THIH NGAM LU PU TEN HMALAM AN PAN. BUNG-28 NA

THIH NGAM LU PU TEN HMALAM AN PAN.

BUNG-28 NA.

Hmunzau Lal fanu chuan Khamsang Lal-in tuala a hmangaih, a malpui kak duaih kar aṭanga thisen lo chhuak chu rap ru tak chung siin an pan nghal a.Thlautea chuan ngun taka lo en kar chung hian a bul a lo thlen hnaih chuan ka chesual palh mai chauh a ni e an ti sai hlak hlak a.


Lal fanu hmelṭha pianthiam ve tak chuan mipui mitmei veng miah lo chuan an kuah thlawp a, chu tah a bianga mittui luang zawih zawih chung hian haw rawh u, i hmachhawn kha beih mi a ni lo. Ka pa pasalṭha te suattu a nih kha. In tan helai hmun hi a him lo. Kei chu ka dam a ka ṭha, sal chhinchhiahna em pawh ka pu hleinem. Ka pa hnenah chuan ka ṭhat thu hi in lo sawi dawn nia, i hliam kha enkawl vat ang che aw, Khamsang Lalpa hian tlanna atana a phut hi a tih hlawhtlin hma loh chu min kawl reng ang an ti sap a.


Lal fanu hmela lungngsihna lo langchhuak leh thlaphan rukna lo lang chhuak chu Thlautea chuan a hmuh hmaih lo chiang kher mai.


Lal fanu chuan Thlaute, i fa ka pai asin tia ngun taka en kar chung chuan Thlautea kut chu an hmer vawng vawng a. Thlautea chuan ka hria e, i tan pawh engkim ka huam ang. Kan lo lang leh thuai ang tiin bai deuh suih suih pah hian Lalpa lam chu an pan a.


Lalpa chuan lo melh kur chung hian, tlangval ka hnenah hian eng nge duh dang i la neih cheu a an lo ti khur khur a. Thlautea chuan duh pakhat chauh ka nei, chu chu Hmunzau Lal fanu hian enkawlna ṭha a ma mawh a chu chu khawngaih taka min lo tih hlawhtlin sak turin ka ngen che an ti a.


Lalpa chuan uai, i lo kal tirh a i aw ka chhuak nen chuan a dang ta zar mai, tlangval i duh ang chuan ni rawh se. Mahse hei hi lo hre rawh. A ruk a ral a, in lu rawn rawlh lawr a, hem thlak in tum a nih vaih chuan a tuar hmasa tur chu i hriat ka ring tih pah chuan Lal-in chhung lamah chuan an lut hmak a.



Lal tuala ding kak hah ngawi renga an che vel lo thlithlai rengtu Piandenga chuan Thlautea chu melh ding ngar chung hian an pan chhat chhat a. Thlautea chuan lo hmu in an ding chat a, Piandenga chuan vanneihna neitu i ni. Ka mi beih tawh ah chuan i che a la rang ber e an ti sak a.


Thlautea chuan, ngun taka a hmaa tlangval tuaitirte, taksa in phut mawi tak, a mit menga hlauhna in hmun a chan loh tih hriat zet tlangval chu thlek vang vangin, tlangval, kan kal phawt ang nge, i vangkhaw chhantu lo ni zel ang che, ka thinlung leh ngaihtuahna hian a zui reng tawh ang che, a chhan chu ser min siamsaktu i ni miau a tiin kal zai an han rel a.



Thlautea zawn an han tum chuan a duh bau lo. Ka kal thei tiin a ṭang kawh tlat mai si. A naute ho chuan tihngaihna reng an hre lo. Thui fe an kal hnu chuan an hnung lam aṭanga thawm lo chhuak chuan an thinlungah ngaihṭhat loh rukna phum ṭheuh in an bul an lo thlen hun chu an lo nghak tawp a.


Nakinah chuan Thangzika, Piandenga leh Chhunhleia chuan Thlautea te chu lo um phak in, Thangzika chuan ṭhiante u ral kan ni lo e, thil zawh duh lawk che u kan nei e an tih chuan an thaw huai hlawm a.


Thlautea chuan eng lam nge ni ta tiin an melh kar a. Thangzika chuan Hmunzau Lal fanu zawng tur hian khawi khua khua nge Hmunzau Lalpa hian a sawm? Khawi khua khua nge a mah zawnga an tlawh tawh le tiin an zawt a. Thlautea chuan zawhna zawt tupa hnarngul sang vah, a mitmeng fim fiah kak chu melh kar chung hian palzam mai mai chi a ni lo tih a hre chiang hle mai.


Thlautea chuan, keini Tlangsam khua leh Kharzawl khua te an ni a fanu zawng tura a rawn pun khua te chu an ti a.



Thangzika chuan a lu buk nghat pah chuan, aw le, a ṭha e, chuan in khua aṭang chuan tu tu te nge Hmunzau khawlam pan che u tiin an zawt a. Pasalṭha Dailova leh Pasena te nen hian mi sawmpanga kan ni a, Kharzawl tlangvalho lo ho turin an pasalṭha chhuanvawr Vuta, Aikhama leh Suaka te an lo kal bawk an ti a.


Thangzika chuan, chu ti Hmunzau Lalpa hian a fanu awmna khua te hi hre ta se engtiang chiaha chet lak nge a tum? A fanu zawng tura mi pawimawh ber i ni a i hriat ka ring tlat a ni an ti leh a.



Thlautea chuan, an khua ding leh ngai tawh lo tura chimih ṭhak a duh a ni an tih chiah chuan, Thangzika chuan Chhunhleia leh Piandenga melh ralh pah chuan a ṭha e. Piandeng, nang tlawmngai la, Aivela, Zakhama, Hrangchhunga, Zakhama,Dawla leh Thansiama khan an ralthuam kim nen lo thawk chhuak se, Zan nga faisa nen, chuan Piandeng, Lalpa hnenah ti hian i rawn sawi dawn nia.


Lalpa, thih ngam lu pu ten hmalam kan  pan dawn a, Laiveta leh Saikhama khan khawchhung hi lo veng se, tumah hmeichhia mahni a ramkal leh feh lo khap turin i ngen nghal dawn nia. Kan thang chin tur kan hriat dawn loh avangin Lalpa hnenah khan dam taka kan lo let leh tur thu i lo sawi dawn nia an ti a.


Piandenga chuan, chuan U Zik, khawi khua nge kan pan hmasak ber dawn, an tih chuan Thangzika chuan Hmunzau khuaah thisen chhuah turin kan kal hmasa ber ang nga, vhu mi hnuaah chuan Hmunzau Lalfanu vanga inhnamhnawih zawng zawng khua kan pan leh ang an ti chher chhak mai a.


Piandenga chuan aw le, tih leh khaw lam pan an rual nghal zat a. Thlautea te ho chuan an hmaa tlangval phanchang tawh lam, hmel lang upa si lo, pian inkhaithli zaih mai, hnarngulsang vah hming an han hriat chuan an phu deuh uk hlawm a, a chhan chu Lengsir khuaa a nau rawlthar rual nena a chet tlat dan leh an ral beih thiamzia khual khuaah a thang hat vang a ni.


Thangzika chuan a hmaa tlangval pali te chu en kal chung hian, dawh rengna hian khua a venghim lo va, chet chhuah ṭulna hian mihring nun chhungrila turtu a awmtir tawh chuan,  hmalam a pan mai tur a ni.



A ngam ngam chuan kan kawng lo dal rawh se. Ṭiau ral thleng rawk khawp in kan ke pen hi a ṭhuanawp ngai lovang.  Hei hi lo hre rawh u, duh reng vanga Hmunzau Lal fanu kawl hi kan ni lo. Hmunzau Pasalṭha te vanga hetiang thil thleng te hi hriat tum hmasa lovin ke in lo pen a, chu vanga he thil tihna kawnga ke pen tur hi kan ni. Thlautea en kar pah chuan i beihpuipa khan Ral lu paruk a khai tawh asin an ti chhak a.



Ti chuan le, Khamsang Keite rual chu rawn ri chhuk rak rak hlawm in Thangzika bul an han thlen chuan an han dingkhawm laih hlawm a. An hotupa Thangzika ṭawngka chhuak ngaichang ran chuan an han melh hlawm a.



Chu tah, Thangzika chuan naute u, zamna leh hlauna in a tihbuai loh ka keite rual te u, in thisenzam kal dan khan hnuchhawn che u suh se. Kan thil tih tur hi kan khaw tan leh kan damkhaw chhuah nan aw an tih chuan, Piandenga chuan, U Zik, kan in peih e, hei aw tih leh diar hi Thangzika chu an pe a, Thangzika chuan lo hrethiam nghal in an la nghal vat a. Piandenga chuan malsawmna a hlan che a, kawtchhuahah ka lo nghak ang che a ti che an ti khauh mao zawng an nui ṭha hlawm a.


Thangzika chuan hei mihliam thurualpui tur kan nei a, zai ngai takin aw, an tih chuan Thlautea chuan Thangzika chu a nauteho chuan an dah chungnun zia leh an zah zia an hriat chuan a thinlungah chuan ngsihsan rukna a lang lian hle a ni.


Khamsang Keite rual ho chuan Hmunzau khaw lam chu an pan ta chhak chhak mai le.

Duhtawk ang.