Friday 8 November 2019

PÛMAH MI LU. BUNG 7- NA

PÛMAH MI LU

BUNG 7- NA.


Chhawlkeua chuan a ma lam tim na leh hlauhna awm miah lova lo pan chher chhertu chu ngun tak leh chik taka lo melh khur chung hian, naua i rilru sen let atam ka lo seng tawh, khu Lusei naupang kawlhrawng tak khu a lu ka la khawp ang, lenga kha he pitar hi lo veng rawh tih leh a lam pan an rual ve nghal a.


Chutah Saia chuan an lalpa chu hnungtawlh tirin a beng bulah chuan ka thu i awih a ngai a ni. I ngengmu hi thai darhin a la awm khawp ang. Zawldawh takin ka bia che a a ni lo zawnga min han chhaih thinrim chu le, i pasalṭha lu khi ka la khawp ang, Pa Thlahte i kutah ka dah e tih leh Chhawlkeua lam pan chu an rual ve nghal a.



Chutah leh," kei ka ni in ti ve ve," chetsual thiang lohna kawng awih leh hmun remlo takah chuan Pawi pasalṭha leh Lusei mihrat khawkheng ni tura in chher hriam mek chu an han in veh chher chher mai a.


Chhawlkeua chuan a ke zungpui chuan lei chu pir tawkin Saia hmalamah chuan an va pir khum a chu ve leh rawn pawh thla nghal puatin Saia chu rang taka a dinglam sira lo petek nawlh pah hian a dar thip sa zak chu rang takin an melh nghal vat a, Chhawlkeua chuan Lusei naupang i vannei hle mai ka ti tiin Saia dara a va hliamna kawlhnam hmaqr chu a kut zungpuia han tawh zauh pah hian an khi hui a.


Saia chuan pua," bul kan ṭan dawn choh alawm maw le, khatia rak rak lo khan min rawn hmachhawn leh ta che le, tiin an han in veh leh ṭhem ṭhem a. Chutah Chhawlkeua chuan khaw aw tih leh a ke chu chet tir leh vawlh vawlh in a kawlhnam chu an vilik phei leh puat puat a, Saia chu tawlh hnung hret hret in a bantek tia vel thingtuai ding chu a hnungzang chuan va su dawt in a vanduai theih zia in hria in rang takin a thlang lamah chuan  lumthlak an rual nghal a.



Chutah le Chhawlkeua chuan rawn bawhthla buan buanin nau hai," i tlawmthu puang mai rawh," ti chuan ka nun ang che an rawh ti fiak ṭhak a. Saia chu lumthla zel in a lunthlaknaah chuan Theikum lian ṭha tak kung chu su dawtin Chhawlkeua chuan a rawn hnaih chilh tawh si. Chu ve leh Saia chuan a tha tawpin Chhawlkeua tha pek kalna lak lawh pawh chu a chesual ve ṭhelh a ni.



Saia kawlhnam a ngal zawna rawn vai chho puat chu lo zuang kang dawrh in chu a zuankan lai tak chuan Saia chu a theihpatawpa Chhawlkeua lama inbin chho in Chhawlkeuan lei a rah leh hma chiah chuan a ngumah na mangkhengin Saia chuan an tlawh zawt mai zawng, Chhawlkeua chuan Theikum kung chu va su nghal dawt in na tuar ṭe ṭhawt ri chuan rawn zui nghalin a kawlhnam hum chu leiah thloh nghal in Saia chuan rang takin Chhawlkeuan a ke in lei a sik leh rual  chiah chuan rang taka bawhin Theikum kung chu Chhawlkeua lu chuan an tauh tir bur mai zawng, vawikhat mai duhtawk lovin vawithum an tauh tir zet mai chu lu hmuh tlak mumal pawh nei lo chuan a zal ta rauh raih mai le.




Saia chu hah tih hrait tak mai hian leiah chuan ṭhukun lap chung hian an thaw hlawi hlawi a. A mitmeng te lah chu a â ruai thei hial a ni. Thlanfim lum ṭhactak chuan a biang leh a taksa vel chu rawn bual huh nal zulh in a fimkhur tawk loh zia chu hre chhuak tharin a mah leh a mah pawh chu a in haw lek lek hial a.



Chutah Thlahtea chuan in pasalṭha nu kha in lo chhuah dawn nge in nunna khan a tuar dawn tiin a han vau leh chher chher a. Chutah muangchangin Khankimsiam nu chu tlangval phakhat chuan a vawnna a ta thlah riai riai in kan lalpa kha tina suh u rawn chhuah ula ti chuan khuaah kan let san ang che u an ti a.




Khankimsiam chuan Pangling," rang takin rawn chhuah nghal vat rawh, nge i lu la tur khan ka lo kal dawn an ti chher chher mai zawng an pasalṭha an hriatchian em avang chuan Khankimsiam nu chu an rawn chhuah thla ta a. An lalpa chuan ka pasalṭha Zatinthawnga a lo let leh hunah chuan in hnu hi a la rawn chhui tho ang an ti dek dek a, Khankimsiam chuan a nih a hnu thuṭha in a daih loh chinah kawlhnam kan let chhuak a niang chu.




Lalpa," i rorel dan felhlel tak hnuaia kun hi ka duh tawh lo ve. Himdam taka i khua leh tui te rorelna dik nena i lo enkawl hram ka beisei e. Tin hei hi lo hre rawh. Zatinthawnga khan kan hnu a rawn zui a nih ngat chuan i khua hi hal darh vek turin ka rawn kir leh ang. Duham chintawk hi nei tawh ang che anti chang fak a.



Saia chuan Chhawlkeua luvun chu hleh sakin Pherpui khawlam an pan ding nghal a. A karah zan riakin bukte an mahni leng tawk sain a tualah meipui an chhep hluah mai a. Meipui an chhehna piah lawka thawm ri leh rak ṭhin leh thing ṭangro rap tliak ri chuan chulaia awmho mit chu a len kual tir nasa hlawm hle mai le.



Buk chhung aṭang chuan Thlahtea chuan a silai kau sa in meipui lam chu a rawn pan ve a, Saia bula ṭhut pah hian sapuiin min vel tlat mai ka ti, zanin chu mutmu pawh kan tuah mumal hauh dawn lo. A lungawina tawk tur lah sa rimnan han theh chhuah tur lah kan nei si lo, Saite," ruahmanna i nei em tiin an zawt a.



Saia chuan ka pa Thlahte," ti hian mei hi mit hauh lovin kan vur eng reng ang nga, ti hian ka lo veng ang che u kawng dang a awm si lo, tui tak khan lova mu phawt mai rawh an tih chuan, Thlahtea chuan acthinlung chhingrila a dah chungnunna te lo lang chhuak leh in Saitea hian a pa a va khum hneh dawn em ti vawng vawng pah chuan an piah lawka thawm sapui thawh mek kal kual chhen lam chu an melh ding ngar a.



Midangho lah chu muhil thei bik hek lo i, lo tho chhuak sap sap in Lentlang lal fanu lah bang bik lo, meipui an chhehnaah chuan hmeichhe pahnih chu laitat in an han tum tawi ta ringawt a. Saia ning lutuk chuan tiang ringawt chu a dik dawn lo, engtin emaw kan tih a ngai ang tia a sawilai te chuan Lentlang lal fanu hmelṭha chuan Saia che vel chu chik tak leh ho lo tih hriat ngawih ngawih hian a lo melh kar mai a.



Saia chuan thingthu nung pakhat chu la lawkin eng nge i pawi kan sawia min vel reng chu le tih leh sapui thawm chhuahna lamah chuan thingthu nung chu an paih phei lawp mai chu, a aia nasa zawkin sapui chuan thawm lo chhuah in thawk leh khatah kawr ruam khawk rum rum khawpin an ha hum mai chu Khankimsiam nu leh lal fanu  chu a awm hmunah an lo ṭhu khur hlak hlak a.


Chu sapui chuan, rawn hnaih zual sauh in rang taka tlankual puat puat chung chuan thawk leh khatah an buk sak chu an suasam sak a  chu ve leh silai chu a rualin an puak khawk rum rum mai chu sapui na tuar ri leh inhrosa ri chuan rawn chhunzawmin, chu Sapui lian leh hruanghrau na zet chuan mihrangvalte lam chu thinrim taka lo hawi pheiin tu emaw ber chu ka seh ve hrim hrim ti ang hrim chuan an hahum khawk leh dum dum mai chu a mi dip a va na in a va rapthlak tak em.



Chutah Saia chuan inring ru tia Keipui lian ṭha zet zuan tuma awp hniam ruai ruai lamah chuan ding to chung hian a silai an lek kawh va a. Thlahtea leh Khankimsiam leh an nau hruai sialai la kap puak ve lo pahnih chuan tin in mei eng chin chiah chiah a Keipui aqp hniam chu tim na eih awm lo leh khur ei loh chuan a rualin an han kap mai chu chu sapui  zuang tura awp hniam mek chuan a taksa hmun hrang hranga ngenmu a dawnna tuar lo chuan hreh zetin a buk suasam chhe vek bulah chuan rum ngul ngul chung chuan a zal ta raih raih a.



Muang changa veh phei ṭhem ṭhem in sapui leh an in kara hlam hnih awrh awm ah chuan Thlahtea chuan sapui chaldarah tak a tawp nan tiin an kap leh siah mai chu a thi chiang kher mai. Chu sapui hruanghrau na zet chu hnuk sawnin an hmeichhe pahnih ven te lak ah chuan hlauhawm a awm tawh lo ve. Ti hi chuan tui takin kan mu hil thei tawh ang tiin Thlahtea chuan an thlamuan a.



Saia chuan mei te chu chhawm eng ṭha in engmah thleng lo ang hmiah chuan an hnungpuak leh dar dar a. A chezia ngun taka lo melh kar rengtu lal fanu chuan Saia chu hmelṭha a tiin engkim in vuah fuh tak te chu a hai hauh lo. An runsang englai mai pawha kai atan a duh em em a, chu mai a la ni lo, a mi pa hmel duh awmchhun a nihna chuan thui tak a rilru leh ngaihtuaha vahkual tirin lawmnu a nei a ngem tih te thleng chuan a ngaihtuah chhuak dap a.



Chutah Saia bulah chuan khur ru deuh dar dar chung hian mei eng lam chu panin an khuh deuh kharh kharh a. Midangho chuan sapui len zia leh an hnuhsawn tawh pawh a an la kil bial laih an ngaihtuah laia Lal fanu hmelṭha leh tlangval hmelṭha, khuanun thiam taka a duan, mibik ni tura in chher kal mek Saia te pahnih chuan eng thu tak in fah tawn ang maw?



Saia chuan lo melh ralhin lal fanu i ṭha maw an ti sap a. Lal fanu chuan ka ṭha e, i ṭha zawk maw? Ka hming chu Thangzuali a ni a, Zuali tiin min ko thei ang pasalṭha an ti sap a. Saia chuan ka lawm e kha in hem lum ve rawh khai, Saihmingliana ka ni a Saia tiin min ko thei ang an ti sap a. Lal fanu chuan hming hnaisai lo tak zawng a ni e. Ka lawm e tih leh ṭhuthmun rem an rual a.



An piah lawk a a ruka  lo nui put put Thlahtea chuan mei chheh en lam chu an rawn melh phei leh zoh zoh a.



Saia chuan Zuali," engtiang chiahin nge Pawi khuaa i awm dan min hrilh thei em? I pa lalna khuaah hian phatsantu an awm mial lo maw tiin an zawt phawng a, Thangzuali chuan awm pawh kei chuan ka hre lo, kha tia thingphur tura kan kal kha englaiin nge ka fimkhurna ka lo hloh hman pawh ka hre law, an lo lang thut nen min vau betin ka kâ hup in hmanhmawh takin an khawlam min panpui ta a ni an ti a.



Saia chuan chuti si ti nge kha leh chen i pa pasalṭhate khan in hnu chhui zui tur awm lek lova an hloh theih mai le an tih chuan Thangzuali chu an ngawi vang vang a. Chutah hriatchhuah nei thut in kan khaw lu lam min panpui leh in pukah zan hnih kan riah hnuah chhim lamah min hruai leh a, chutah ka mit tuamin tu emaw kha chu an awm chiang a ni. Kan khaw tlangval zinga mi, a aw kha ka hriat ṭhang a ni tlat. Mahse ka hrechhuah zo si lo.



A ni khan hma hruaiin kalkhan a hre em em a, puk a kan riahna chhan pawh a ma remruat vek a ni. A aw kha kan khaw tlangval zinga mi a ni chiang lutuk an tihlai chuan Saia chuan han hriatchhuah tum hram teh aw an tih chuan ngaihnobei takin nangin i tih te chuan kan hnial ngam nang an ti let sak a.



Saia chuan hei leh chen i thangbo hnuah himdam taka kan hmu leh che chu i pa khua leh tuite chu an lawm ngawt ang. Chutah tu emaw i lawmpa pawh a lawm ngawt ang an ti khoh a, Thangzuali chuan nghaqk salh pah hian em em a che. Ka chhungte bak lawm tur an awm chuang lo' nge , nang lah i thangbo rei  tawh sia, i lawmnu in a ruk tak chuan in khaw lei lung in rah leh hun a nghakhlel ngawt ta ve ang an ti leh erh a.



Saia chuan, chutiangmi chu awm ngat se nang buaipui hian kan khua ka chhuahsan lo tawp ang an ti let ve a. Chutah Thangzuali inthiamlo chuan ni e, i sawi dik, keimah avanga in tha leh zung khual khua aṭanga in seng fe hi hrehawm ka tih rualin ka lawm bawk si, in lakah hian bat ka ngah khawp asin, kei hmeichhe derdep hian ka rulseng ngai dawn lo che u a ni, ka pa talin eng emaw tal chuan a rul let turah che u ngai ang an ti leh sap a.



Saia chuan ka sawi awmzia i man lo a nih kha. Lawmnu ka neih loh zia entirna mai chauh a ni. Nang ang lal fanu hmelṭha te chu tu mai pawn kawlkil thleng rawk pawn an zawng duh ang che maw le. Ti hian nangte chu tluang tak leh himdam takin in khua kan lawi lut ang nga, mi pawh i hre chang tawh tawp nang tiin hnuailam an bik khum daih a.



Thangzuali chuan nuih hak hak pah hian naupang ṭawngkam thiam tak i ni, kei ve mai mai hriat reng che i duh phawt chuan ka thinlung phekah hian Murlen pasalṭha tuaitir Saihmingliana hi kan phum tlat ang nge an tih chuan Saia chuan i nawt reh leh rang khawp ang an tih chuan Thangzuali chuan zam hauh lo chuan eng ang pawn nawh reh tum ka hmaah lo in lan mahse keiin ka lo hnar zel te chuan an thei dawn lo tihna, ka chak e. Min hnial hneh hauh lovang tih pah chuan a biangsum lang kelh chung chuan an nui hak hak a.




Saia chuan, kan hria ang chu an ti tham chhal a, Thangzuali chuan nia, chutih rual erawh chuan thinlung hmunkhatpu a hmalam panna kawngah hian khua hmun ta lo na na na chuan duh dang lo neiin min hersan leh si se ka tan eng nge ṭangkaina a awm chuang ang le an ti sap a.



Saia chuan, rinawmna hi thinlung chhungril ber aṭanga chhuak a ni a, neih zen zen pawh a har asin, khuanu hiam min haulhim zel ang nga, tawn leh ni te a la her tir ngei ang. Chumi huan chuan rinawmna vawngtu chu an hriat tawh ngei ang le. Chutih rual erawh chuan rinawmna vawnghim zo lo khawpa derdep nih ai chuan pialrala sianglawi pawh ka thlang ngei ang le an ti let sak a.



Thangzuali chuan, a nih a hnu kei ji i eng nge ni tura min duh le tiin an zawt heu mai a, Saia chu zak sen ṭan ṭan chung hian ka cho phak tual i ni lo ve, kei khawkhat tlangval satliah mai mai hian melh pawh kan melh ngam nang che , nakin lawk ah khawi khawkhat lalfap tan tiin ṭhi leh dar eng emaw zat nen an rawn la dil ngei ang che tiin an thlang mual a ṭau meichher chhi chu an chhuk thlir vawng vawng a.


Thangzuali chuan hlimna hi hausakna hian a leizo ngai lova, ṭiau lu tui kang ngai lo ang nga hmangaihna diktak khatliam reng paitu chuan daikil kara mi a en hrang hek lo. Duham chin neilo khawpa lal derdep a ni lo asin ka pa khi an tih chuan Saia chuan a nih leh le, palai ka rawn tir mai dawn asin tiin an nuih chhuak hak a. Thangzuali chuan chum taih pah hian i la nau lua e, kei min han lem tur chuan tih pah chuan an han nui dun ar ar a.



Saia chuan thu tak fe hian chuti chu kan thlen zanah in khaw nula hmelṭha runsang in min kawhhmuh a ngai ngei ang an tih chuan Thangzuali chu a thinlung rawn sa alh chhuak  phatin, tak tak ni dawn se a thinlungin lengdang runsang kai turin a phal si lo, chutah chiang zeta Saia melh pah hian, kei ve tehlul hian i hlimna ka thlenzo dawn lo asin, mi chung en nimah ila ka thinlung chhung hi a ruakin a khawhar ve thei a ni tih hi min hriatsak la, i laka ka rilru put danah hian ramri a lo pel hret a nih pawn a pel thui em turah ngai lo ta ila, a chhan chu hmeichhe sihhnip leh buan chak lo ka ni ang tih pawh hi ka hlau hlel lo ve.



Saia chuan lal fanu chu melh ralh pah hian, " duhawmna zawng zawng neitu i ni a, ka laka i rilru put ang tho hi tu mi pa pawn i lakah an pu ve tho ang an tih chuan  Thangzuali chuan, Saia chu melh ralh pah hian, nangin a i put chhung chu tu dangmah hi ka thinlungah an leng ve ngai dawn lo tihna a nih chu an ti sap a.



Duh tawk ang aw.



Hmeichhe rinawm lo chuan tumah a ring tak tak thei lo a a mah pawh a in ringhlel fo ṭhin.
















12 comments: