Wednesday 15 January 2020

PÛMAH MI LU. BUNG 31- NA

PÛMAH MI LU.


BUNG 31- NA.



Khaw thuhruk tlang aṭanga an hmazawna meikhu lo zam chho ngiah ngiahte chuan chulai hmunhim lam pana nunau leh tar chak lo te chu hrilh lawk kher a ngai lo'ng nge. An khaw chhunga silai in lawn ulh ulh kara mihring hlim thawm khek rawih rawih te chu bianga mittui luang chungin awmhmun aṭanga ngaihthlak hrehawm tiin an  khek rawng rawng hlawm a.


Khaw hlim tak ni ṭhin kha tunah chuan khawdang lal an belh a ngai dawn ta, nge ni a, khawthar sat turin bul an ṭan ṭha leh dawn zawk? An dam hun chhunga sernung thi tawh ngai lo tur an thinlung chhunga tuh tu te chu anchhia a lawh bawrh bawrh a.



Lalpa chu rum chhuah hak pah hian ka lalin chhung pawh zah zo lo a nawmchen te saw zanin la la hian kan phil ang. Ka pasalṭhate u ka ṭawngka chhuak dang tur hian a ni lo zawngin min nawr lui suh ang che u.  Ka ho in an mut remah kan bei ang. Khua hi an chhuahsan hauh lo vang.



Tlak lam deng aṭangin kan luh hual ang nga. Zawlbuk kan thunun hunah ka lalin kan luhchilh ang. Tlangval ralkai chin panga kan in dah ang nga a bak zawngin khawchhung kan pan ang. Tun hun hi lungngaia in dawmkun hun a la ni lo ve. Ti hian hlawm khatah zanriah kan kil tlang anga, hliam ho hi hmeichhe ho khan lo buaipui ula, khuan hnuhnung thlen hmain dai kan thleng tur a ni. Khaw dang lal bel tur hian ka pasalṭhate in thangtlawm dawn e an ti a.




Sawiluaia chuan ralkai theichin sawmruk lai la awmte hnenah chuan huaisenna leh tumruhna an tuh leh hnu chuan zanriah an han buatsaih sawk sawk a. Khawthim in mungṭan chuan an awmna dam duk leh vawt raih chu a rawn tuam ṭan ve mek bawk a. Saia chuan a hmangaih Chullovi chu melh leh ralh pah hian a ni pasalṭha khuatin thang ṭan in an khua a chhanhim zo lo chu zak tih hriat tak mai hian an kun leh tlawk tlawk ṭhin a.



Thantlang lal inah chuan Hmunhlui pasalṭha Nausela chuan Lentlang lal fanu hmelṭha Thangzuali chu it ru tak mai hian Tuaka," hei Lentlang lal fanu hi a hleitlingin a hmel lah ti hi a ni reuh a, ka laka lawmthu insawina ni pah fawmin nupui atan ka lo hawn mai ang chu an ti dek dek a.



Tuaka chuan rum zeta melh khui pah hian kan thutiama dingnghet mi pasalṭha i nih ka beisei. A ni hi kan kal chhan a ni lo. Lal thisen kai a ni a, a chungah zahna kan lantir a ngai ang. I kut hmawr pawn i dek tur a ni lo vang. Tunah pawh hian kan inrin ruk a ngai a ni. Sawiluaia te pafa thum hmel pawh kan hmuh loh hi. Zawlbuk lama tlangval riak tur te pawh khan fimkhurna pai se an ti a.



Nausela chuan min hlauh vanga tlanchhe na na na, khawiah min rawn nawr let leh turin an lu an rawn rawlh ngam hauh lo vang tiin lal zubela a tui tling chu an dawt leh khawlh khawlh a. Tuaka chuan Sela," an ni hi ka hrechiang asin," kan tam hneh em vanga inmal beih thleng lo mai kha a ni a, chung chu ni lo se zawng tu emaw zawk hian pialral kawng kan zawh tawh ngei ang tia a sawi lai chuan Ar pa hluisen chuan a aw puam ṭulh chu rawn chhuah in a rawn ti ti ik lai rút a.




Dai kil tin aṭang chuan Thantlang valrual leh Ralvawn pasalṭha la damte chuan Zawlbuk bei turin an ralthuamte chu an hum ta far a. Lal meuh kaihhruaina hnuaiah chuan phurna thar neiin thli beng zawnga an lam hawia boruak lo in tuamthla te chuan an in hal rim chu an hnar a rawn verh tir leh hak ṭhin a. Lalpa chuan zawi sap hian an mut hnar remah an silai kan khawm sak ang nga, hman mai theih turin a cheng kausa vekin kan dah ang. Kan unau ten kan che vel pialral aṭangin min rawn thlir reng a ni tih hria in timna awm hauh lovin kan che ang.



Zawlbuka silai tun kan khawm kim hunah bawhbel aṭangin leh pawh ti hman lovin zawlbuk riak ho kan kap ang. Chuti luaa tamtham an ni bik tawh hauh lo va tia a sawilai chuan khuan hnuhnung chu a rawn in her chhuak ta.



Fimkhur taka veh chho zel in thawmdim taka tlankawi zak zak in Zawlbuk pawh an hnaih tawh hle. Saia leh Thlahtea leh Biakbuka leh Lingeuha chuan Zawlbuk bawhbel chu an thleng ta reng mai le. Fimkhur taka bawhbel tlanga an ring fanin an han dak chhuak hlawm a. Ral ho tui taka muhnar suk suk ho  chuan an chet phung chu a ti ralmuanthlak hle mai le.



Ti chuan thawmdim taka Zawlbuk bawhbel bawhliam in ral ho silai tun chu an han thiar nghauh nghauh a. An ken tlin tawk an lak hnu chuan an silai lak te chu a cheng kausaa dah in  lalpa chuan a silai chu an kap puak dur maia chu ve leh Zawlbuka riak ho chu rawn tho chhuak in an ṭe teng tung tawh mai si. A rawn tho chhuak hmasa a piang chu an thal nghal pawp pawp mai nen, lalpa chuan ka pasalṭha huaisente u, an in pek hma loh zawng kap rawh u an tih ṭeng chhuai chuan tlangval ho chuan an kap pawp pawp mai a.




Chutah Zawlbuk aṭang chuan kan tlawm e. Kan lakah zah ngai ru an han tih takah chuan lalpa chuan tlangval sawm khan lalin hual nghal ru an tih chuan rang taka lalin panin Zinga ho chuan tlangval te chu an han tlan chho a. Zawlbuka thi bangte chu mi sawm awrh an ni ta mai.



Zinga thinrim lutuk chuan Lawmpa," tah khian Lentlang lal fanu kha a awm ngei ang," kan thuhnuaia an awm hunah kan zen rawn ang an ti chher chher mai a. Lalin bang chu an kap pawp mai chu Tuaka leh Nausela leh tlangval pahnih te chu hlauhna in a rawn tuam ta.



Zinga te hnung aṭang chuan Sawia chuan Murlen makpa kha ka lo nghak che a nia an ti chang fak mai chu Tuaka chuan chu aw chu a hai hauh lo. Tuaka chuan kan lo chhuak lo vang. A fawng chelhtu in nih vang khan inpe turah min ngai suh u tia a sawi lai chuan Nausela chuan khawkhat pasalṭha ve meuh tlawm hun a awm ngai e. Kei hian inmal beihah ka cho ngei ang tiin lalin kawngkhar chu an nam tawlh zal zal a.




Chutah nuih ruh ruh chung hian mangchhia mang ai chuan kei ka ni inti chin hmachhawn pawh a chakawm zawk e. Tu ber hi nge ka hmaah hian lo ding ngam dawn che u tiin meichher enga hlauhna pianpui ve ngai lo mihrangval te chu an melh kual dan dan a.



Lalpa chuan inmal beih na hun min pe bik lo. Ka tlangvalte hi hliam tuar hman an ni lo ve tih leh Nausela thin hnuah a ngenmuin a va deng ta siah mai le. Lalpa chuan ti hian a awlsam zawk ngai e tiin a kawlhnam sei reng ruang chu an phawi chhuak zal zal a.



Ral in pe te lam chu hawiin lalpa chuan tuman hunṭha min pe lo ve. Ka lalna ram chhung rawn rap tur khan in ngaihtuahna han seng hlak u la ṭha tur. Thantlang tui tlan te hi ral hlaua tlanchhe mi kan ni lo ve tih pah chuan leiah ṭhingṭhit tirin a malte te chuan an lu an laksak hmiah hmiah mai chu Sawia te chuan an lalpa chet dan chu an duhthusam tak lo ni ve nen a ruala au in Thantlang lalpa damreng rawh se an han ti a.



Sawia chuan Lentlang lal fanu kha lalpa i lal inchhungah khian a awm ngei ang engtianga hma han lak chi nge ni dawn an ti dêk a. Lalpa chuan ralho nawmchenna in khi ka tana tawh thiang lohah ka ngai e. Pawisak neihlohna in mihring a man tawh chuan a rawva thei ang bera chet ka duh e meichher kha vawmkai rawh u an tih chuan meichher chu an han vawmkai a.



Lalin chu alh lian zelin Tuaka mangang chuan kan tlawm e tiin lalin aṭang chuan a rawn Lentlang lal fanu chu a rawn chhuahpui a. An kiang an rawn thlen chuan Tuaka chu a thil tihsual lian ber chu a hrechhuak ta, khatia hlawhtling anga an in ngaih khan lal hnena thuthlen turin tlangval an khawthum lal te ṭheuh hnena thu thlen turin sawmruk teh meuh a haw tir kha a ni.



Tuaka chuan lalpa chu nuih suk pah hian Lusei lal ve meuh mahni lalin hal duh ka vawikhat hriatna a ni. Sawiluaia," kan intawn dan hi mak i va ti awm ve le tia a ṭawng lai chuan lalpa chuan Murlen lal makpa chuan nawmsak a thiam lo in ti maw kha, pialral aṭangin i nupui fanaute khawsak chhoh dan i lo thlir dawn nia, Sawia i silai kha min han pe teh le an tih chuan Sawia chuan an pe ve mai a. Chutah lalpa chuan i nupui saw ka tlangvalte nawmchen nan ka hmang ngei ang tiin a cheng kau ri rap chungin an kap puak dura chutah Tuaka chuan a thinhnuna silaimu luhna chu dawm vawng vawng pah hian ka ka ka tiin leiah chuan a bawkkhupa a ke khawng dawt dawt in pialral kawng a zawh ve ta.




Tuaka kianga tlangval la dam pathumte pawh chu hunṭha pek chu sawi loh, an lu an la vek a, lalpa chuan Lentlang lal fanu hnenah chuan i pa lalna ram chhung saw kan dai lut dawn a, meivapah kan chantir ve dawn a ni. Ka chunga rorelna naah hian i pa pawn a ka a ang ve tho a chu avang chuan nang hi chu ka pasalṭhate lakah ka hlan ang che an tih khum ta hmak a.



Chutah Zinga chuan phuar bet in, a beng bulah chuan zanin hian zen i ni dawn a, nawmchen nan ka lawmpa nen hian kan hmang ang che an tih chuan Thangzuali chu a hlauthawngin a thinlung chu a na ngawih ngawih hle mai le. A chunga thil thleng tur chu tumah lah chuan ka ui ka ar tih hmel lah an pu si lo.



A mah phuar mawlh mawlh tu tlangval hmelṭha tak chu a hmangaih a lungdi ni ṭhin Saia nau a ni tih chu hre mahse a thianghlima humhimna kawngah a beisei ngam si lo. Tlangvalho chuan Zawlbuk chu thianfaiin a ṭhenin an chhungkhat leh lainate chu an han lam khawm a.



Lalin piah daiah chuan Biakbuka leh Zinga chuan lal fanu hmelṭha chu nawr phei nak nak in a u Saia chuan an tunhma nun chu hrechhuak in a naute thil tum chu pawiti viau mahse dan a tum bik lo tih hriat zet hian lehlam a hawisan ta hmak a.



Zinga chuan Thangzuali chu bia in au buai duh suh ang che. Chhantu reng i tawng hlei lo"ng nge. Tiin bawh tlu in a puanbih chu an pawh thlak sak nghal a, chutah a mal no nalh tak zing khawvar in mung ṭan leilung rawn lang chuan a en paw phek a, chutah lal fanu chuan hlau tak chunga au chhuah tum lem  lo chuan Zinga khawih ang ang chuan a dawh ta tawp mai a.



A thianghlimna kawngka hawng turin a hamda chin a lu in a han thlen chuan meng zau kawk in a mit aṭang chuan mittui a rawn luang zawih zawih a. Zinga lah pek chuan i pa pasalṭhate khan nuam an chen hauh lo mai ka ti, tiin an su loh loh a, a duh tawk a ngah chuan an faifuk raih a.



Biakbuka chu lo kalin ka thei ve lo a ni lawmpa," khual thang pasalṭha ka nih ve hunah ka thei ve mahna le. Kei atan lal thisenkai ka khawih ve thiang lo ve an tih chuan Zinga chuan khual i la thang ngei ang lawmpa, tiin lal fanu ṭhukun chhal chu bia in tho rawh le, ti khan Saizingliana sal i ni ta an ti chhuak chhak a.



Thangzuali chu inhnit hlawp hlawp chung hian an in ha ṭha sauh sauh a, rawn dinchhuah pah hian Zinga hmaia ben siah chu rualin ka thianghlimna hi ka pasal tana tiin ka lo suangtuah ṭhin. I sal ni reng chung sia i fa ka pai a nih chuan i zahna zakhua a swi ngei ang. Hei hi lo hrereng ang che. Ka ruak hauh lo vang tih la tiam che tiin a thi neih dan an chhui kir leh a, hmeichhe tana fapaina hunṭha a inherchhuah lai vel chiah lo ni nen atan rilru hahna belhchhahtu ting a ni leh zel si.




BONUS


Hmahun thlira khaw eng hmu ṭheuh ṭheuh, in hmusit tur chuang kan awm lo ve.














5 comments: