PÛMAH MI LU. BUNG 36- NA.

PÛMAH MI LU.


BUNG 36- NA.


"He ka story hi Link aṭanga a pangaia lak chhuak hi ka phal lo a, khawngaih taka min lo ven sak turin ka ngen a che u.'



Hun leh ni te liam zelin Thantlangte pawn khawthar sat zo in, in ding sawmruk leh pariat lai an la ni ve a.  Lalpa chuan a rorel ṭawmpui turin a upa te ah Sawia leh Thlahtea leh Thangkunga chu a dah a. Buh chi theh tur an neih tam lem loh avangin a kumkhatna a nih dawn avangin lohal pawh Tuivai kam lam bawhin a hu ho in lo hal an nei ang nga. Buhtharte chu lal hnenah chhungkhawmin a chi an la ang nga. Tunah chuan chhungtin ten lal zem an zen rih dawn a ni.




Chhungtinte chu an harsa tlang vek a, inrun hian nghawng a neih thui zia chu mitin mai chuan hrechhuak thar zelin an panlai nun dawnkirin thlaeng hnuaiah an ṭap ru fo reng a ni.



Lalpa chuan a upa te chu ko khawmin rorel an ṭan a. Lalpa chuan hei le, kan hriat leh kan tawn tlan hi a namai lo va, ka pasalṭhate Khuangphah leh Khuafo khuaah kalin chi kawh tur lam kan phang ta tlat mai a an ni hi kan va ṭah awh mai a ngai dawn a ni. Khuanu hian kan chungah zah a ngai ve chek ang nga khawdang lal pur hian tawp chin a la nei ve em ang chu Khuangphah lal erawh kan chungah a ṭha narawh e.




Han pur buai pawh thih hreh in ka hreh tawh a chha chu a ni e an ti a. Sawia chuan lalpa, i dinhmun chu ka hriatthiampui rual che in Khuangphah lalnu leh ka nupui pa unau an ni a, kan khaw tan hian ui leh tur vawn an neih hi ka ring hauh lo. Chutih rual erawh chuan Khuafo khua ah i pasalṭhate an tlaktlum zia a tun kan hai lo. Tun hun hi kan tan hunṭha a ni tih hai hauh lo va hma kan lak a ṭul a ni.



Khuangzangho ramvalh chin nen pawh kan in ep chu a ni ta der mai a. Khuafo lal khi kan biak ṭhat a ṭul a ni. Keini inza nufa pawh tling lo khua hi a tu khua pawn min zuam dawn a, kan inven a ṭulna ber pawh Khuangzang ho lakah a ni. Khuafo lamah lamkal intir i la a ṭha zawk lo maw an tih chuan lalpa chuan ni e. Chiti ang chuan ruahmanna siam i la, Saizingliana   leh Thlahlova leh Biakbuka te hian tlangval panga ho se, zing varṭianah chhuak turin lo inbuatsaih rawh se tiin an rorel chu an ti tawp nghal a.




Khuangzang lalpa chuan tap bula ṭhu a fapa chu melh run chung hian ka pasalṭha khualthang khawpa ka chhuan tawlawl chu Lusei naupangte in awlsam zet in a tudai a maw. Khenzahnawk i pa hi min en teh. Ka pasalṭhate hi chan ka duh lo asin. Ṭul loah in ring in rawlh rah chu kan seng ta a nih hi.



Chu lovah a ni kher kher saw maw? Ka lalna khua leh tuiah nula hei zo zai an awm a, Khuafo lal fanu kher kher saw maw i mit la tu chu? Tunah lah rilru kal he turin ka ramvalh ep ah Lusei ho in khawthar an sat a. An ni saw kan tana hnawksaka an awm loh chuan ka pasalṭhate hmatheh turin a pawng zawngin i ka ang hauh suh.



Khuangphah leh Khuafo ho sawn an pui hreh dawn hauh lo a nia. A chhan chu a tak ngeiin i va hmu tawh. Tawlh hun a awm a bawh hun a awm ngai e. Rilrufim pawh hmang hman lo khawpa khawsak i chin chuan ka lalna ai awh tlak i ni hauh lo vang. Chutih rual erawh chuan kei Khuangzang lal Hlawncheuva hi ka tlanchhe ngai lo ang.



Thehmeh ang maia ngawih chuh rih a ṭha ang. An rilru suk thlek kan zirchian hunah an nemna lai kan hmu chhuak chauh ang. A pawng a puia bawh sa rum rum hian a hun lo ah pialral kawng kan zawh duh chawk a ni. Nang chiah fapa ka nei che, fimkhurna kha hloh ngai suh ang che an ti a.



Zingkhua a lo var, Mualtinkhumi zing tuichawi tur tho chhuak chu an uak leh ṭhat ṭhat ṭhin a, a nu chuan ka chemte," i pa mualphona tur zakhua i va tisei dawn tak em." Kei hringtunu che hian i taksa pengtin te leh i awmdan zawng zawng hi ka hai lo asin. Engtiang pawn i chungah i pa hian rorel se ka ka hi ka ang lo vang.



Harsa takin ka hring chhuak che a, tiang zawng hian maw min rulh let dawn a tiin an in hnit hlap hlap a. Khumpui lama an ṭawng lo ngaithla kartu lalpa chuan rilru thui tak sengin hun a lo hmang ve mek bawk a. Lal fanu chuan ka nu," i fanu hi ngaihdam tlak pawh ka ni lo ve. Hetiang thilsual lian leh in mualphona thlentu ka ni ang tih pawh hi ka inring ngai lo asin, dam pawh hi ka thlahlel lo ve.



Ka pa chuan ka chungah eng rirelna pawh hmang se ka vui ngai lo vang. He khawvela ka neihchhunte in ni a, ka hmangaih em em cheu a, in zahna zakhua thlentu nih ai chuan ka pa lalna ramchhung pawh hi ka chhuahsan mai ang an ti a. An fanu lunglian lutuk leh a tih loh chinah chuan hneh mai mai chi a ni lo tih hrechiangtu a nu leh pa chuan chutia an fanu in rilru a han pu an hriat chuan pawi hi an ti em em a.



Lalpa chu lo tho chhuak in a fanu chu thlek ha pah hian ka chemte lo hnai teh an tih chuan lal fanu chuan hreh tak chungin an pan a a kiang an thlen chuan lalpa chuan a fanu chala fawh vawng vawng pah chuan i hlimna hi kan duh ber alawm, tunah hian i ruak lo tih ka hria, ka ril a rah vanga ka mualpho dawn a nih chuan mualpho tlang ka thlang zawk e. I fa paina pa hi min hrilh thei em an ti nem diai a.



Lal fanu chuan engkim a pa a hrilh hnu chuan a pa chuan aw le, thlamuang takin awm rawh, tun hmahun hrelawk suh. I tisual a ni ve mai a, i lakah hian rilru chhia kan pu lo a nia an tih takah chuan lal fanu pawh chu a veng ta hawk a.



Ni a vanlaizawla, Sechal nen Khuafo kawtchhuah Zinga te chuan an thleng ta reng mai. A hmangaih a hmuhchak ngawih ngawih chu engtiangin nge hun a hmang ang tiin rilru a lo khap ve mek bawk a. Thlahlova chuan U Zing, Khuafo khawthleng hi a rem hle mai, ti hian lalin lam kan pan ding nghal mai dawn em ni an tih chuan Zinga chuan ni ang hmiang. Khawthar kan han din aṭang hian ka la chuangkai leh miah lo a, hawh u le, kan hah a dam tawh chuan lalin lam panding nghal ang u le tiin kalzai an rel ta a.



Lalin an han thlen chuan lalpa chuan Zinga chu chiang kel kawla en ha pah hian kha engti tur bera lo kal nge in nih leh an ti a, Zinga chuan lalpa i khawngaihna dil turin kan lalin mintir a ni. Kan Sechal hian i chikhur kumin tla tur a thleng zo ngut a maw chu an ti tham chhal a. Lalpa chuan midangho khan tah khan min lo nghak se. Tlangaupa lam hawi pah chuan nangpawh in lamah min zu ṭin san lawk mai ta che tiin a hnar haw nghal a.



Zinga chuan lalin chu muangcangin an dai lut a. Tap ban thlanglama lal fanu lasai leh a kianga lalnu lo ṭhu chu an thlek zawk a. Lal fanu chuan lo melh kawk in a beisei phak loh a hmangaih a fa pai mektu an hmu thut chu a lawmin a hlim kher mai. A nu chuan sih hlak pah hian awmdanmawi tak khan aw an ti zauh a.



Lalpa chuan chemte ka bulah hian lo hnai teh. Saizinglian, ṭhu rawh. Tiin ṭhuthmun an remtir a. Chutah inep chiah in a fanu leh Zinga chu a ṭhut tir a. Lalpa chuan ka fanu manah hian eng nge i pek theih ang? A man hi a sang asin, nang Lusei tlangval hian ka fanu man hi i neizo dawn em ni tiin rum al hian an melh a.



Zinga chuan chutia lalpa in an ti tawng mai chu a hrethiam lo hle mai. Chhan ngaihna pawh hre lo in lalpa chu ka ho hian a en reng ringawt a. Lalpa chuan a fanu chu melhin i fapaina pa hian i man tur pawh a neizo lo chu a ni e. Hei hi maw ka hmangaih i tih chu tiin an hrawk khur khur a.



Zinga chuan a ma fa a pai a ni tih an hriat chuan a thinlung chu a lawmin a hlim em em a. Zinga chuan lapa i mi hmuh ang mai hi ka ni a. Zep thu cheng lo, i fanu hi ka hmangaih a ni. Tunah rih chuan engmah pek theih che ka nei lo lalpa, ka neihchhun hmangaihna chauh lo chu pek tgeih cheu ka nei lo. I fanu ka neih theihna tur a nih phawt chuan lalpa engkim ka huam asin. Ka lakah hian lalpa i phut khawngaih takin min hrialh thei em? An ti a.



Lalpa chuan Kei Khuafo lal Mangchinchhunga hian i lakah phut ka nei lo a, in khaw dinhmun ka hria, i laka ka phut i hre duh a maw? I laka ka phut te chu i sawizo tawh a i hlen ngei ang tih pawh ka ring e. A phnihnaah chuan ka fanu enkawl tur hian ka ring tawk che a, inpahnih hian khuanu hian hual zual zel cheu rawh se. Kan hnam hian dan leh hria kan nei ve a chu erawh i zawm a ngai ang.



Ka fanu man atan hian Ṭhifang hum khat leh se nufa, in lal unaua ka siamna nipah fawmin a darmang ka phut e. In lalpa chuan a pasalṭha, a khawdaingul tan chuan engmah a ui turah kan ngai lo thla rawk a an tih chuan Zinga chuan ka lo be dawn nia tiin a ep a ṭhu a hmangaih chu an thlek vawng vawng a. Lal fanu chuan a pa ban vuanin a hmangaih Zinga pawh chu thlekin an nuih seih a.



Zinga leh Khuafo lal fanu chanchin chuan an chheh vel khua chu a deng chhuak rang kher mai le. Englai pawha indo hnam leh rawlrala che chhuak fo ṭhin an nih avangin tu khua mai pawh an fimkhur em em a.



Khuafo lalpa chuan a makpa nimaitur Lusei pasalṭha tuaitirte ralhrat khawkheng chu a khaw daingul nitur chuan a it ru em em a. Chu chu an lal hmaichhana dil tur chuan Thantlang khua( Thantlang khua hming la chhawm zel) chu zin a tum ruh hle mai.




Khuafo lalpa chuan a pasalṭha Tinkuala leh Zamthatvunga chu ko in a tuk maia chhuak turin leh Thantlang khua pan tura inbuatsaih turin an hrilh chu an ni pahnih lo chak sakhawk nen an lal fanu lah chu an fiam an fiam mai a. Lal fanu lah chu tum bar bar chung hian kal a chak ve thu an sawi ri zauh a.



Lalpa chuan ka chemte thil mindil hi ka tih hlawhtlin sak lo a nih chuan ka dam chhungin ka inthiam ngai lo vang. A ni pawh kal rawh se an tih chuan Mualtinkhumi pawh chu lawm in a hlim kher mai. Lalpa chuan ka thang hlana ka aiaqh turin ka fapa Zachinchhunga ka ruat e. Thlatinkuala hian a rorel lo ṭawmpui rawh se tiin rorel an ti tawp a.




Zingkhua a lo var, lalin lamah pasalṭhate kal in tlangval sawmin an zui bawk a. Ti chuan Thantlang khua chu Khuafo lalpa ho in an pan ta ṭham ṭham mai le.



A karah zamkhat riak in ni khawthlanglama a herliam dawn hnaiah chuan Thantlang khawchhung chu an han dai lut a. Venghmawra inlian ṭhatak sei ut mai lo ding tauh lurh chu lalpa chuan Thantlang khawdaingulte run a ni ngei ang tia bang dapa salu chihrang hrang lo in tarte chu an thlek vang vang a.




Chutah chu inchhung aṭang chuan Saia nupui an khaw nula hmelṭha raipuar luah mai chuan ka nu pi Hnemi te in kan chuangkai lawk tih leh kawtzawl lam pan an rual a. Chutah a thil hmuh avanga fing chawih in ui tiin rang takin an let a. Chutia a fanu hlau thlaphang ṭe ri chu Zinga nu chuan lo hre thuai in leihka lam pan pah hian ka fanu eng thil nge ni ta tiin a fanu chu an kuah nghal a.




Chutah Pawi pasalṭha ralthuam keng te leh an kianga nula hmelṭha tak kal ve te chu ngun takin an thlek vang vang a. Khuafo ho lah chuti tho. Nu hmelṭhatak pahnih an han hmu rual ṭhawt mai chu mak an ti zawk hial a ni. Tinkuala chuan lalpa tiang em em a nula hmelṭha hi an lo awm a ni maw. An khaw tet tehlul nen an ti sap a. Lalpa chuan a nih dawn hi kan hmel hmai kha a nelawm thei ang berin aw an ti a.



Lalpa chuan Zingate inlam chu pan pah hian tual a thlen chuan Khuafo khawmi leh sa te kan ni a, kei hi Khuafo lal Mangchinchhunga ka ni e. Ka kianga kal tel ve khu ka fanu neihchhun a ni bawk an tih chuan Zinga nu Kawizingi chuan lal fanu chu rang taka panin chutia lal fanu in a lam pana nu hmelṭha tak, a mah aia sang mah lo kal a mi uap nazet chu enṭha ngam loin lei lam an bih ngar a.



A kiang an thlen chuan lal fanu hmelṭha, tiin a chala fawh pah chuan khuanun veng zel che eawh se. Lo kal teh tih leh a bana kaih pahin a pa kiang an thlen chuan lalpa zahawm," kei hi Saizingliana nu Kawizingi ka ni e. An tih meuh chuan chibai inbuk tawn in Zinga nu chuan hei hi ka fapa u zawk Saiatea nupui a nih hi an ti a. Lalpa chuan a nih chu maw le. Hmel mawi tak in ni e. Khawnge in lal kan han hmu ang nge tih leh lalin lam pan an rual a.




Lalin an han thlen chuan Sawia leh Thlahtea chuan Pawi khual ho chu lo melh tung hra in ṭhuthmun an han remtir a. Khuafo lalpa chuan Zinga chanchin leh a fanu chanchin te, a duhthusam zawng zawng an sawi zawh meuh chuan lalin chhung chu areh hian a reh ṭhiap mai a.




Thantlang lalpa chuan Sawia chu melh zauh pah hian hei hi Zinga pa a ni a, Zinga thutlukna leh an chhungkuaa rorel turin an kut ah dah ta i la, hei hi maw ka fanu tgar tur chu. Chemte lo hnai teh tih pah in an hui a. Thantlang lal fanu hmelṭha tak chuan an kianga ding tlangval darhlai hlep hlawp, a awma sapui hamna ser kulh leh a hmel pa ru tak Tinkuala chu melh leh ralh ṭhin in Tinkuala pawh chuan hmelṭha a ti ve ngang a ni ang chu an mit leh mit chu a intawng leh siah ṭhin.




Thantlang lalpa chuan in hmuh leh hriat angin khawthar din tir chauh kan ni a, ka pasalṭha tan hian ka neih zawng zawng pawh hi ka hlan phal ngei ang. Chutih rual erawh chuan ka pasalṭha in lo remti ta se zantam ka mut theih loh phah ta ve ang an ti a. Khuafo lalpa chuan Thantlang lalpa chhungril chu hriatthiam sakin awm a tihpui em em a. Chutih rual erawh chuan silai banga intar thluah an hmuh chuan an khaw tlangval awmchhunte chuan silai an kawl vek an ring ru nghal a.




Lalpa chuan thlenin turte kawhhmuh in lalpa chuan Khuafo lalpa, a fanu leh a pasalṭha Tinkuala a mikhual dawn a. Thlahtea chuan Zamthatvunga leh tlangval pali a mikhual ang nga, an ni inlian deuh ah Sawia chuan a bak a mikhual thung a. Sawiate chhungkua pawh muk taka rorelin Zinga lam chu a pa leh saitea chuan hawi pah hian i duhthlanna a ni e. Chutih rual erawh chuan ka fapa pang zawk i ni a. I u hi nakin lawka inhrang chang mai tur a ni bawk. Nakinah kan hun te lo liamin thawkmawh chhung kan nih hun a la awm ang. Chung zawng zawng chu rilru fim takin i lo ngaihtuah dawn nia.



Zan a ni a, zan hlimawm tak a ni. Zinga leh Mualtinkhumi chu insi rialin lal leihkaah phun sep sep chungin in thlahlel tak chungin hun an hmang ve mek bawk a. Engkim inhrilh tawn in Zinga dinhmun chu a hriatthiampui em em a, a tawpa tawpah ka pa ka lo ti tipui dawn nia tiin lal fanu chuan an sawi chhuak sap a.



Khuafo lalpa leh a pasalṭhate chuan Sawiate runsang chu lawi lutin inchhung an han lut chiah mai chu an banglaia silai fawng ruk lai intung an han hmuh chuan lalpa chuan chhe heu ral lak thilhlu tak zu nia. Zinga i hnen aṭanga ka phut lah i hai lo va. Engtiang chiah in nge rilru i lo siam le tiin an zawt a.



Zinga chuan lalpa zahawm, ka ute hi kumkhat han vei se inhrang chang mai tur an ni a, ka dinhmun hi min hriathiampui ka ngai a ni. Chutih rual erawh chuan in tan englaipawn ka inhawng reng a, ka phak tawk leh theih tawk ah in tan ka awm reng ang.



In hmuh leh hriat angin buh leh bal kan phang lo chauh a ni a, khaw inhnai kan ni a, englai pawha in pawh zung zung thei kan ni. Ka kut pahnih leh ka ke pahnih ka neih chhung chu lalpa i fanu hi hlimna ka pe ang nga, i khua leh tui tan ka tlanchhe bawk hek lo vang. Zep thu a cheng lo ve. Nuamsa taka hun leh ni han chhirliamte chu ka chak asin, kum kha leh chen beihpui kan thlakna khua han awmbosan tur erawh chuan ka hnial rih che ni se.



Tin, kan lalpa hian min la mamawh hle a, tun dinhmunahte hian englai mai pawha ral lo lut ru reng thei an ni. Lalpa i mihriatthiamna zau tak i lakah ka ngen zawk asin. Nang lal ṭha leh fing chuan ka dinhmun min hriatthiampui ka ring an tih chuan Khuafo lalpa chu kutbeng in engkimah ka fiah tawh che. A dang hriatbelh leh ka duh tawh lo.



Mibik malsawmna dawngtu i ni e. Khuanu zahngaihna dawnin ka fanu hi enkawl ang che. Ka mamawh hun che a lo thlenin i he lo in i hmel rawn inlan vat ang che tiin thu an delhkilh ta a.



Duh tawk ang.