Thursday 16 May 2019

THIH NGAM LU PU TEN HMALAM AN PAN. BUNG-34 NA.

THIH NGAM LU PU TEN HMALAM AN PAN.

BUNG-34 NA.

Vuta chuan Lal fanu hmelṭha chu nghet taka vuan in a hmaa tlangval la naupang tak, Suaka lu tan tu chu an thlir vang vang a, chu tah, Vuta chuan naupang, ka kawngdal suh an ti thlarawk a. Piandenga chuan a mitmenga nelawmna pakhatmah nei lo leh a thinlung chhunga englai mai pawh a hmuh a chak fo ṭhin Lengsir Lal fanu nunna derthawng tak a a awm chu a thinrim ru hle mai a.

Piandenga chuan Lal fanu kha thlah rang rawh, dam khawchhuakin i awm lovang an ti chang rat a. Lengsir Pasalṭha Vawmlianuk chuan kan Lal fanu kha i kut bawlhhlawh taka i vawnna a ta kha la sawn la min han hmachhawn ta che an ti chang fak a.

Vuta chuan putar, i lu kha ka tan sak i duh loh chuan lo inrawlh suh an ti a, Vawmlianuk chuan han tum chhin la tiin pen thum pen in an hnaih zual salh a. Thangzika leh Thangṭhianga chuan Lalpa lo vo bet tu chu pan ṭhem ṭhem in Lal leihkapuia Aikhaman Lalpa nghawnga a chempui chuktuah chunga a khat tawka lo rak ve chhen chu Thangzika chuan zawisap hian Thangṭhiang, Lal-in luh dan tur kan ngaihtuah a ngai a ni. Piandenga saw ngaihtuahawmin a awm lo ve tiin Lal-in kawmchar lam chu an pan nghal zat a.

Awlsam takin Lal-in chhung aṭanga tap aṭanga tawng chen vela namtawlh lo kau hiau chu hmuin lei aṭangin an han banpha chiah si lo. Thangzika chuan Thangṭhiang min han kokichhuan rawh le. Thawm dim thei angberin aw, an tih chuan Thangzika chu an kokichhuan nghal a.

Thangzika chuan Lal-in chu awlsam taka lut in Lal-in leihka lam chu pan in Aikhama chuan che thei lek lo va a chempuia lo nawr bet chu chiang takin a va hmu thei a. Thangzika chuan a iptepuia a ah, mau sep ngal chen vel lek a sei a hmawr zum taka suihzum chu an phawi zal zal a, chu tah a duh tawka a banphak hnu chuan Aikham hrawkah an thiltlang nghal zawt mai zawng, chu thil thleng chu a ran em avangin Lalpa pawh chu a hmahaih chiang kher mai le.


A ka hup sakin hnehsawh takin a taksa na tuar tal tur chu an chelh nghal thuaia, a tal chalchang a rehfel hnu chuan Thangzika hmai leh awm vela thisen kai luai chung chuan Lal Leihka aṭang chuan dawkchhuak leh nghal zawt in Khamrang tlangval ho chu lo ṭe nghal ṭhat in Thangzika chu an han bawk thlarawk a le, Lengsir Lal fapa silai chu puak nghal ṭhuaiin Thangzika pantu a hnai ver chu a awmah silaimu chuan va deng dawp in Leiah chuan bawkkhup zawngin a tal khur deuh char char a a thi fel nghal mai a.


Kil tin aṭang chuan Khamrang  tlangval te chu lo chhuak khawm in an mahni lo hnaih tu re chu an han vai ve pawp pawp taknaa mahse eng ual an ni lo. An mi hmachhawn te hi mi namai an ni lo tih hi an hriatchian loh vang a ni e.


Khamsang mihrang valrual, keite rual te chuan an tih tur an hai lo hle mai. Zakhama chuan Chhunhlei tih tuarh pah chuan Vuta lamah an han dawk phei puat a, chu ve leh Vuta chu hnungtawlh dawrh pah chuan Lal fanu chu nghet leh zual hian an man bet leh a  chutia a hnungtawlh chu a hnung chiah ah hian Thangzika chu lo awmin Lal fanu nghawnga a chempui chuktuahna a kut dinglam chu nghet mangkheng hian an mansak a, chutia an mansak takah chuan Thkangzika chuan a kut lehlam chuan Lal fanu chu a phih leng dawrh mai a, Lal fanu chu leiah chuan a tlusawp nuaih nghal a.


Munglianuk chuan a farnu chu lo kaitho nghal in Lal-in chhung lam an pan pui nghal a, chutah le Vuta thinrim leh Thangzika thapek na kal laklawh tawh si, insiamrem hman lo chu nangchin in Thangzika kjabeah tak mai chuan Vuta chuan an dawm chho siah mai zawng, Thangzika chu leiah chuan a thla hual mai a, Vuta chuan rang tak maia a chempui nena a pan laitak chuan Chhunhleia chu lo dawkchhuak nghal zawt in Vuta kawngah la thut in lei char laiah chuan an tluk hlawmpui nawk mai a.


Leichara an tlukna te chu pilh pheng phung in Chhunhleia phei chu a hnar a thi sung thei hial a ni. Vuta erawh a taksa pilh nel nual awm mahse rang fahrana hian a rawn tho chhuak lehnghal a. Chhunhleia lah lo tho chhuak ve chiah in chumi laitak chu nangchin in Chhunhleia awmah chuan pet pawp in a nghawngah theihpatawp in an rek nghal hmiah mai a.


Chhunhleia chu ang thaw bawrh bawrh in a ke leng vak vak in a thisen kal lai chu rawn danglam ṭanin a kut chuan Vuta kut chu a ham ta buan buan mai le. Chu ve leh Piandenga silai chu lo puak nghal ṭhuaiin Vuta nak thawlah tak mai chuan Silaimu chuan a va deng siah ta, Vuta chu a hlawm nghal tawl mai a. Chhunhleia chu leia mu chung chuan a khuh nghal bawrh bawrh mai a.


Piandenga chuan pan pheiin Chhunhleia chu pialral a kai lo a ni tih an hriat chuan a lawm hle mai. A piah lawka natuar rum ri ham ham lam chu melhin Vuta chuan thinrim tak leh huat hmel taka lo melh pah in thei leh thei lo hian pialralah ka lo nghak ang che naupang huaisen, tiin a mitmeng danglam ṭanin muangchang hian a zal ta raih raih a, a chatthla fel ta.


Lawm avanga mipui au khawh ruih ruih te chuan Khamsang keite rual ho chu an mitmenga dahchungnung tih hriat zet leh ngaisang tih hriat zet hian au pah chuan an thlir ṭhap a. Piandenga chuan Chhunhleia chu kaitho nghal in Chhunhleia chuan ka nunna i chhanhim e. Mumang nen pialral kawngka lawi ka lo inring ru ran tawh asin. Tiin Thangzika chuan a khabe na ti lo khawih lo khawih chu an melh ralh a.



Thangzika lah chu lo hawi phei ve mekin an han in nuih hlawm ringawt a. Thangzika chuan Chhunhlei i chempui khan Pasalṭha thisen kai se, an vangkhua pan turin kan in buatsaih ang.  Thansiama pialral lawi hian ka thin a la dam lo ve , zankhat erawh Lengsir hian awmhahdam nan min mikhual rawh se an ti chhek chhek mai zawng, a hma ang chiah khan an thinlungah chakna chuan bu rawn khuarin an thisenzam kal te chu chawp leh chilh hian a pangngai leh nghal zat a.



Mipui ho chu kiang turin Lalpa chuan a tih pah chuan Lal tuala ruang ho chu actlangval te a rang thei angber in an senghawi tir nghal a. Lalpa chuan Thangzika chu pan in Lusei Pasalṭha ka nunna i chhanhim e, ka Lal-in mawi tur hian nangvtluka tlingzo an awm lo ve. Ka pasalṭha Vawmlianuk leh i nau te khan min lo zui rawh u. Tunah la la hian ka vawkpa sutnghak leh ka se chal hian Lusei pasalṭha an dam ni kum a,sei theih nan puar tak leh tlai takin malsawm rawh se, an tih chuan Tlangaupa chu dingkang nghal awk in a hlim hle mai a.



Lalpa chuan Tlangaupa, ka khaw chhung vel la, an beng hriat ah rilṭam dawm beh ngai te chu inhnawhpuarna tur lo ngaihtuah se, tuman zanriah an kil tur a ni lo, ka vangkhaw chhantute hi kan chawimawi a ni tih entirnan ruai ropui kan ṭheh ang, tlangval ho khan ka Lal tual lo mawi se, an hriam nen Lusei mihrangval ho hian ka sechal pahnih hi han saithlu ula, ka pasalṭha hian ka vawkpa sutnghak hi sai tlu rawh se an tih meuh chuan an hlim hlawm hle mai.


Lal-in chhunga Lal fanu khup pil nengnung leh a kiu pilh chu tuilum chuan a lo sil ve mek bawk a. Thangzika chuan Lal fanu kha i na lo maw an tih chuan Lal fanu chu zak sen ṭal ṭal chunga lo hawi chhuak in ka na lo e ka lawm e ka nunna i chhanhim vangin tiin a bula ding Piandenga chu an melh ralh a.


Lal fapa chuan lawmthu lo sawi ve mawlh mawlh in pawn lamah chuan Silai vawihnih an puak ṭhuai ṭhuai a, ran na tuar ṭe ri rawng rawng chuan rawn zui nghal zat in hreh tak mai hian leiah chuan an tlu khu tulh dun a.

Pawnlamah chuan Chhunhleia chuan U Zik an tih chuan Thangzika chuan hrethiam tak mai hian Lal tuala Sepachal lian leh hruanghro na zet chu an tin vang vang a, a bek dam laiah tak chuan a silaimu chuan a va deng dawp a, leiah chuan tal khur char char in a thi fel ve nghal vat a.


Lal fanu chu hlim tih hriat tak mai hian a che nghal sawk sawk bawk a. Vawmlianuk chuan a bul lawk a ding Piandenga chu melh leh ralh ṭhin in a nunze tlawm tak leh aia upa a zahthiam zia te, pasalṭha ralhrat tak naupangtea a nih dan te leh a mitmeng zamna awm miah lo te chu a lo zirchiang ve mek bawk a.


Vawmlianuk chuan hnaih deuh hret hian Lusei Pasalṭha min zui lawk hman em an tih chuan Piandenga chuan hman tehreng mai lo tisam et hian an in zui chhuak nghal a. Lalpa chuan a fanu chu en in Chemte, i ṭhiannu zu sawm ta che an tih chuan Lalpa vek chuan kha ka pasalṭha leh Ka khaw muantu Lusei pasalṭha chu khawi lam lam nge in pan dawn le tiin ka ho hian an en a an chhuak tur chu.


Vawmlianuk chuan khua hi kan chuanpui ang nge an tih chuan Lalpa chuan chu ti hei chemtei hi a ṭhiannu te inlam thleng va thlah lawk teh u khai tlawmngaiin an tih chuan Piandenga leh Lal fanu chu an hlim hle mai.

Duhtawk phawt ang.

3 comments: