang, a kar ah zanhnih riah hmabak kan nih kha tiin thu an pawt chat nghal zat a.



Ti chuan, khaw kar kawngah zanhnih an han riah chuan Pherpui khaw ram valh chin chu an dai lut ta nghal a.



Sawia chuan U Hual, biak fal lawk che ka duh an tih chuan, Hualzasela chuan lo hrethiam tak mai hian an piah sir zawl lai deuh chu an kawk zauh a. Chutah Sawia chuan, U Hual," Pherpui lal fanu nena khatia in ram valh chin ka lo dai luh khan Pherpui khaw tlangval zingah hian a ruk a min lo el a, dawt muhluma a ni lo zawnga lal fanu nen kan chanchin an lo sawi hi kei chuan ka theihnghlih dawn hauh lo mai."


Khua kan luh chuan kan fimkhur a ngai hle ang, an tih chuan  Hualzasela chuan  aw le, an lal fapa kan kut ah a la awmchhung chuan chet an thawh ngam dawn lova, a ṭawngkam aṭangin kan himna tur leh kan chhiatna tur a in nghat thui khawp mai tih leh Pherpui lal fapa Saingura chu an hui nghal zauh a.


Saingura chuan rang taka pan in Hualzasela chuan i nunna hi kan kut ah a aqm tih hi hrereng ang che. In khua kan luh hunah pawh a ni lo zawnga ṭawngka i chhuah a nih vaih chuan i lu tan turin kan lo let let ang an ti chang fak a. Saingura chuan ka nunna chhanhimtu in ni a, Sawia, ka farnu kha nangma rukbo angin an sawi asin, Zokaia hmalakna vek a ni.



Ka pa khawnbawl upa fa a ni a, ka pa hi vawl at in a awm a ni. Ka farnu chuan a lo let leh ngei ang tiin a sawifo ṭhin che asin, i duh thal in i che thei ang. Mahse, Zokaia kianga awm reng ṭhin, Danglova lakah fimkhur ang che. A ni chu pasalṭha diktak nei tura englai pawh a nunchan zir ru fo ṭhin a ni a, mi zah a kaiin ka pa pawn fathang a awl nghe nghe.


Nang pawn i hriat kha, mi ṭawng tam lem lo tak, ngawi ngal ṭhin a ni a, rual a pawl lo hle mai, a pasalṭhatna hmachhuan in Zokaia lah hian an mi ṭhatna chhawr ṭangkaiin a veh thlem thiam si a, Zokaia thu thu in a awm tawp a ni an ti chuar chuar a.



Ti chuan tlai lam ni tlak dawn zanriah eirawngbawl hun awm velah chuan in lo awm hmasa ber an thleng ta, lo hmutu te chuan ai, khu kan lal fapa tiin an rawn zui nghal zat a.



Lalin lam pana khual pasalṭha mi sawm leh pahnih leh an lai tat Pherpui lal fapa chu khaw mipuiho chuan an lo hmu duh hle mai. Chumai a la ni lo, Pherpui lal fanu hmelṭha tlanvo pui tu, an khua aṭanga an hnawhchhuah Sawiluaia a la tel zui.



Lal leihka sang aṭang chuan lalpa leh a khawnbawl te chuan lo en ṭhap in chutia himdam taka a fapa a lo kir leh an hmuh chuan a lawm hle mai. Lo panthla ruak ruakin a fapa chu kuah an tum thlarawk a. Hualzasela chuan lalpa, i ke kha pen tawh suh, i fapa hi kan kut ah a la awm rih an ti dam thlarh a.



Lalpa chuan hrethiam takin ka fapa tlannan hian eng nge in phut? In duh duh sawi ula ka pe ang che u. Ka ram zahve pawh hi ka pe ang che u an ti tham ta ṭuak a. Hualzasela chuan i fapa nunna leh a himna tur chu i ngsi pawimawh hle mai maw? I fapa tlanna hi kan mamawh hleinem, lehlam thukal lam i ngaithlaa, thutlukna i siama, ti nge a haw lam pawh nghak zo lova ruahmanna i siam tak mai le, chutah, i khua leh tuia cheng i fanu nunna chhanhimtu ngei pawh i hnawtchhuak duh a nia an ti chang ta fak a.


Lalpa chuan ka thuthlukna siamah khan tihsual ka nei lo ve an ti chang ta rat a. Chuti a nih a hnu Zobela kan duh e, an tih chuan an khaw tlangval ho chu an thum ta hak mai a.



Sawia chuan tah zawng engmah acfel dawn lo ve, lalpa kei i hnawhchhuah tlangval hian i lalin ah rorel ṭan ka rawt e an tih chuan lalin lamah an in zui lut ta nghal a.



Tap lama eirawng lo bawl lal fanu an han hmuh chuan la hmu ve lo tam zawk chuan hmelṭha an tiin Murlen lal fanu nen an han khaikhin ṭhin an rilru te te chuan hmelṭha zawk an tih chu an lo zeldin kual vel ta mai mai hlawm a. Sawia chuan tah hian Tuaka nen leikapui ah hian an khawc
 tlangvalte chezia kan lo mitmei ang nge,a ṭul tak leh min lo ko mai dawn U Hual an tih chuan, Hualzasela chuan aw le tiin lalin chhung lamah an luhsan ta a.



Huazasela te hmel lal fanu in an hmuh tak ah chuan mak a tiin Sawia chu a ngaihtuah chhuak nghal vat a. Mahse,,Sawia hmel reng hmuh tur a awm lo, Hualzasela chuan kei hi Murlen tlangval Hualzasela ka ni e, an tih chuan lalpa chuan uai, ka pasalṭha ngaihsan in ka khaw lei lung a rawn rah chu le, tlangaupa khawmaw ka zupui bel kha lo chawithla la hah zu hi an kham hnap khawp i han zuk tir teh ang u tiin hlim hmel pu sarh hian an lo ti thuai thuai a.



Hualzasela chuan , tap lama lal fanu chu bia in kha lal fanu hmelṭha chu i damṭha maw an tih chuan lal fanu chuan aw ka damṭha a ni mai ang chu in dam zawk maw ? an tih chuan Hualzasela chuan kan dam ṭha e tiin an chhang a. Hualzasela chuan lalpa buaina siam tuma lo kal kan ni lova, kan duh erawh min pek ka duh a ni.


Ka sawi tawh angkhan Zokaia kha kan mi duh a ni a an tih chuan pawn lama in   hrosa thawm lo chhuak chuan an beng a verh ta zar mai. Lalpa i khap daih loh chuan i khua ah hian thisen tam tak a luang ang an ti chang fak mai a.


Lalpa chuan aw haw haw chutiang zawnga tha in thawh a ngai lo ve khawnge an tih chuan, Danglova chuan lalin chhungah khan eng nge thleng? Pherpui pasalṭha ka lo lut dawn e an ti fiak ṭhat a. Chutah Sawia aw ngei mai chuan tum duh ting suh, khaw nge Zokaia? A ni kha kan mi duh chu a ni e an ti fiah fak mai a.


Danglova chuan uai, Sawiluai, kan lal fanu bikbo puitu, i nun chhanhim nana in phennana hmang duk duk khan ka kawng i dal ngam a maw? Khua aṭang hian ka pet chhuak mai tur che asin an tih chuan Tuaka chuan han tum chhin chiah teh, i in chhungah a khampheiin i lawi lut ngei ang an ti chang ta fak a.



Lalin chhung aṭanga, Khumsih chu lo chhuak in, kha tia, duh loh zen ang maia i rak chiam mai chu le, lo ngawi hle hle ta la, nge, thingnawi ka vawi tir zawk dawn che an ti fiah fak mai zang,Danglova chuan uai kan bek samzial pa chu i va huangtau ve maw le, i lu kha ka la mai tur a nia an ti chang ta fak mai a.


Sawia chu lalin chhungah lut in lal fanu hmel pawh hmu duh lo der tak mai hian U Hual, khupa lu khu ka tan law law mai dawn em ni? A ni khuan thil a ti sukuk zo vek dawn e an tih chuan Hualzasela chuan hui zauh pah hian tah hian lo awm la keiman a dam zawngin sawifel kan tum zawk ang nge tiin muangchang hian an tho chhuak a.


Lal fanu hmelṭha chuan Sawia chu a en vawng vawng a, Sawia i damṭha maw tiin a mit aṭanga mittui lo luang ngiai ngiai chung chuan an thlir vang vanga, Sawia chuan ka damṭha e lal fanu an ti sap a. Lal fanu hmelṭha Saizampuii chuan i lo let leh dawn tih hi ka hria a ni an ti sap a. Saingura chuan a farnu awmdan an hmuh chuan a zak ru ta hle mai, tiang em em a a farnu in a lo ngainat khua aṭanga thuchiang hre hmasa lova a lo hnawhchhuah chu pawi a ti vawng vawng hle a ni.



Lalpa chuan, envang vangin a lalin chhung boruak chu rit ru a ti in a fanu awmdanah chuan thinrim tak leh zakru tak leh mak tihna inpawlh nuaih chuan hun a hmang ve mek bawk a.



Lalin pawnlama zilh loh fa ang maia la inhrosa thawm chu a zual ta telh telh mai le. Sawia chuan lalpa, i pasalṭha te lu hi i khua ngeia chan i duh loh chuan ti tawp rawh an tih pawh a lalpa a la ngawih reng takah chuan Sawia chu tho thut in rang taka a hnungpuak a kawlhnam chu phawi dawk zawk in khaw nge he laia uicho rak reng mai hian ka beng a ti hlep e. Tih leh chelh hman lek lo chuan lal tualah chuan an ṭum thla chhhat mai a.



Mipuiho chu an lo phu deuh uk hlawm a. Danglova chuan uai lal fanu  puan bih kar aṭanga biru zuk zuk hi maw ka beih dawn a an ti kher chu a paqi zo ta. Sawia chu vir zawk in dinglam sira in bin chung chuan Danglova lah lo in saseng hman hek lo thil thlen dan rang lutuk chu tlem lo tawlh sawn ve mah se, a taksa tawktu kawlhnam chu a duh aiin a,sei lam hret chu a ni.



Danglova chu ṭe ṭhat in mi inring lo lai maw i beih ngam chauh a. Tih pah chuan a malpui thler thla duai kara thisen lo chhuak chu an melh zuk a.



Danglova chuan kha aw. Pherpui pasalṭha ka ni ngai e tiin an bawh rawk rawk a. Sawia chuan awlsam te hian a milulak chem chu a lo dang tleu sak zel si, Danglova mangang ru tak mitmeng chu rapthlak tak hi a ni.


Sawia chuan kha kei ve aw, tih leh zuang kang vawk chung hian chhuk sah tum ang deuh in a kawlhnam a vei lama a ken chu a kut dinglamah thlak thut in Danglova bek ah a phek zawng chuan an hem nghek mai zawng, lei charah chuan hlawm tawp in Sawia chuan bawhzui nghalin lei charah chuan i nghawng kha ka tan thei asin tih pah a a khup a a lu chilh hnan ran chung chuan Danglova mi lu lak chem chu an phih thlak sak nghal hmak a.


I nunna hi i la ngaihlu a nih ngai chuan ṭha te te khan awm rawh aw. Lal fanu puan bih kara biru ne pawh i ek loh hi maw tiin a nghawnga a kawlhbam chuktuah chung chuan an phih tho lawp a. Mipuiho hnenah chuan Zokaia lu nge in ui he pa lu hi tiin vir tawn zak zak in mipui lam chu an melh khui khui a.


Duhtawk ang.










10 comments:

  1. Va khamawm loh ṭhin ve,,ka lo ṭang ṭeuh a lawm,,,han ziak thui hret thei phei la chu kan lawm a va zual dawn em,,,ngaihnawm lutuk

    ReplyDelete
  2. Va laklawh vee,, ngaihnawm khawp Mai.

    ReplyDelete
  3. A ngaihnawm lutuk e. Ziakthiam khawp mai. A lehpek kan lo nghak reng e.

    ReplyDelete