Monday 18 November 2019

PÛMAH MI LU. BUNG 13- NA.

.
PÛMAH MI LU.

BUNG 13- NA.


Duhamna-in mihring a thunun tawh chuan hun lo la kal tur dawn lek lovin a tun  hun hman mek chauh a ngaihtuah fo ṭhin ang mai hian Murlen lalpa pawh chuan a lalin chhuatlaia Darbu leh Ṭhifangte chu khal kualin an hawi valh valh a.



A ruk tak chuan Saia chuan a huphurh ru hle mai le. An piang ve a ni tih pawh a hriat loh nena ṭhian siam tura bul han ṭan ṭhat leh chu a huphurh ngang ngang hle mai le.  Chu zan thla eng ruih mai chu chhumdum kal rulh rulh chuan rawn hliah thim leh zauh ṭhin in Murlrn khua chu eng emaw tak hian thlakbuak ang hrimin a reh tlawk tlawk mai a.



Len hawn ar a khuan thlih thlih chuan tlangval Zawlbuk kai ho chuan Zawl lam chu an pan ta sang sang hlawm a. Saia chuan chhuanlam siamin a ṭhiante lak ata in la hrangin a pum nawm loh thu chu an sawi zauh a. Zathanga chuan Lianhrima hnenah chuan Saia hmel kha in lo chik ve chek ang chu maw! Zan dang a ang lo riau mai ka ti an ti chhuak phawng a.


Biakchhawna chuan ka lo chik ru ve tho asin. In sawi chhuah takah chuan zanin tlai lalin kal haw kha ka changtum ri pawh zu bengkhawn hauh lova. An chhungkaw boruak a rit ru riau pawh a ni mahna le tiin mahni leh mahni an han in hnem chawp hlawm a.



Khuan hnuhnung thleng pawha an ṭhianpa Saia hmel reng hmuh tur awm ta lo chu sawi ri ngam chiah si lo chuan an ṭhian thum chuan an phun leh sap sap ṭhin a. Saia te pawh in peih at tawhin Thlahtea te chhungkaw lo lan hun chu an lo nghak far a.



Tuibut hmuamda awm vel an lo nghah chuan an ni chhungkua pawh rawn lang in ti chuan Pasalṭha ralhrat pathum kaihhruaina hnuaiah chuan chhungkaw hnih te chuan Thangtlang khua, Murlen khua aṭanga ni ruk lai kal Hmar chhak lam khua chu an pan ding nghal a.



Thlahtea fapa kum riat mi a pa hmingchawia an phuah Thlahlova chu naupang duhawm zet a bengbuang tak hi a ni reuh a. I chau rm taite an tih te hian chau lo ve le. Mahse ka ṭhiante ka ngai e an ti sam leh et ṭhin a. Saia chuan Taite," nakin lawkah i dam ang nga ṭhiante chu i la ngah dawn lutuk tiin an lo hnem ve a.



Khaw kar kawngah tibuaitu nei lo chuan tluang takin Thantlang khaw lo  kawng chu an pawh ta hlawl mai a. Kawtchhuah an han chuangkai chu Sawia leh Thlahtea chuan an khawcthleng chu chik zeta thlirin Sawia chuan an lal hian min lo pawm duh em ang chu maw an ti sap a.



Thlahtea chuan min lo pawm duh loh leh khawdang kan bel kai zel mai ta lo'ng an ti sam et a. Ti chuan le khawchhung chu chhun pachan lai chuan an dai lut ta a. Putar leh naupang ho chuan an lo hmu duh in ding meuh in chutia khual chhungkaw hnih te chu ding meuhin an mitko dawm pah chuan an lo thlir a.



Lalin ni awma lang chu pan zelin lal tual an han thlen chuan lal leihka sanga lalpa leh a khawnbawl leh upate lo ti ti chuan chutia an khaw lei lung hriat ngsiloh in phur bawr luk an hmuh chuan an ti ti lai tawp meuhin an lo thlir far hlawm a.



Sawia chuan lalin leihka sanga lalpa tih hriat tak mai, hnarngulsang vah, khabe kual reih rawih leh hmaitlang hriam zet mai chu melh ding ngar chung hian lalpa," Murlen khua aṭanga i lalna khua leh tui ni tura lo pen lut te kan ni a,i lalna ramchhungah hian hmun daifem deuh tal chan in beiseiin i khawngaiha kan rawn dil che a ni an ti thawp sat a.



Lalpa chuan a upate hriat tawk lek hian Murlen khua," Pasalṭha rual tualchaina," Lusei khaw awp khuaah na na na chuan khaw lar ber pawl, a larna chhan pawh pasalṭha ralhrat khawkheng te awmkhawmna khua chu an lo hre na meuh mai le.



Chutah lalpa chuan, aw haw haw, Thantlang khua leh tuia chengte hian mikhual leh awmhmun khuar tur kan hnar ngai lo ve. Tu nge i hming ni reng reng le tiin an zawt a.


Sawia chuan kei hi Sawiluaia ka ni a ka bula mi hi ka nupui Kawizingi leh ka fate pahnih an ni e. Ka piah a mi te hi Thlahtea leh a nupui fanaute an ni e an tih chuan lal leh a khawnbawlte chu an ṭhuthmun aṭang chuan an ding kang nghal awk a. A chhan pawh Murlen Pasalṭha ralhrat khawkheng Sawiluaia leh tlangval tuaitir a chher hriam Thlahtea hming hi a than em vang a ni.



Lalpa chuan aw haw haw! Ka pasalṭha ngaihsan leh a tak ngeia hmuh ka chak ten ka khaw lei lung rawn dai lutin ka lalna hnuaia awmhmun an khuar tur kei Thantlang lalpa hian ka lo hnar ang maw, hnai lo ve le, ka lalna khuaah hian in leng halh halh teh e. Lo kal teh u khai in thu leh hla pawh min fah ve a niang chu tiin lalin chhunglama lut tur chuan an hui nghal zat a.



Ti chuan lal inah chuan Sawia chuan an lo pen duh chhan te an sawi chuan lalpa chuan Murlen lalpa chuan khua a hmu lo em lah tak a nih chu maw le. Darbu leh Ṭhifang vanga bual at a a awm ta mai chu a tan channa nasa tak a nih lai lai in kei atan erawh lawmna chhiar sen loh zu nia. Ti hian ka upa te inlamah in thleng ang nga, zanin la la hian khaw mipui ka lal tual mawi turin tlangaupa in ko se a tuk ah in in tur sak hnatlang kan nei nghal ang tiin thu an pawtchat nghal a.



Khawnbawl upa leh upa te inlama lalin aṭanga an chhuak tur leh lal fanu hmelṭha eltiang Thangpui thingphur lo haw nen chuan an in tawk ta hlawm a. Chutia lal fanu an han hmuh chuan Sawia chuan Thlahtea beng bulah chuan nula hmelṭha tak zu nia maw le an ti sap a.



Lal fanu chuan ka pa," kha khawilam mikhual te nge tiin an zawt a," lalpa chuan mikhual ni lovin ka khua leh tuia ka tin luh chiahte an nih kha Murlen pasalṭha Sawiluaia leh Thlahtea te chhungkua a nih kha chemte," in sil thlandai fel la tlailam eirel buaipui nghal mai rawh aw tih pah chuan lalpa chu a khi hui reng ringawt a.



Chutia a pa hlim hmel leh chevel chu chik zet hian a fanu chuan a thlir a, a nu tap lama lo ṭhu chu mitko san,ak hian thil awmzia an zawt a. A nu chuan mi pa ho lah tak hi chu aw pasalṭha ngaisang reng reng hian hun leh ni an chhir liam dawn zawng a nih hi an ti chhuak a.



Lalpa chuan chemtei nu," pasalṭhate hi an hlu em asin," kum hei leh chen leido nei lova kan awm chhante hi hmeichhe ho hian in chhui phak mawlh si lo a leh. Ka pasalṭha te vang asin in dawn thui lo lu lai deuh lo maw , kha kumin vaihlo zet chu a thi duh hle mai ka ti min han lak kai la ti nia tiin a vaibel chu an hmehbel nghal a.



Ni thum ngawt hun an chhir liam hnu chuan an phu loh aia lian mah in an han nei chu an hlim in Thantlang lalpa lakah pawh an lawm hle mai a. In ṭhenawm chiah in dai hnai deuhah Sawia te chhung leh Thlahtea te chhungkua chu an awm a. Ram chin lah la hre ve hek lo i hmelhriat em em lah la nei lo bawk nen in lam awm an am hle nghe nghe a.



Tukkhat chu an khaw pasalṭha ve ber Zazawna chuan kha in awm maw tiin Sawia te kaiṭen chu a rawn rap ri a. Sawia chuan awm e lo lut rawh khai eng nge i duh ve tak teh mial a tiin an lo be sawk sawk a, Zazawna chuan tukṭhuan bar zawh ah ram chin chian ve ula tiin kan zu vak harh mai mai mai dawn lawm ni an rawn tih chuan Sawia chuan aw haw chutilam chu maw a ṭha zaw phian tak ang Thlahtea pawh ka lo hrilh nghal ang nge, tukṭhuan bar ve nghal la maw le an tih zawm zat a.



Zazawna chuan tuk dangah le tia a chhan lai chuan Sawia chuan kan thudang a laiin hei in khua chu a nuamin a thiang kuk mai lah tak a muangleiin in mawng in hung deuh chawt chu a ni ang maw tiin eng emaw hriat beisei ru takin an bia a.



Zazawna chuan ni e hei, kan tlangvalte huaisen a zarah khaw muanawm kan nih lai chu a ni a, chutih rual erawh chuan kan piah lam khua Farzawl khaw pasalṭha ho saw kan khaw tana hnawksak lai hi an nei leh zauh zel. Keini aia khawlian ta na na na chuan a zuam pawh min zuam narawh. Kan perh tar lah an pawisa hek lo, ti hian muangleia mawng kan hunlai hian a ruk hian kan in ral ring ru phian a nia an ti a.



Zazawna bawk chuan kan lal fanu rawn hel hian an lal fapa Thanghleia pasalṭha ve tak leh huaisen tak mai sawn a rawn hel fova, kan lal fanu lah hian a lo benkhawn ṭha duh lo nen buaina eng emaw hi chu kan la hmachhawn ve chek ang chu maw , hei ṭukṭhuan bar te pawh a hun lam lam tawh e. Kawtchhuah lamah kan in nghak dawn nia tiin a ṭin san ta a.



Thantlang tlangvalte chuan Sawia nupui leh Thlahtea nupui chu hmelṭha an tih thu an sep laih laih lai chuan Sawia hmelṭhat thu chuan khawchhung a fan chhuak rang kher mai le. Chung zingah chuan Saia haw lo tu an khaw nula hmelṭha Chullovi leh an lal fanu hmelṭha Thangpuii pawh an bang bik lo.


Chutia ramchin zirchiang tura pasalṭhate kalbo hlan chuan Farzawl pasalṭhate chuan Thantlang khaw chhung chu an lo pen lut ve mek bawk a. Saia chuan ngun taka lo melh khiau chung hian a taksa mur deuh sang sang chu mak ti tak mai hian an en a, chutah muangchanga a kawlhnam phawi zal zal pah chuan a silai chu an en dik leh te te hnu chuan tam lama kal tur ang deuh chuan lalin lam chu an pan nghal zat a.



Saizingliana chuan a u zeizia chu lo man thiam nghal in an bang laia musuk fei zum tawn hlam chen vel chu phawi nghal in a ruk te in a nuin chuktuah huan vel tur a rih fai lai chuhin an chhuak ru ve zal zal a.



Feh la kal hman lo khaw mipuite chuan an khaw lei lung rawn rap lut Farzawl pasalṭha rual te chu an cheng mang ru kar tawh in lal in lam an hnaih ve hriau hriau bawk a. Farzawl pasalṭha chuan lalpa," kan lalpa in in perh tar khu in lama pawt turin sih lui khu kan khaw ram china rin luh a duh a hei hi kan tin luh ngei a ngai bawk ang.



Ti chuan inrem takin zawldawhah ṭang la kan awm thei ang. Chutih rual erawh chuan kan lal fap hian i fanu a hawi zia pawh i hai lo. Inremsiamna hi kan neih a ṭul a ni an ti rum al a.



Lalpa chuan aw haw haw chu ti ang zawng bawk chuan maw, khu sih lui ruam mual khu engvangah maw in khaw ramchinah ka rin luh ang ni? Ka fanu hian a duh zawng chu a thlang mai ang, heng thuah hian ka dam ṭek ṭek chhung chu ka rorelna angin a kal zel ang an ti chang fak a.



Farzawl pasalṭha ralhrat chuan lal Raltawnlian," i khua leh tui te hi kan duh chuan kan thu hnuaiah a awm thei asin." I ngama i cho a nih chuan i thu ni rawh se. Kan duh a piang i hnen aṭangin kan hmu in kan la ngei ang an ti a. Lalpa chuan a ni lo zawnga thu in la kawih dawn a nih chuan in thu thu le. Chutih rual erawh chuan leido nei lo hram hram turin ka khua leh tuite ka ngaihtuah vang luatah ka bei fova a kaw tawpah erawh ṭan kan khawh ve a ni ang chu an ti a.



Pasalṭha Aizinga chuan a nih a hnu i khua hi meivapah a chang thuai ang. Min hmachhawn ngam i pasalṭha te zingah hian an awm lo ve tiin an hawi valh valh a.



DUH TAWK PHAWT ANG.

6 comments:

  1. Ka second leh hlauh mai,van ngaihnawm chho dawn ṭan ve,next a nghahhlelhawm leh ta ve

    Thawnthu ngawihnawm leh hlu min chhawochhuah sak ṭhin a vangin i chungah lawmthu awm sela,i thil tih na kawng tinreng ah Lalpa'n Malsawm che rawh se

    ReplyDelete
  2. A tawi em2 pawh ni lo mahse, a ngaihnawm em vang hian ka chhiar kham thei lo. Kham lo deuhin min chhiar tir zel a

    ReplyDelete
  3. Ziakthiam khawp mai. Chhiar a manhla lutuk e.

    ReplyDelete
  4. Chhiar a manhla ṭhîn khawp mai

    ReplyDelete