HNEHTU NGAWICHAWI. BUNG 10- NA.

HNEHTU NGAWICHAWI

BUNG 10- NA.

Saikal lalin chu a reh hian a reh ruih mai a. Saikal lalpa chuan a hmaa ding tlangval la naupangtak, Khumsih chu melh kul chung chuan, lal thisen kai kutthlak tur hian engmi nge i nih min chhang ta che? Ka pa lo sah ram chinah in bengbel in muang leia mawng hung hi ka la kham hleinem an ti bul hmuk mai a.

A hmazawna tlangval kun chal chu thip zet a melh pah chuan, lal thisen kai lu khai tur hian engmi nge i nih? Ka khua lrh tuiah hian i lo nuamsa mah mah a ni maw? Thei viaua i in hriat te chuan ti nge, ka ram valh chin pawh duh tawk lova lo nek lo nek te ho hi i um darh mai loh? An ti leh khur khur a.

Khumsih chuan," lalpa, min ngaidam rawh, keimah avanga leido in neih dawn ai chuan ka nunna pawh hian tuar mai rawh se an ti zuai raih a.

Lalpa chuan kha ti mai tur alawm, lungtum biak ang maia, mahni lal pawh zah zo lo khawpa ngawih chuh reng tur em ni? Sengau lalpa thinrim kan tawng buak hma ngei hian a fapa lu aiah hian nang hian an khaw lei lung i rap hmasa tur a ni, an ni nena in hmelmak ka duh hauh lo a nia tiin an ṭawng khur dar dar a.

Khumsih chuan lalpa," i thu thu ni rawh se, mahse i hnenah ngen duh ka nei a, khawngaih takin ka ngenna che min tih hlawhtlin sak ta che an ti a, lalpa chuan a engah chuan maw han sawi ta pauh che an ti a.

Khumsih chuan, ka chhungte i lalna khuaah hian thlamuang takin hun an hman phalsak hram ta che an tih chuan, lalpa chuan tehreng e, leido nei lo a awm ka duh zia hi ka khua leh tui te hian an hria, mahse, loh theih lohna avanga Pherpui nen kan kar thu a chhiat tak siah chuan  Sengau lalpa saw kan ṭah awhna tur a ni tih hi kei leh ka upa te hian an hrechiang asin an ti dap dap a.

Khumsih chuan lalpa ka lawm e, ka nunna hi i kut ah a awm e tiin tap lama lo thlir rengtu a hmangaih em em bianga mittui lo luang ngiai ngiai lam chu an melh ralh a.


Lalpa chuan tlangaupa hnenah chuan he tlangval hi hruaichhuak ula, a kut hnungkhirh chungin tunah la la hian Sengau lalpa hnenah va thlen ang che u. Thil awmzia a lo zawh cheu chuan lalpa, i fapa lu tan tu a nih hi tiin in rawn sawi dawn nia, tin, a hnena ngaihdam dil nan, an chhiah khua kan nih tawh tur thu in lo sawi nghal dawn nia tiin thu a pawt chat nghal a.

Khumsih cu hreh taka phuar bet chung chuang zawldawh takin an han chhawm chhuak a, lo hmutu te chuan thil awmzia an han hriatchian chuan an lalpa chu dem tawk an awm rualin an lal hmakhua thlir thui zia chu hria in fing an ti hle hlawm a.

Phanpui kung bulah chuan phua bet in, a nu, Chingi chuan bawiha engtizia mai nge ni le, kan pachhiat tawh nak a laiin lal hmaisen maw i  tawh tak mai le? tiang tawk tur che hian ka hrai seilian lo che asin tiin a fapa Khumsih ke chu kuah in an ṭap hawm hawm a.

Khumsih chuan,,ka nu ka la thi em hleinem, he khua hi chhuahsan turin lo in ring rawh le, he hmun aṭang hian kan chhuak ang, ka kawngdaltu chu a lu ka tan sak ang tiin an kianga ding pahnih te chu an melh thip tak a.

Tlangval pakhat chuan, tiang dinhmunah i ding tawh a i thei ngut a maw chu an tih khum a, Khumsih chuan Laingeng, ka mizia i hria e, ka kawng i dal dawn a maw an tih chuan Laingenga chuan lal thupek ka ti mai a ni e, nanga thu kha ka zawm hek lo ang mai mai che chuan tih leh Khumsih nu Chingi chu phih tho lawp in Khumsih chu an chhir zawt mai a.

Nu Chingi chuan, Laingneng engtik lai khan nge ka fapa lak ah hian i lo hel tak mai le, nu tling i nu raul paqh kut i tawk duh a maw? An tih chuan Kuumsih chuan Laingneng ka nu kutthlaktu chuan thihna a hmachhawn ṭhin asin an tih chuan Lalingenga chuan pialral ah siang i lawi hnai tawh e, i cho phak rual loh lal fanu zunah i uaia a tawp a i chan tawk hi i hmu maw an ti thawp sat a.


Chu ṭawngkam dengkhawng tak an hriat chuan a mah hmangaih ve tu ni a a lo hriat lal fanu chu huat na men loh hian a haw ta em em mai a. An piah lawk a, chaw kaw puat ei lo tih hriat ngawih ngawih, hmel dawldang tak, Pherpui lal fapa Saingura chu melh in hei lusei pa, ka lak ah hian bat i ngah khawp ang, tiin nui lui tih hriat tak mai chuan an nui sak a.

Laingnenga chuan i â zo tawh a nih hi maw le eng nge i hriat le, an tih chuan, Khumsih chuan, an piah hla fe a lusei mitmeng fiah fai fel fak in an lam hawia a lo melh reng chu hmu in ṭ Laingenga lam chu hawiin a hun acthleng ṭep tawh, ka nu i kut hmawra i khawihna kut kha ka duh a ni, lo nghak ang che tiin zan khawthim in ṭan, thla bial tur rawn in mung in a lu a rawn chhuah det ṭuam ṭuam lam chu melh vang vangin, lal fanu hlim hmel awlsam zet a an pu thei kha mak a ti hle mai le.


Saikal khaw zawlbuk chu a reh tlawk tlawk, ṭawngkau chheh lamah an fimkhur tlang hle. Lal thu tawp siam danah lunfawi lo leh lal lam ṭang an in ep ta ṭhap mai le, Val upa, Vungthawnga lu pawh a hai na rawh chu a ni e.

Thla bial zan a ni a, thla a vanlaizawl a, lebgi runkai tlangval te reng chu an pheikhai zang vah ṭhin kha, an khaw boruak rit ru tak chuan a ti ṭhum zo hial a ni.

Arpa hluisenin khuan hnuhnung ah hma hruaiin a aw puam ṭulh chu in tithei fahran chuan an chhuah puam ṭulh a. Chu ve leh Sawia chu, daikal chhuak chhuanlamin zawlbuk aṭang chuan zi ṭuah ṭuah in an tho chhuak ṭhem ṭhem a.

Khawlai chu a reh hian a reh ruih mai a, perhpawng chiri leh a khat tawk a, vawk nguk ri lo chu hriattur reng a awm lo. Zawimuangin a kawlhnam nghet taka hum chung chuan, Khumsih an phuar behna Phanpui kung lam chu an pan ṭhem ṭhem a. Khumsih vengtute mi pathum tui taka lo mu thlu lawp lawp chu hmuin ka rin ai daihin a aqlsam phian dawn hi le an ti chhuak sap a.

Khumsih bul a va thlen chuan a ka hup sakin an phuarna chu an zaichat hmawk a. Khumsih chuan ka lo beisei reng a ni, Sawia, thih leh ruam khatah aw, khawnge kan lal suak sual mi dawihzep lu hi kan tan law law teh ang tih leh lalin lam pan an tum a, Sawia chuan lo dangin tunah rih chuan a ngai lo ve, kawtchhuah i nu in a lo nghak reng che, thil a kalsual thei, hemi te pathum hi i chingfel teh ang. An nunna hi an hlut a nih ngai chuan thawm an chhuah lovang tih lwh an bula mu thlu lawp lawp ka chu hup chat in, Sawia chuan," che hlek suh, i lu hi hlauh i duh loh chuan, nunna hi a hlu a, i nunna hi lak ka tum buai lo ve, kan kawng erawh sal suh, lal hneah chuan i in sawi fihlim  em em ang, an tih chuan chupa hlau lutuk chuan aw le, kal rang rawh u an ti khur hlawk hlawk a.


Sawia chuan kha ti mai tur kha a nia, Khumsih i mamawh tur i nun a kawl vek e. Keizawng hmuh duh ka la nei e, kawtchhuah lamah min lo nghak dawn nia tih pah chuan mipakhat a ka a hup sak chu rum taka melh pah hian, i ngam phawt chuan i awrawl i chhuah dawn nia, kan tan harsatna i siam chuan i chhungte nen lam ka mang ṭhak ang che tia a vau zam hneh hle hnu chuan Chhingtei te inlam an pan nghal a.


Chhingtei te in a thlen chuan Pu Linga chuan Sawia, kal rang rawh tunah chuan hmelma tak tak kan ni ta an tih chuan Sawia chuan ka pu ka chunga in ṭhatna zozaiah khan lawmthu ka hrilh che. Ka hnu chhuia min zuitute ah Liankhanpau kha a tel loh hram ka beisei, min lo biak dawn nia,,tunah chuan kan pan tur lam hi ka hrilh thei lo che  a, Liankhanpau hnenah khan ka damṭhat thu in lo sawi dawn nia.

Ka pu fapa huaisen tak i nei e. Mahse ka sawi tawh ang khan ka hniak rawh zuitute zingah khan a hma tawngah ṭang suh se, a chhan chu i hriat vek kha. Dam,reng tura beih ka ngaihna hian ka duh loh thil a ti hlauh ang nge, ka kiangah hian Khumsih hi a awmreng tawh ang. Ka pu, thil pakhat chiah aw, Chhingtei kha ka hmangaih a ni tih min lo hrilh sak dawn nia ka pu, dam takin le tih pah chuan Pu Linga darah chuan an vuan vang vang a.

Pu Linga chuan lusei mihuaisen, kal la kal zel ang che, i rah chin zauh zel la, ka fapa chuan i hniak a rawn zui ngei ang, ka neihchhun a nih kha, lal tha chhang dawltu ka ni tih hi theihnghilh ngai suh, ka fanu erawh chu a ma duhthlanna a ni e, dam takin le, khawi hmunah pawh, lei leh van kawk in ka tiam a che, ka fapa chuan i kawng a dal ngai lovang, kal rawh le i tlai ang nge tiin an in thlah liam ta a.

Kawtchhuah an thlen chuan nu Chingi chuan Sawia chu en vang vang pah hian tlangval tiin a mittui an hru zauh zauh a, sawitur ber a haihchham chiang hle mai.

Sawia chuan ka pi, tunah chuan in him ta e. Kal ang u le, lawngṭum hi i zawh zel,ang hmiang, Khumsih hma huai la, kurung mual kha hel in hmar lam tlangdun i pan teh ang, khua lo awm hmasa berah i chuangkai ang u, tunah chuan kan khaw lama ka hruai che u a tem dawn hauh lo a nia, an tih chuan Khumsih chuan a lu buk nghat nghat pah hian khawi hmunah pawh awm ila, kan himna tur a nih phawt chuan ka pawisa lo ve, mahse tihtur hmabak hlen tur ka ngah hle mai, lawk aw tih leh rang taka let leh an rual nghal a.

Sawia chuan en vung vung pah hian eng nge ni ta ngai le aw an tih chuan Chingi chuan, Pherpui lal fapa kha chhanchhuah a tum chiang mai, a hnenah a in tiam tawh a ni tiin an sawi chuai raih a. Sawia chuan a leh zel chuan maw, a ṭha e, a lu ka zuah chuan ka lak ah hem tenawm a thlak em lovang chu maw an ti sap a.

Rei mawi tawk an han nghak leh hnu chuan Pherpui lal fapa nen an rawn in zui chhuk hnak hnak a. Sawia chuan chang khal mai hian, Saingur ka lak ah hian i hriam kha lek sang suh ang che, chuti lo chu i nun kha ka zuah tawh hauh lovang an ti sap a. Saingura chuan a lu buk nghat pah hian aw le, in tan theihtawp ka chhuah ang in mi chhanchhuah na vang ringawt pawh hian in hnenah lawmthu tam tak sawi sen loh ka nei a ni an tih chuan lungrual tak chuan an hmaa thim chhah tak lam chu an pan tlang ta a.


Chhum lei vak in zing khawvar tur a bawh phe chiai chiai a, tuktinpar ten an awm hmun ṭheuh ah an par kum chu par chhuah tir ṭanin zing khawvar an lawm. Thingse mual tlangdung kawr ruam laia zing kar kara, Murlen paslaṭha Hualzasela in hrosa kuk kuk thawm leh Saikal pasalṭha Lianzedinga zam map lova lo in hrosa kuk kuk thawm chu hria in,,Sawia chuan, Saingur ti khan lo awm ang che, Khumsih, i tan insawifiahna hun ṭha tak a ni e tiin zawimuangin chhum lei vak zam chiai chiai karah chuan mihrangval  te lam chu an pan ṭhem ṭhem a.

Khumsih chuan ka ṭawngka lo ngaichang ang che. Tu mai pawh hi ka hmelma en vek tawh zu nia, tunah chuan a tu a mai pawh hi ka lei do hringmi an ni tawh, tih leh pu te u tiin an au ṭhat a. Chu aw lo chhuahna lam chu an hawi rual nghal dual a.
Khumsih chuan, khati te chuan in in kiansan hlei lo'ng nge, mahni tum ram ṭheuh pan ta mai ula a hahdam thlak zaw phian ang ka ti an ti fiah fak mai a.



Lianzedinga chuan uai, ka keite chu kha khawi lam lam thlichhia in nge ti lai hmun lo chhem thleng che a, heng luseiho hian an kuang lo an rawn kai tlat mai ka ti, an tih chuan Hualzasela chuan buaina siam tuma lo kal kan ni lo ve, ka nua Sawiluaia hnu rawn chhuia lo kal mai kan ni, kan kawng dal suh u chuti lo zawng, tah hian thisen a luang hnem hle ang an ti chang rat a.


Lianzedinga chuan a nih a hnu, in kawngdal erawh kan tum hauh lo, Sawia chu a damṭha e, nangni nena buaina neih hi kan duh bik reng reng hleinem, a tirah khan ṭha te te a min chhan ve mai tur alawm maw le, kal ta pauh che u, mahse awmdanmawi erawh hria ula, kan thlahthlam dawn hauh lo che u a nia an tih chuan Hualzasela chuan aw le a lawmawm e, in khaw mi leh sa tan hnawhsakin kan awm lovang, cham pawh kan tum lo, kan naute hnu kan rawn chhui zel chauh a ni e an ti a.


Lianzedinga chuan a ṭhat chu Lusei khual val neih hi kan chak fahram lo ve, lo lam ṭul pawh ngaihsak lek lova zin khawthawng a ranngo zawng ho hi a an ti kherh na chuan buaina a chhuak ṭan ta.


Hualzasela chuan khawkhat pasalṭha ve meuh si, beksamzialah pawh pasalṭha lak tlak loh tak zawng i ni ngei ang i ṭawngkau han chheh duh dan aṭang chuan an ti let ve sak a.



Chutah le, Khumsih chuan suhtawk rawh u. Helai hmunah hian buaina a chhuak lovang, tunah hian Saikal khaw mi leh sa ka ni tawh lo tiin a chengrang chu kau ri rap in an tinkual dan dan hlawm a. A che leh leh chu ka sai tlu ngei ngei ang che u, Sawia lo chhuak rawh le an ti chang fak a.


Sawia chuan muangchang hian lusei te hmusit a, kha tia ṭaqngkau in chheh kher khan ka lai a ti na tlat mai, Aithanga chuan pialralah aṭangin min lo thlir reng tawh e. Tuaka erawh kan hnu a rawh chhui ang nga, a rawn hnufual deuh ang, Lianzeding, khatiang khan em ni ṭawngkau i chheh ṭhin, u chan changa u hmingpu tlak pawh i ni nek lo ve, Khumsih i chanchin an ngaichang e an ti thawp sat a.


Lianzedinga chuan naupangte te aia u zahna i va nei lo ve, tunah chuan kan in ṭha ṭhen ang, Pherpui lal fapa lu ai turin i in buatsaih ang u hmiang nau te u an tih lai tak chuan,Khumsih chuan U Lian, la ding lawk teh, Pherpui lal fapa chu kan kiangah hian himdam takin a awm mek e. Ka la thawk ṭek ṭek chhung chu a him bawk ang. Tunah chuan in lal khi ka lal a ni ve tawh lo ve, ka nu nen khua kan chhuahsan tawh, Sengau lal hlauin in lal pawh a phun hmuar hmuar e.


Sengau lal fapa lu tan tu ka ni e, chu pawh a khaw chhan nana ka tih a ngaih vang a ni e, chu chu huain ka chungah a ṭuan ta a ni, tunah chuan Pherpui lal fapa hi an khaw leilung ka chuan pui dawn a ka kawng dal hauh suh ang che u an tih chuan Liankhanpau chuan Khumsih, hmelma en in maw kan in en dawn a, i kawngdaltu ka lo ni ang nge an tih chuan Sawia chuan ti duh suh, tuman tum duh suh u, in tum lui a nih ngai chuan thisen tam tak a luang ang.



Liankhanpau, i pa in mal minsawm a ni, i pa malsawmte chu a dal zawngin an hmaah ralthuam lek ngai suh, i pa famal neihchhun i nih kha, nunna hi a hlu, kiang mai ta che,  ni lu lan chhuah kher em ni i nghah. Kiang mai teh, tunah rih chuan a tawk viau e tia a sawilai chuan Tuaka chuan uai, ka tellova infiamna ropui neih in han tum vel chu le, Liankhanpau, i farnu in kawtchhuahah a lo nghak che an rawn ti lauh lauh mai a.



Duh tawk ang.